วารสารวิจัยเพื่อการส่งเสริมสุขภาพและคุณภาพชีวิต

การพัฒนารูปแบบการนิเทศทางการพยาบาลในคลินิกเพื่อการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตันในโรงพยาบาล

กฤษณา ภิรมย์พูล , ณัฎฐ์ศิกา ใคร่ครวญ, สุภาภรณ์ ประยูรมหิสร — Tue, 18 Mar 2025 00:00:00 +0700

การวิจัยและพัฒนานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการนิเทศทางการพยาบาลในคลินิกและศึกษาผลของการใช้รูปแบบการนิเทศทางการพยาบาลในคลินิกเพื่อการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน ในโรงพยาบาล การวิจัยประกอบด้วย 6 ระยะ ได้แก่ สำรวจสภาพปัญหา พัฒนา (ร่าง) รูปแบบการนิเทศ ทดลองใช้รูปแบบการนิเทศ ปรับปรุงรูปแบบ นำรูปแบบไปใช้จริง ปรับปรุงและยืนยันรูปแบบ กลุ่มตัวอย่างเป็นพยาบาลหัวหน้างาน 8 คน พยาบาลวิชาชีพ 64 คน และผู้ดูแลผู้ป่วย 497 คน รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบประเมินความรู้ แบบประเมินปฏิบัติการนิเทศ แบบประเมินผลการปฏิบัติงาน แนวปฏิบัติทางคลินิก แบบสอบถามความพึงพอใจ และเครื่องมือติดตามภาวะแทรกซ้อน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณา การทดสอบที และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า

รูปแบบที่พัฒนาขึ้น ประกอบด้วย 8 องค์ประกอบ ได้แก่ การเพิ่มพูนความรู้ การทบทวนเป้าหมายและแผนนิเทศ แรงจูงใจ การสอน การสนับสนุนการปฏิบัติงาน การเข้าถึงข้อมูลและผู้เกี่ยวข้อง แนวทางการดูแลโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน และการประเมินผลการปฏิบัติงาน หลังจากใช้รูปแบบฯ พยาบาลมีคะแนนเฉลี่ยความรู้และการปฏิบัตินิเทศสูงกว่าก่อนใช้รูปแบบฯ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ พยาบาลผู้นิเทศ พยาบาล และญาติผู้ป่วยมีความพึงพอใจระดับสูง (M=3.96, SD=0.52; M=4.29, SD=0.39; M=3.65, SD=0.69)

ดังนั้นผู้บริการทางการพยาบาลควรนำรูปแบบที่พัฒนาขึ้นไปใช้ในการนิเทศทางการพยาบาลเพื่อพัฒนาความรู้ สร้างแรงจูงใจ และเพิ่มประสิทธิภาพในการพยาบาลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน

การพัฒนารูปแบบการพยาบาลเพื่อป้องกันปอดอักเสบที่สัมพันธ์กับการใช้เครื่องช่วยหายใจ ในห้องผู้ป่วยหนัก โรงพยาบาลราชบุรี

นพกมล ประจงทัศน์ — Wed, 26 Mar 2025 00:00:00 +0700

การศึกษานี้เป็นการวิจัยและพัฒนา เพื่อพัฒนาและประเมินประสิทธิผลของรูปแบบการพยาบาลป้องกันปอดอักเสบที่สัมพันธ์กับการใช้เครื่องช่วยหายใจ แบ่งการวิจัยเป็น 3 ระยะ ได้แก่ ระยะที่ 1 ศึกษาและวิเคราะห์ปัญหาการปฏิบัติการพยาบาล ระยะที่ 2 พัฒนารูปแบบการพยาบาลป้องกันปอดอักเสบ และ ระยะที่ 3 ทดลองใช้และประเมินรูปแบบฯ ในพยาบาลวิชาชีพ 20 คน และผู้ป่วยใช้เครื่องช่วยหายใจ 48 ราย แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบเท่า ๆ กันในห้องผู้ป่วยหนัก โรงพยาบาลราชบุรี เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วย รูปแบบการพยาบาล แบบวัดความรู้ แบบประเมินการปฏิบัติ และแบบบันทึกผลลัพธ์ด้านผู้ป่วย ผ่านการตรวจสอบความตรงของเนื้อหาด้วยค่าดัชนีความสอดคล้อง (0.8–1.0) ความเชื่อมั่นของแบบวัดความรู้ (KR-20 = 0.75) และแบบประเมินการปฏิบัติฯ (Cronbach’s alpha = 0.96) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา การวิเคราะห์เชิงเนื้อหาและการทดสอบค่าที ผลการศึกษา พบว่า

หลังทดลอง พบว่า 1) พยาบาลกลุ่มทดลองมีคะแนนความรู้และการปฏิบัติสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001) 2) ผู้ป่วยกลุ่มทดลองไม่พบการติดเชื้อปอดอักเสบ และ 3) ระยะเวลาการใช้เครื่องช่วยหายใจลดลงอย่างมีนัยสำคัญ

สรุปได้ว่ารูปแบบการพยาบาลที่พัฒนาขึ้นช่วยเพิ่มความรู้และการปฏิบัติของพยาบาล ลดอัตราการติดเชื้อ และลดระยะเวลาการใช้เครื่องช่วยหายใจ ควรมีการติดตามผลในระยะยาวเพื่อประเมินประสิทธิผลอย่างต่อเนื่องในการดูแลผู้ป่วยให้มีคุณภาพและปลอดภัยยิ่งขึ้น

การพัฒนารูปแบบการนิเทศทางการพยาบาลเพื่อป้องกันการพลัดตกหกล้มในผู้ป่วยสูงอายุ โรงพยาบาลดำเนินสะดวก

ณัฐชฎา มิ่งสำแดง — Wed, 12 Mar 2025 00:00:00 +0700

การวิจัยและพัฒนามีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและศึกษาผลการใช้รูปแบบการนิเทศทางการพยาบาลเพื่อป้องกันการพลัดตกหกล้มในผู้ป่วยสูงอายุ โรงพยาบาลดำเนินสะดวก ดำเนินการวิจัย 3 ระยะ กลุ่มตัวอย่างเป็นกลุ่มผู้นิเทศ 12 คน กลุ่มผู้รับการนิเทศ 36 คน และกลุ่มผู้รับบริการ 200 คน เครื่องมือวิจัย ได้แก่ รูปแบบการนิเทศทางการพยาบาล แบบวัดความรู้ แบบประเมินการปฏิบัติการนิเทศ แบบประเมินความเป็นไปได้ฯ แบบประเมินความพึงพอใจสำหรับกลุ่มผู้นิเทศ และแบบวัดความรู้ แบบประเมินการปฏิบัติการพยาบาล แบบประเมินความพึงพอใจ สำหรับกลุ่มผู้รับการนิเทศ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติทดสอบที ผลการวิจัย พบว่า

1. รูปแบบที่พัฒนาได้ PORN SAFE Model ประกอบด้วย การวางแผน การให้ความรู้ การฝึกทักษะ การกำหนดมาตรฐาน การเฝ้าระวัง การประเมิน การให้ข้อมูลย้อนกลับและการมีส่วนร่วม

2. หลังใช้รูปแบบกลุ่มผู้นิเทศและกลุ่มผู้รับการนิเทศมีความพึงพอใจระดับมาก เปรียบเทียบการปฏิบัติการนิเทศและการปฏิบัติเพื่อป้องกันการพลัดตกหกล้มหลังใช้รูปแบบทั้ง 2 กลุ่ม มีคะแนนเฉลี่ยมากกว่าก่อนใช้รูปแบบแบบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ กลุ่มผู้รับบริการที่ไม่ได้รับการดูแลตามรูปแบบเกิดอุบัติการณ์ การพลัดตกหกล้ม และระดับความรุนแรงสูงกว่ากลุ่มที่ได้รับการดูแลตามรูปแบบ

ดังนั้นรูปแบบการนิเทศทางการพยาบาลเพื่อป้องกันการพลัดตกหกล้มในผู้ป่วยสูงอายุที่มีประสิทธิภาพควรเพิ่มความรู้และทักษะการปฏิบัติกลุ่มผู้ให้บริการและส่งเสริมการมีส่วนร่วมการดูแลผู้ป่วยของครอบครัว

การพัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด โรงพยาบาลกระบี่

ลัดดาวัลย์ ปลอดฤทธิ์, จุฑาวดี วงษ์สมบัติ, พนิตนันท์ หนูชัยปลอด — Tue, 18 Mar 2025 00:00:00 +0700

การวิจัยและพัฒนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อวิเคราะห์สถานการณ์ พัฒนารูปแบบและศึกษาผลการใช้รูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยติดเชื้อในกระแสเลือด โรงพยาบาลกระบี่ ดำเนินการ 3 ระยะ คือ ศึกษาวิเคราะห์สถานการณ์ พัฒนารูปแบบและประเมินผล กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้บริหารการพยาบาล 6 คน ผู้ให้บริการ 104 คน และผู้ใช้บริการ 122 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์เชิงลึก แบบประเมินผลการปฏิบัติการพยาบาล แบบประเมินผลการนิเทศของหัวหน้าพยาบาลและหัวหน้าหอ และแบบประเมินความพึงพอใจต่อการใช้รูปแบบฯ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนาและการวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำ ผลการวิจัย พบว่า

รูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยติดเชื้อในกระแสเลือด ประกอบด้วย การประเมินผู้ป่วย การจัดการอาการรบกวนต่าง ๆ การดูแลความปลอดภัย การป้องกันภาวะแทรกซ้อน การดูแลผู้ป่วยอย่างต่อเนื่อง การสนับสนุนการดูแลสุขภาพตนเอง การสร้างความพึงพอใจของพยาบาล และการนิเทศทางการพยาบาลของหัวหน้าพยาบาลและหัวหน้าหอ ผลการนิเทศอยู่ในระดับมาก (M=4.47, SD=0.38 และ M=4.49, SD=0.49 ตามลำดับ) พยาบาลมีคะแนนเฉลี่ยความรู้และการปฏิบัติการพยาบาลเพิ่มขึ้น ร้อยละผู้ป่วยติดเชื้อในกระแสเลือดได้รับการคัดกรองเพิ่มขึ้นจาก 71.60 เป็น 91.95 ร้อยละการหายเพิ่มขึ้นจาก 69.90 เป็น 74.60 จำนวนวันนอนลดลงจาก 13.83 เหลือ 10.19 และร้อยละการเสียชีวิตของผู้ป่วยลดลงจาก 29.86 เหลือ 25.40

ดังนั้นผู้บริหารทางการพยาบาลควรนำรูปแบบที่พัฒนาขึ้นไปประยุกต์ใช้ในนิเทศทางการพยาบาลเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการพยาบาลผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด

ปัจจัยเสี่ยงและแนวทางการลดความเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ จังหวัดนนทบุรี

เปรมฤทัย น้อยหมื่นไวย, เรณุการ์ ทองคำรอด — Sat, 05 Apr 2025 00:00:00 +0700

การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาปัจจัยเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ จังหวัดนนทบุรี และ 2) ศึกษาแนวทางการลดความเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ จังหวัดนนทบุรี กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย 2 กลุ่ม คือ ระยะที่ 1 การศึกษาปัจจัยเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ เป็นผู้สูงอายุในจังหวัดนนทบุรี จำนวน 401 คน ที่ได้รับการสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน และระยะที่ 2 การศึกษาแนวทางการลดความเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ เป็นผู้สูงอายุจังหวัดนนทบุรี จำนวน 5 คน และผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน ที่ได้รับการคัดเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามความเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อมที่มีดัชนีความสอดคล้อง 0.67-1 และค่าสัมประสิทธิ์ อัลฟาของครอนบาค เท่ากับ 0.82 และแนวคำถามสำหรับการสนทนากลุ่มที่มีดัชนีความสอดคล้องเท่ากับ 1 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สถิติการถดถอยโลจิสติก และการวิเคราะห์เนื้อหาผลการศึกษา พบว่า

1. ปัจจัยเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อม ได้แก่ อายุ ความไม่สามารถในการทำกิจวัตรประจำวันและภาวะไขมันในเลือดสูง โดยเพิ่มโอกาสเกิดภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุเป็น 1.1, 2.54, และ 3.42 เท่า อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (Adjusted OR = 1.1, 2.54, 3.42 ตามลำดับ; p <.05)

2. แนวทางการลดความเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ จังหวัดนนทบุรี ประกอบด้วย นโยบายการดูแลผู้สูงอายุ แนวทางการปฏิบัติงานของทีมสุขภาพ การเสริมสร้างศักยภาพของผู้ดูแลผู้สูงอายุ และการเพิ่มโอกาสของผู้สูงอายุที่มีสุขภาพดี

ดังนั้นจึงเสนอแนะให้นำผลการศึกษาไปใช้ในการพัฒนารูปแบบการป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ

การพัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยบาดเจ็บหลายระบบรายกรณี กลุ่มงานการพยาบาลผู้ป่วยอุบัติเหตุและฉุกเฉิน โรงพยาบาลราชบุรี

สลิลดา มั่นคง , สุภาพ เหมือนชู — Wed, 26 Mar 2025 00:00:00 +0700

การวิจัยและพัฒนานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและประเมินประสิทธิผลของรูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยบาดเจ็บหลายระบบที่โรงพยาบาลราชบุรี ผ่าน 3 ระยะ การวิเคราะห์สถานการณ์ การพัฒนารูปแบบ และการประเมินผล โดยมุ่งเน้น 3 ด้านหลัก ได้แก่ 1) ความรู้และการปฏิบัติของพยาบาล 2) ผลลัพธ์ทางคลินิกของผู้ป่วย และ 3) ความเป็นไปได้ในการใช้จริง กลุ่มตัวอย่างเป็นพยาบาลวิชาชีพ 40 คน และผู้ป่วยบาดเจ็บหลายระบบ แบ่งเป็น กลุ่มควบคุมและทดลอง กลุ่มละ 32 คน เครื่องมือวิจัยเป็นแบบบันทึกการสนทนากลุ่ม แบบประเมินความรู้ด้านการพยาบาล แบบประเมินการปฏิบัติตามแนวทาง และแบบบันทึกผลลัพธ์ทางคลินิก วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณา การทดสอบไคแสควร์ และการทดสอบค่าที ผลการศึกษา พบว่า

รูปแบบการพยาบาลผู้บาดเจ็บหลายระบบที่พัฒนาขึ้น ประกอบด้วยคู่มือการพยาบาล การพัฒนาสมรรถนะ และแนวปฏิบัติการตัดสินใจ ด้านการประเมินประสิทธิผล พบว่า ระดับการปฏิบัติของพยาบาลดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ (p < 0.001) การเข้าถึงบริการการแพทย์ฉุกเฉินเพิ่มขึ้น (p = 0.02) ความถูกต้องในการประเมิน สภาพผู้ป่วยฉุกเฉินเบื้องต้นดีขึ้น (p = 0.03) และอาการทรุดลงระหว่างการเคลื่อนย้ายลดลงอย่างมีนัยสำคัญ (p = 0.02)

สรุปได้ว่า รูปแบบการพยาบาลที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิผลในการเพิ่มความถูกต้องในการประเมินผู้ป่วย ควรประยุกต์ใช้รูปแบบนี้ในการดูแลผู้ป่วยบาดเจ็บฉุกเฉินที่มีความเสี่ยงสูงหรือบาดเจ็บหลายระบบในโรงพยาบาลระดับตติยภูมิ เพื่อยกระดับคุณภาพการดูแลและเพิ่มความปลอดภัยของผู้ป่วย

ผลของโปรแกรมการเสริมสร้างสมรรถนะอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ต่อความรู้ ทักษะการประเมินภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านตำบลพระอาจารย์ อำเภอองครักษ์ จังหวัดนครนายก

ชลธิชา บุญศิริ, สมหมาย วงษ์กวน — Mon, 17 Mar 2025 00:00:00 +0700

การวิจัยกึงทดลองนี้วัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการเสริมสร้างสมรรถนะอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ต่อความรู้ และทักษะการประเมินภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ กลุ่มตัวอย่างเป็นอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน จำนวน 30 คน เครื่องมือวิจัยเป็นโปรแกรมการเสริมสร้างสมรรถนะอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านและแบบประเมิน โดยแบบประเมินแบ่งเป็น 3 ตอน คือ ข้อมูลส่วนบุคคล ความรู้เกี่ยวกับสมองเสื่อมในผู้สูงอายุและทักษะการประเมินภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ ความเที่ยงของแบบประเมินความรู้และแบบประเมินทักษะการประเมินภาวะสมองเสื่อมด้วยการใช้สูตร KR-20 เท่ากับ 0.84 ,0.82 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการทดสอบค่าที ผลการวิจัย พบว่า

หลังเข้ารับโปรแกรมคะแนนเฉลี่ยความรู้เกี่ยวกับภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุและทักษะการประเมินภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุระยะหลังทดลองสูงกว่าก่อนทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p< .05)

ดังนั้นอาสาสมัครสาธารณสุขควรได้รับการเตรียมความพร้อมในการประเมินความเสี่ยงของภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุร่วมกับการส่งเสริมทักษะการประเมินภาวะสมองเสื่อมเพิ่มศักยภาพการดูแลประชาชนกลุ่มเสี่ยงในการปฏิบัติงาน

บทบาทของความเชื่อด้านสุขภาพในพฤติกรรมการบริโภคอาหารของหญิงตั้งครรภ์ ที่มีค่าดัชนีมวลกายเกินมาตรฐาน กรณีศึกษาในเขตสุขภาพที่ 5

ศริณธร มังคะมณี, ขวัญใจ เพทายประกายเพชร — Sat, 22 Mar 2025 00:00:00 +0700

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทของความเชื่อด้านสุขภาพ ปัจจัยทางสังคมและเศรษฐกิจ และความรู้ด้านสุขภาพ ที่มีผลต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหารของหญิงตั้งครรภ์ที่มีค่าดัชนีมวลกายเกินมาตรฐาน โดยใช้กรณีศึกษาในเขตสุขภาพที่ 5 ซึ่งครอบคลุมจังหวัดราชบุรี กาญจนบุรี และสมุทรสาคร กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยหญิงตั้งครรภ์จำนวน 300 คน คัดเลือกด้วยวิธีการสุ่มแบบแบ่งกลุ่ม (Stratified Random Sampling) และเก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามที่ผ่านการตรวจสอบความตรงและความเชื่อมั่นทางสถิติ ใช้การวิเคราะห์ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สหสัมพันธ์เพียร์สันและการถดถอยเชิงพหุ

ผลการวิเคราะห์สหสัมพันธ์พบว่าตัวแปรความเชื่อด้านสุขภาพ ได้แก่ การรับรู้ถึงความเสี่ยง (r = .448, p = .001) การประเมินความรุนแรงของผลกระทบ (r = .522, p = .000) และการตระหนักถึงประโยชน์จากการปรับพฤติกรรม (r = .530, p = .000) มีความสัมพันธ์ในระดับปานกลางกับพฤติกรรมการบริโภคอาหาร ปัจจัยทางสังคมและเศรษฐกิจ เช่น ระดับการศึกษา (r = .391, p = .000) รายได้ (r = .423, p = .000) และอาชีพ (r = .363, p = .002) ก็แสดงความสัมพันธ์ในระดับปานกลางเช่นกัน ในขณะที่ความรู้ด้านสุขภาพ (r = .613, p = .000) มีความสัมพันธ์เชิงบวกในระดับสูงที่สุด นอจากนี้ผลการวิเคราะห์การถดถอยเชิงพหุระบุว่าตัวแปรความเชื่อด้านสุขภาพและปัจจัยทางสังคมและเศรษฐกิจทุกตัวมีความสัมพันธ์เชิงบวกกับพฤติกรรมการบริโภคอาหารอย่างมีนัยสำคัญ โดยค่า R-Square เท่ากับ 0.567 และ Adjusted R-Square เท่ากับ 0.547 บ่งชี้ว่าตัวแปรอิสระทั้งหมดสามารถอธิบายความแปรปรวนของพฤติกรรมการบริโภคอาหารได้ 54.7%

ผลการศึกษานี้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการเสริมสร้างความเชื่อด้านสุขภาพ การพัฒนาความรู้ด้านสุขภาพ และการสนับสนุนจากปัจจัยทางสังคมและเศรษฐกิจ เพื่อกระตุ้นให้หญิงตั้งครรภ์ตระหนักถึงความสำคัญของการบริโภคอาหารที่เหมาะสม อันจะนำไปสู่การพัฒนาคุณภาพชีวิตทั้งในมิติสุขภาพของแม่และทารกในระยะยาว