เวชสารแพทย์ทหารบก

การปรับแต่งแบบจำลอง 3 มิติ เพื่อดัดโลหะยึดกระดูกล่วงหน้าสำหรับบูรณะความผิดปกติของขากรรไกรล่าง : รายงานผู้ป่วย

ปรีดา วันสุข — 2025-12-07

การผิดปกติของรูปร่างใบหน้าที่เกิดจากการขยายขนาดของถุงน้ำในขากรรไกร ทำให้เกิดการสบฟันที่ผิดปกติ และรูปร่างใบหน้าเปลี่ยนแปลงไป เป้าหมายของการรักษานอกจากเพื่อนำถุงน้ำออก ควรแก้ไขเพื่อลดความผิดปกติของใบหน้าที่ผิดรูป การผ่าตัดเป็นการกำจัดรอยโรคออกร่วมกับกรอแต่งกระดูกเพื่อแก้ไขรูปร่างใบหน้าให้มีลักษณะเหมาะสมในปัจจุบันมีการพัฒนา เพื่อให้คอมพิวเตอร์ช่วยในการออกแบบและพิมพ์แบบบจำลอง 3 มิติของผู้ป่วย เทคโนโลยีการพิมพ์ 3 มิติ ทำให้สามารถนำมาใช้ร่วมกับการรักษาได้

รายงานผู้ป่วยฉบับนี้กล่าวถึงผู้ป่วยที่มีถุงน้ำ Dentigerous cyst ขนาดใหญ่สาเหตุจากฟันฝังบริเวณขากรรไกรล่าง ถุงน้ำมีการทำลายกระดูกส่งผลให้จากภาพรังสีพบความสูงกระดูกขากรรไกรล่างเหลือ 5 มิลลิเมตร การรักษาโดยการผ่าตัดควักถุงน้ำออก ทำให้กระดูกที่เหลือมีความเสี่ยงจะเกิดกระดูกหัก ต้องใช้โลหะยึดกระดูกชนิดมีหัวสกรูพยุง เพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกระดูกขากรรไกรที่เหลือ โดยก่อนผ่าตัดมีการเตรียมแบบจำลอง 3 มิติ ที่ทำการกรอแต่งบริเวณที่เป็นถุงน้ำที่ถูกทำลายและปรับรูปรูปร่างชากรรไกรให้เหมาะสมกับใบหน้าโดยใช้เรชินอะคริลิก ชนิดบ่มด้วยตัวเองทดแทนบริเวณที่สูญเสียไป แล้วไข้แบบจำลอง 3 มิติ ที่มีการปรับแต่งนำมาเป็นต้นแบบสำหรับดัดโลหะยึดกระดูกล่วงหน้าให้มีรูปร่างที่เหมาะสมไว้ก่อนผ่าตัด การเตรียมโลหะยึดกระดูกไว้ก่อนผ่าตัดทำให้ลดเวลาการผ่าตัดที่ต้องดัดปรับแต่งโลหะยึดกระดูกในห้องผ่าตัด ผ่าตัดได้ง่ายขึ้นเนื่องจากเพิ่มความแม่นยำในการผ่าตัด ส่งผลให้ผู้ป่วยมีรูปร่างใบหน้าหลังผ่าตัดที่เหมาะสม ลดความเสียงที่ต้องผ่าตัดแก้ใขในภายหลังในกรณีที่รูปร่างใบหน้าไม่เหมาะสม และผู้ป่วยหลังผ่าตัดครั้งนี้ไม่พบการกลับช้ำ มีลักษณะใบหน้าปกติ ร่วมกับสามารถบดเคี้ยวอาหารได้

ผลกระทบของสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อโคโรนาไวรัส 2019 ในประเทศไทย ต่อการดูแลผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นนอกโรงพยาบาล

ภานุวงส์ แสนสำราญใจ — 2025-09-30

ที่มาและความสำคัญ : ภาวะหัวใจหยุดเต้นนอกโรงพยาบาลเป็นปัญหาทางสาธารณสุขที่สำคัญ โอกาสรอดชีวิตขึ้นกับการทำงานของทีมปฏิบัติการแพทย์ฉุกเฉิน ซึ่งการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ในประเทศไทย (COVID-19 outbreak) อาจส่งผลต่อการรอดชีวิตของผู้ป่วยกลุ่มนี้ วัตถุประสงค์: ศึกษาผลกระทบของ COVID-19 outbreak ต่อโอกาสรอดชีวิตในผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นนอกโรงพยาบาล วิธีการศึกษา: การศึกษาแบบย้อนหลัง ในผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นนอกโรงพยาบาลที่ และได้รับการรักษาโดยหน่วยปฏิบัติการแพทย์ฉุกเฉินของโรงพยาบาลชลบุรี จำนวน 198 ราย ระหว่างวันที่ 1 ก.พ. 2561 ถึง 31 ธ.ค. 2564 กำหนดให้วันที่ 13 ก.พ. 2563 เป็นวันเริ่ม COVID-19 outbreak ในประเทศไทย ข้อมูลผู้ป่วยก่อนและหลังการระบาด จะถูกรวบรวมและวิเคราะห์ด้วยสถิติการถดถอยแบบพหุปัจจัย ผลการศึกษา: ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นเพศชาย (ร้อยละ 68.21) อายุเฉลี่ย 59.63±16.70 ปี การกลับมาฟื้นคืนชีพและมีชีพจร การรอดชีวิตที่ 48 ชั่วโมง การรอดชีวิตจนกลับออกจากโรงพยาบาล คิดเป็น ร้อยละ 39.29, 4.59 และ 3.06 ตามลำดับ ผลการศึกษาไม่พบความสัมพันธ์ระหว่าง COVID-19 outbreak ต่อการรอดชีวิตของผู้ป่วย ปัจจัยที่มีผลต่อการฟื้นคืนชีพ ได้แก่ คลื่นไฟฟ้าหัวใจแบบ shockable rhythm เวลาที่ใช้ในจุดเกิดเหตุ และ ระยะเวลาในการช่วยฟื้นคืนชีพ สรุป: COVID-19 outbreak ในประเทศไทย ไม่ส่งผลกระทบต่อการรอดชีวิตของผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้นนอกโรงพยาบาล

แนวโน้มของลักษณะผู้ป่วย อุบัติการณ์ แนวทางการรักษา และผลการรักษาของผู้ป่วยโรคมะเร็งผิวหนังเมลาโนมาในโรงพยาบาลสระบุรี: การศึกษาย้อนหลัง 15 ปี

ณัฐณิชา เกิดวิชัย — 2025-09-30

บทนำ: มะเร็งผิวหนังเมลาโนมาเป็นมะเร็งผิวหนังที่เกิดจากความผิดปกติของเซลล์เม็ดสีเมลาโนไซต์ และเป็นหนึ่งในโรคมะเร็งผิวหนังที่ทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้ซึ่งจากการศึกษาในปัจจุบันพบว่าอุบัติการณ์ของมะเร็งผิวหนังเมลาโนมากำลังเพิ่มขึ้นทั่วโลกแต่อัตราการรอดชีวิตก็กำลังเพิ่มขึ้นเช่นกัน การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินแนวโน้มลักษณะของผู้ป่วยอุบัติการณ์อาการแสดงลักษณะทางพยาธิวิทยาระยะของโรคการแพร่กระจายการรักษาและผลการรักษาของผู้ป่วยโรคมะเร็งผิวหนังเมลาโนมาในโรงพยาบาลสระบุรีตั้งแต่ปี 2551 ถึง 2566 วิธีการศึกษา: โดยศึกษาย้อนหลังจากเวชระเบียนของผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยมะเร็งผิวหนังเมลาโนมาด้วยชิ้นเนื้อพยาธิวิทยาที่เข้าเกณฑ์ทั้งหมด 50 รายนำข้อมูลมาวิเคราะห์ทางสถิติ ผลการศึกษา: พบว่าเป็นเพศหญิงจำนวน 33 รายเพศชาย 17 ราย ในช่วงปีที่มีการะบาดของโควิดร่วมกับมาตรการปิดเมืองพบว่ามีจำนวนนผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยมะเร็งผิวหนังเมลาโนมาลดลงและกลับมาเพิ่มขึ้นหลังสถานการณ์การระบาดดีขึ้น โดยสัดส่วนของผู้ป่วยเพศหญิงมากกว่าเพศชายในเกือบทุกช่วงปีส่วนค่ามัธยฐานอายุของผู้ป่วยในช่วงเวลาที่ได้รับการวินิจฉัยค่อนข้างคงที่อาการแสดงที่พบได้บ่อยเป็นรอยโรคที่มีสีดำ (Blackish lesion) และรอยแผล (Ulcer) ตำแหน่งที่พบบ่อยคือ รยางค์ส่วนล่างและประเภทมะเร็งผิวหนังเมลาโนมาที่พบบ่อยคือ acral lentiginous ข้อมูลทางพยาธิวิทยาพบว่ามี Breslow thickness มากกว่า 4 มิลลิเมตรและ Clarke level 4 มากที่สุด 5 year-survival rate ของการศึกษานี้อยู่ที่ 10% สรุปผล: สัดส่วนผู้ป่วยมะเร็งผิวหนังเมลาโนมาในระยะที่ 3 สัดส่วนผู้ป่วยที่รอดชีวิตภายในระยะเวลา 5 ปี หลังวินิจฉัยมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นและสัดส่วนผู้ป่วยที่เสียชีวิตจากมะเร็งผิวหนังเมลาโนมาภายในระยะเวลา 5 ปีลดลง

การศึกษาหาความชุกของเชื้อไวรัสเดงกีในยุงลาย และการสำรวจความหนาแน่นของจำนวนประชากรยุงลายและแหล่งเพาะพันธุ์ของยุงลายในพื้นที่กรมการสัตว์ทหารบก ค่ายทองฑีฆายุ จังหวัดนครปฐม

ชิดชนก แสนคำ — 2025-09-30

ที่มาและความสำคัญ : เชื้อไวรัสเดงกีเป็นเชื้อไวรัสที่ก่อให้เกิดโรคไข้เลือดออก ซึ่งมียุงลายเป็นพาหะนำโรคมาสู่คน โรคนี้มักเกิดการระบาดในช่วงฤดูฝนของทุกปี และสามารถแพร่กระจายอย่างกว้างขวาง จนกลายเป็นปัญหาด้านสาธารณสุขในหลายประเทศทั่วโลก โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศเขตร้อนและเขตอบอุ่น จังหวัดนครปฐมเป็นพื้นที่ที่มีอัตราการติดเชื้อไข้เลือดออกในแต่ละปีอยู่ในเกณฑ์ที่สูงและอยู่ในระดับต้นของประเทศ จึงเป็นที่น่าสนใจที่จะศึกษาอัตราการติดเชื้อไวรัสเดงกีในยุงลายในพื้นที่ ระเบียบวิธีการวิจัย : เป็นการวิจัยสำรวจ โดยดำเนินการสำรวจแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย และวางเครื่องดักจับยุงชนิด BGS (Biogents Sentinel Traps) ที่มีก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (น้ำแข็งแห้ง) โดยเครื่องดักจับยุงนี้ถูกติดตั้งในบริเวณที่พักอาศัยของกำลังพล ตั้งแต่เวลา 0800 น. ถึง 1500 น. จำนวนทั้งสิ้น 20 เครื่องต่อวัน รวมทั้งสิ้น 2 วัน ระหว่างวันที่ 5-6 มิถุนายน 2567 เพื่อสำรวจและเก็บยุงตัวเต็มวัย จากนั้น จำแนกชนิดของยุงจากลักษณะทางสัณฐานวิทยา แล้วนำส่วนหัว-อก ตรวจวิเคราะห์หาไวรัสที่ก่อให้เกิดโรคไข้เลือดออก ด้วยวิธี Multiplex Real time PCR ผลการศึกษา : ดำเนินการเก็บตัวอย่างยุงได้ทั้งสิ้น 338 ตัว แบ่งออกเป็น 4 สกุล ได้แก่ Aedes, Anopheles, Culex และ Mansonia ตัวอย่างยุงส่วนใหญ่ (83.1%) ที่เก็บได้โดยรอบบริเวณบ้านพักอาศัยของกำลังพลเป็นสกุล Aedes ได้แก่ Ae. aegypti 278 ตัว (ตัวเมีย 162 ตัว ตัวผู้ 116 ตัว) และ Ae. albopictus 3 ตัว (ตัวเมีย 3 ตัว) Aedes ตัวเมียจำนวน 165 ตัว (Ae. aegypti 162 ตัว และ Ae. albopictus 3 ตัว) นำมาตรวจหาเชื้อไวรัสเดงกีทั้งหมด หลังการตรวจหาเชื้อไวรัสเดงกีครั้งนี้ไม่พบการติดเชื้อ อาคารสถานที่ที่สำรวจ 19 อาคาร พบลูกน้ำยุงลายจำนวน 9 อาคาร คิดเป็นค่าดัชนีลูกน้ำยุงลายในบ้าน (House Index: HI) เท่ากับ 47.3 โดยพบว่า บ้านพักมีค่าดัชนีลูกน้ำยุงลายในบ้านสูงที่สุด ผลการสำรวจแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายจำนวน 176 ภาชนะ พบลูกน้ำยุงลายจำนวน 32 ภาชนะ คิดเป็นค่าดัชนีลูกน้ำยุงลาย (Container Index: CI) เท่ากับ 18.2 เมื่อจำแนกภาชนะที่สำรวจพบว่า ภาชนะที่พบมากที่สุด คือ อ่างน้ำ โอ่งน้ำ แทงค์น้ำ คิดเป็นร้อยละ 38.1สรุป : ในการศึกษาวิจัยครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าพื้นที่กรมการสัตว์ทหารบกนั้นปลอดภัยจากโรคไข้เลือดออก แต่ยังคงมีความเสี่ยงและโอกาสที่เกิดโรคไข้เลือดออกและโรคอื่น ๆ ที่มียุงลายเป็นพาหะนำโรคได้จากความหนาแน่นของประชากรยุงลายตามแหล่งเพาะพันธุ์ที่พบในพื้นที่ จึงได้มีการให้ความรู้เรื่องการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกแก่กำลังพลและครอบครัว และนำรายงานการตรวจนี้เสนอให้ นตร.กส.ทบ. ทราบต่อไป

บรรณาธิการแถลง

ศราวุธ จินดารัตน์ — 2024-03-31

สถานะของปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคไม่ติดต่อในกำลังพลกองทัพบก

บุญทรัพย์ ศักดิ์บุญญารัตน์ — 2025-09-30

โรคไม่ติดต่อ เช่น โรคหัวใจและหลอดเลือด เบาหวาน มะเร็ง และโรคระบบทางเดินหายใจเรื้อรัง เป็นสาเหตุสำคัญของการเสียชีวิตทั่วโลกรวมถึงในประเทศไทย ปัจจัยเสี่ยงร่วมสำหรับโรคไม่ติดต่อ แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มหลัก ได้แก่ ด้านการใช้ชีวิตและด้านเมแทบอลิซึม บทความนี้แสดงสถานะของปัจจัยเสี่ยงโรคไม่ติดต่อในกำลังพลกองทัพบก โดยรวบรวมหลักฐานทางวิชาการซึ่งใช้ข้อมูลการตรวจสุขภาพประจำปีของกำลังพลทั่วประเทศ สำหรับปัจจัยเสี่ยงด้านการใช้ชีวิต การสูบบุหรี่เพิ่มขึ้นจาก 28.4% (2560) เป็น 33.2% (2565) การขาดการออกกำลังกายเพิ่มขึ้นจาก 6.5% (2561) เป็น 8.5% (2565) การดื่มแอลกอฮอล์ลดลงจาก 67.9% เหลือ 61.9% ในช่วงเวลาเดียวกัน สำหรับปัจจัยเสี่ยงด้านเมตาบอลิซึม ภาวะอ้วน (ดัชนีมวลกาย ≥25 กก./ม.2) เพิ่มจาก 42.1% (2560) เป็น 44.2% (2564) ความดันโลหิตสูงเพิ่มขึ้นจาก 29.3% (2560) เป็น 30.6% (2564) ภาวะน้ำตาลในเลือดสูง (≥126 มก./ดล.) เพิ่มขึ้นเล็กน้อยจาก 9.6% (2560) เป็น 10.4% (2565) ภาวะคอเลสเตอรอลรวมสูง (≥240 มก./ดล.) เพิ่มขึ้นจาก 22.9% (2563) เป็น 26.4% (2565) ภาวะไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูง (≥150 มก./ดล.) เพิ่มขึ้นจาก 40.3% (2563) เป็น 41.0% (2564) ความชุกของผู้ที่มีความเสี่ยงปานกลางถึงสูงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือดในระยะ 10 ปีข้างหน้า เพิ่มขึ้นจาก 24.9% (2560) เป็น 29.5% (2564) โดยสรุป ปัจจัยเสี่ยงการใช้ชีวิตและเมแทบอลิซึมต่อโรคไม่ติดต่อ ยังเป็นปัญหาสำคัญในกำลังพลกองทัพบก การเพิ่มความตระหนักและความรอบรู้ด้านสุขภาพ รวมถึงส่งเสริมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง