ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการชะลอการสูญเสียหน้าที่ของไตในผู้เป็นเบาหวาน ในจังหวัดชลบุรี
คำสำคัญ:
พฤติกรรมการชะลอ, การสูญเสียหน้าที่ของไต, ผู้เป็นเบาหวาน, แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงพยากรณ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมชะลอการสูญเสียหน้าที่ของไตในผู้เป็นเบาหวาน กลุ่มตัวอย่างผู้เป็นเบาหวานที่เข้ารับการรักษาที่คลินิกโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ในจังหวัดชลบุรี จำนวน 210 คน คัดเลือกโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เก็บข้อมูลระหว่างเดือน มกราคม 2563 ถึงเดือนมีนาคม 2563 เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยแบบสอบถามการรับรู้โอกาสเสี่ยงต่อและความรุนแรงต่อการเกิดโรคไตเรื้อรัง การรับรู้ประโยชน์และอุปสรรคของพฤติกรรมการชะลอการสูญเสียหน้าที่ของไต การรับรู้ความสามารถของตนเองในปฏิบัติพฤติกรรมการชะลอการสูญเสียหน้าที่ของไต การสนับสนุนทางสังคม และพฤติกรรมการชะลอการสูญเสียหน้าที่ของไต วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา และสถิติการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน
ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีพฤติกรรมการชะลอการสูญเสียหน้าที่ของไตโดยรวมอยู่ในระดับมาก (Madj = 3.93, SD = 1.13) โดยการรับรู้ความสามารถของตนเองในพฤติกรรมการชะลอการสูญเสียหน้าที่ของไต และการรับรู้ประโยชน์ของพฤติกรรมชะลอการสูญเสียหน้าที่ของไต สามารถร่วมทำนายพฤติกรรมการชะลอการสูญเสียหน้าที่ของไตได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ร้อยละ 18.6 (R2= 0.186, P<.01) ผลการวิจัยครั้งนี้เสนอแนะให้พยาบาลและบุคคลทางสุขภาพสามารถนำไปพัฒนาแนวทางการส่งเสริมพฤติกรรมชะลอการสูญเสียหน้าที่ของไตในผู้เป็นเบาหวาน โดยการเพิ่มการรับรู้ความสามารถของตนเองและการรับรู้ประโยชน์ของการปฏิบัติพฤติกรรมเพื่อสามารถลดอัตราการเกิดโรคไตเรื้อรังได้
References
Athyros, V. G., Katsiki, N., Doumas, M., Karagiannis, A., & Mikhailidis, D. P. (2013). Effect of tobacco smoking and smoking cessation on plasma lipoproteins and associated major cardiovascular risk factors: a narrative review. Curr Med Res Opin, 8(201), 1263-1274.
Diabetes Association of Thailand under The Patronage of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn. Clinical Practice Guideline for Diabetes 2017. (3th ed.). Pathumthani: Romyen Media. [In Thai]
International Diabetes Federation. (2020). Diabetes. Retrieved from https://www. https://idf.org/
Jirubapa, M. (2014). The slowly progressive chronic kidney disease from adult to elder persons.
The Journal of Baromarajonani College of Nusing, Nakhonratchasima, 20(2), 5-16. [In Thai]
Khlaihong, W., Jitramontree, N., & Wirojratana, V. (2016). Factors predicting medication adherence behaviors among older adults with type 2 diabetes. The Journal of Faculty of Nursing Burapha University, 24(1), 65-75. [In Thai]
Khunkhang, O., Rattanagreethakul, S., & Srisuriyawet, R. (2019). Factors related to smoking cessation among male patients with chronic diseases in Trat province. Journal of Phapokklao Nursing college, 30(2), 160-172. [In Thai]
Kitipim, S., Pinyopasakul, P., & Sriyuktasuth, A. (2013). Factors predicting health promoting behaviors in patients with mild to moderate stages of chronic kidney disease.Thai Journal of Nursing, 62(4), 35-42. [In Thai]
Konkaew, P., & Suphunnakul, P. (2019). Risk behaviors of chronic kidney disease: Perspectives of patients with chronic kidney disease. Thai Journal of Public Health, 49(3), 313-324. [In Thai]
Lemeshow S,. Howmer Jr DW., Klar J. and Lwanga SK. (1990). Adequacy of sample size in health studies. West Sussex: John Wiley & Sons Ltd.
Moungkum, S., Srisopa, P., Kunsongkeit, W., Ponpinij, P., Chantamit-O-Pas, C., & Deerochanawong, C. (2020). Factors influencing microvascular complications among persons with type 2 diabetes. The Journal of Faculty of Nursing Burapha University, 28(2), 74-84. [In Thai]
Ministry of Public Health. (2018). Diabetes Statistics. Retrieved https://kkhdc.moph.go.th/hdc/reports/report_error.php?cat_id=6&id=CHR0003[In Thai]
National Health Security Office. (2017). Chronic kidney disease costs. Retrieved fromhttps://www.nhso.go.th/frontend/NewsInformationDetail.aspx?newsid=OTU4 [In Thai]
Nderitu, P., Doos, L., Jones, P. W., Davies, S. J., & Kadam, U. T. (2013). Non-steroidal anti-inflammatory drugs and chronic kidney. The International Journal for Research in Primary Care, 30, 247-255.
Prasat Neurological Institute. (2008). Clinical practice guideline for dementia. (2thed). Bangkok: Thanaplace. [In Thai]
Provincial government level inspection report. (2019). Screening for renal failure in patients. Retrieved from http://bie.moph.go.th [In Thai]
Rosenstock, I. M., Strecher, V. J., & Becker, M. H. (1988). Social learning theory and the health belief model. Health Education Quarterly, 15(2), 175-183.
Somtua, P., Phichayapinyo, P., Thiangtham W., & Sujirarat, D. (2016). Predictive factors of dietary consumption among diabetes mellitus type 2 patients, Journal of Public Health Nursing, 30(1), 1-12. [In Thai]
Srisatidnarakul, B. (2010). The methodology in nursing research. Bangkok: U and I Inter Media. [In Thai]
Thungtong, S. (2017). Delayed progression diabetic nephropathy in patients with uncontrolled. Journal of The Royal Thai Army Nurses, 18(2), 17-24. [In Thai]
Unaphak, P., & Rattanamanee, K. (2015). The Correlation factors of self-care behaviors to prevent complications among patients with chronic kidney disease at Somdetphraphutthalertla Hospital in Samutsongkhram Province. The Public Health Journal of Burapha University, 10(2), 44-53. [In Thai]
Wiangchai, P. (2015). Effects of Stress on Your Body. Retrieved from http://biology.ipst.ac.th/?p=2767. [In Thai]
Wongprakob, N., & Piyabunditkul, L. (2017). Predictive factors of chronic kidney disease in patients with diabetes mellitus and hypertension. The Journal of Baromarajonani College of Nusing, Nakhonratchasima, 23(2),94-106. [In Thai]
