ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ในตำบลห้วยกะปิ อำเภอเมือง จังหวัดชลบุรี

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง (Cross-sectional descriptive research) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคล ความรู้เกี่ยวกับโรคเบาหวาน และแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพกับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ในตำบลห้วยกะปิ อำเภอเมือง จังหวัดชลบุรี กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 จำนวน 67 คน เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถาม ประกอบด้วย ปัจจัยส่วนบุคคล ความรู้เกี่ยวกับโรคเบาหวาน แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพ กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และค่า HbA1c จากรายงานทะเบียนการรักษา วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติเชิงอนุมานวิเคราะห์ความสัมพันธ์ด้วยสถิติไคสแควร์ (Chi-square test) และการวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติคแบบทวิ (Binary Logistic Regression) ผลการวิจัย พบว่า อายุและอาชีพ มีความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value =  0.012, 0.010 ตามลำดับ) โดยผู้ที่มีอายุ 35 – 59 ปี และตั้งแต่ 60 ปี ขึ้นไป มีแนวโน้มในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในระดับปกติได้เป็น 1.26 และ 1.88 เท่า ของผู้ที่อายุต่ำกว่า 35 ปี (p-value =  0.039,  0.045 ตามลำดับ)  และผู้ที่ไม่ได้ประกอบอาชีพ (แม่บ้าน พ่อบ้าน) มีแนวโน้มในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในระดับปกติได้เป็น 1.37 เท่า ของผู้ที่ประกอบอาชีพ (p-value = 0.038) ส่วนปัจจัยด้านเพศ ระดับการศึกษา สถานภาพ รายได้ ระยะเวลาที่ป่วยเป็นโรคเบาหวาน โรคประจำตัว บุคคลในครอบครัวเป็นโรคเบาหวาน การได้รับข้อมูลข่าวสาร ความสะดวกในการมารับบริการ การตรวจติดตามการรักษา ดัชนีมวลกาย ความรู้เกี่ยวกับโรคเบาหวาน และแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพ การรับรู้โอกาสเสี่ยง การรับรู้ความรุนแรง การรับรู้ประโยชน์ของการปฏิบัติตน และการรับรู้ต่ออุปสรรค พบว่าไม่มีความสัมพันธ์กับการศึกษาดังกล่าว โดยผลการวิจัยครั้งนี้สามารถนำไปส่งเสริมการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ โดยต้องคำนึงถึงอายุและอาชีพของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ร่วมด้วย เพราะจะส่งผลให้ผู้ป่วยสามารถดูแลตนเองและควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้ดีขึ้น