ผลการรักษาผู้ป่วยโรคไตบาดเจ็บเฉียบพลันจากภาวะหัวใจล้มเหลวในหอผู้ป่วยวิกฤตโรคหัวใจ  โดยปรึกษาอายุรแพทย์โรคไตอย่างรวดเร็วตามมาตรฐาน

สุชาติ   เจนเกรียงไกร; วทัญญู พาราพิบูลย์; ธานินทร์ สิมมาแก้ว; ปิติ นิยมวานิช

ผู้แต่ง

สุชาติ เจนเกรียงไกร หน่วยโรคไต กลุ่มงานอายุรกรรม โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา
วทัญญู พาราพิบูลย์ หน่วยโรคไต กลุ่มงานอายุรกรรม โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา
ธานินทร์ สิมมาแก้ว หน่วยโรคหัวใจ กลุ่มงานอายุรกรรม โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา
ปิติ นิยมวานิช หน่วยโรคหัวใจ กลุ่มงานอายุรกรรม โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา

คำสำคัญ:

ภาวะไตวายเฉียบพลัน, ภาวะหัวใจล้มเหลวและภาวะไตบาดเจ็บ, หอผู้ป่วยวิกฤตโรคหัวใจ, การปรึกษาอายุรแพทย์โรคไต, ภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด

บทคัดย่อ

หอผู้ป่วยวิกฤติโรคหัวใจ โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา ได้นำกระบวนการดูแลผู้ป่วยที่มีภาวะไตบาดเจ็บเฉียบพลันจากภาวะหัวใจล้มเหลวโดยปรึกษาอายุรแพทย์โรคไตอย่างรวดเร็ว แต่ยังพบว่าข้อมูลเกี่ยวกับผลลัพธ์ของการรักษาในระหว่างการนำมาตรการเหล่านี้มาใช้ยังไม่ชัดเจนเท่าที่ควร วิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอัตราเสียชีวิตในการเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาล ลักษณะทางคลินิกของผู้ป่วยที่เสียชีวิตใน 28 วัน และปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเสียชีวิตที่ 28 วัน เป็นการศึกษาย้อนหลังเชิงพรรณนาและเชิงวิเคราะห์ โดยใช้สถิติ cox regression ในการวิเคราะห์อัตราการรอดชีวิต รวบรวมข้อมูลจากฐานข้อมูลเวชระเบียน ผู้ป่วยที่มีภาวะไตบาดเจ็บเฉียบพลันที่ได้รับการรักษาในหอผู้ป่วยวิกฤติโรคหัวใจ โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา ตั้งแต่ พฤศจิกายน 2563 ถึง สิงหาคม 2564 ผลพบว่า ผู้ป่วยทั้งหมดจำนวน 52 ราย อายุเฉลี่ย 67.9 ปี+ 11.2 ปี ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย ร้อยละ 71.2 ระยะไตบาดเจ็บก่อนการปรึกษาอายุรแพทย์โรคไต ส่วนใหญ่อยู่ในระยะที่ 2 ร้อยละ 78.8 ผู้ป่วยโรคหัวใจส่วนใหญ่ได้รับการวินิจฉัยโรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน (STEMI) ร้อยละ 67.3 ส่วนข้อมูลด้านการรักษา พบว่า ส่วนใหญ่ผู้ป่วยได้รับยากระตุ้นความดันโลหิตร้อยละ 82.7 รองลงมาคือ การได้ทำหัตถการสวนหลอดเลือดหัวใจ ร้อยละ 78.9 และการใช้เครื่องพยุงการทำงานของหัวใจ ร้อยละ 51.9 ค่ามัธยฐานของสมดุลสารน้ำที่ 5 วัน คือ -1,119.0 มิลลิลิตร (พิสัยควอไทล์ -2,859.5, 1,616.0) ระยะติดตามตลอดช่วงการเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล 715 คน-วัน มีจำนวนผู้เสียชีวิตทั้งสิ้น 27 ราย คิดเป็นอุบัติการณ์เสียชีวิตในการเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาล 9.4 (95%CI: 6.4-13.7) ต่อ 100 คน-วัน ค่ามัธยฐานการรอดชีพผู้ป่วยหลังการเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล เท่ากับ 19 วัน อัตรารอดชีพในระยะเวลา 7 วัน 14 วัน และ 28 วัน คือ ร้อยละ 69.1 (95%CI: 0.546-0.426), ร้อยละ 57.7 (95%CI: 0.426-0.702) และร้อยละ 39.4 (95%CI: 0.22- 0.564) ตามลำดับ ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเสียชีวิตที่ 28 วันคือ อายุตั้งแต่ 80 ปีขึ้นไป โดยค่า Adjusted Hazard Ratio เท่ากับ 4.66 (95%CI: 1.66- 13.06; P=0.003) และภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด Adjusted Hazard Ratio เท่ากับ 2.39 (95%CI: 1.06-5.36; P=0.035) ดังนั้นอัตราการเสียชีวิตในโรงพยาบาลของผู้ป่วยที่มีภาวะไตบาดเจ็บเฉียบพลันที่ได้รับการรักษาในหอผู้ป่วยวิกฤติโรคหัวใจยังคงสูง โดยอายุที่มากขึ้น และการติดเชื้อในกระแสเลือดถือเป็นปัจจัยสำคัญที่สัมพันธ์กับการเสียชีวิตภายใน 28 วัน ผลการศึกษานี้เน้นย้ำถึงความจำเป็นในการพัฒนาที่ตรงเป้าหมายเพื่อเพิ่มการรอดชีวิตระยะสั้นในกลุ่มประชากรที่มีความเสี่ยงสูงนี้

เอกสารอ้างอิง

Chertow GM, Burdick E, Honour M, Bonventre JV, Bates DW. Acute Kidney Injury, Mortality, Length of Stay, and Costs in Hospitalized Patients. J Am Soc Nephrol 2005 Nov;16(11):3365–70.

Susantitaphong P, Cruz DN, Cerda J, Abulfaraj M, Alqahtani F, Koulouridis I, et al. World Incidence of AKI: A Meta-Analysis. Clin J Am Soc Nephrol 2013 Sep;8(9):1482–93.

Mehta RL, Cerdá J, Burdmann EA, Tonelli M, García-García G, Jha V, et al. International Society of Nephrology’s 0by25 initiative for acute kidney injury (zero preventable deaths by 2025): a human rights case for nephrology. The Lancet 2015 Jun 27;385(9987):2616–43.

Hoste EAJ, Kellum JA, Selby NM, Zarbock A, Palevsky PM, Bagshaw SM, et al. Global epidemiology and outcomes of acute kidney injury. Nat Rev Nephrol 2018 Oct;14(10):607–25.

Prothasis M, Varma A, Gaidhane S, Kumar S, Khatib N, Zahiruddin QS, et al. Prevalence, types, risk factors, and outcomes of cardiorenal syndrome in a rural population of central India: A cross-sectional study. J Fam Med Prim Care 2020 Aug 25;9(8):4127–33.

She CS, Deng YL, Huang GQ, Cheng C, Zhang FJ. Risk Factors and Outcome Variables of Cardiorenal Syndrome Type 1 in Acute Myocardial Infarction Patients. Int J Gen Med 2022 Feb 15;15:1565–73.

Rangaswami J, Bhalla V, Blair JEA, Chang TI, Costa S, Lentine KL, et al. Cardiorenal Syndrome: Classification, Pathophysiology, Diagnosis, and Treatment Strategies: A Scientific Statement From the American Heart Association. Circulation 2019 Apr 16;139(16):e840–78.

Ponce D, Zorzenon C de PF, dos Santos NY, Balbi AL. Early nephrology consultation can have an impact on outcome of acute kidney injury patients. Nephrol Dial Transplant 2011 Oct;26(10):3202–6.

Ronco C, Bellasi A, Di Lullo L. Cardiorenal Syndrome: An Overview. Adv Chronic Kidney Dis 2018 Sep;25(5):382–90.

Mehta RL, Kellum JA, Shah SV, Molitoris BA, Ronco C, Warnock DG, et al. Acute Kidney Injury Network: report of an initiative to improve outcomes in acute kidney injury. Crit Care 2007;11(2):R31.

Bock JS, Gottlieb SS. Cardiorenal syndrome: new perspectives. Circulation 2010 Jun 15;121(23):2592–600.

Ronco C, McCullough P, Anker SD, Anand I, Aspromonte N, Bagshaw SM, et al. Cardio-renal syndromes: report from the consensus conference of the acute dialysis quality initiative. Eur Heart J 2010 Mar;31(6):703–11.

Ronco C. Cardio-Renal Syndromes: Introduction. Semin Nephrol 2012 Jan;32(1):1–2.

Virzì GM, Clementi A, Brocca A, de Cal M, Vescovo G, Granata A, et al. The Hemodynamic and Nonhemodynamic Crosstalk in Cardiorenal Syndrome Type 1. Cardiorenal Med 2014 Aug;4(2):103–12.

Roy AK, Mc Gorrian C, Treacy C, Kavanaugh E, Brennan A, Mahon NG, et al. A Comparison of Traditional and Novel Definitions (RIFLE, AKIN, and KDIGO) of Acute Kidney Injury for the Prediction of Outcomes in Acute Decompensated Heart Failure. Cardiorenal Med 2013 Apr;3(1):26–37.

Rodríguez-Jiménez AE, Negrín-Valdés T, Cruz-Inerarity H, Machural-de La Torre PJ. Cardiorenal syndrome as predictor of in-hospital mortality in ST-segment elevation myocardial infarction. Clin Investig Arterioscler 2018 Jul-Aug;30(4):163–9.

Nilmoje T, Pongborriboon D, Boonsrirat U, Konwai S, Praditau-Krit S, Phongphithakchai A. Prognosis and factors affecting mortality in patients with acute kidney injury due to cardiorenal syndrome type 1 treated with sustained low-efficiency dialysis. J Nephropharmacology 2024 Jun 24;13(2):e12686.

Seckinger D, Ritter O, Patschan D. Risk factors and outcome variables of cardiorenal syndrome type 1 from the nephrologist’s perspective. Int Urol Nephrol 2022;54(7):1591–601.

Watanabe Y, Inoue T, Nakano S, Okada H. Prognosis of Patients with Acute Kidney Injury due to Type 1 Cardiorenal Syndrome Receiving Continuous Renal Replacement Therapy. Cardiorenal Med 2023;13(1):158–66.