การพัฒนาโปรแกรมส่งเสริมความสามารถในการดูแลตนเองเพื่อป้องกันและจัดการภาวะเยื่อบุช่องปากอักเสบในผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับเคมีบำบัดของหน่วยเคมีบำบัดโรงพยาบาลหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
คำสำคัญ:
การดูแลตนเอง, ภาวะเยื่อบุช่องปากอักเสบ, ผู้ป่วยมะเร็งเต้านม, เคมีบำบัดบทคัดย่อ
การวิจัยและพัฒนานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนาโปรแกรมส่งเสริมความสามารถในการดูแลตนเองเพื่อป้องกันและจัดการภาวะเยื่อบุช่องปากอักเสบในผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับเคมีบำบัด 2) ประเมินประสิทธิผลของโปรแกรม กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับเคมีบำบัด จำนวน 60 คน แบ่งเป็น กลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ 30 คน เครื่องมือวิจัยเป็นโปรแกรมและแบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลช่องปาก วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนาและการทดสอบที ผลการวิจัย พบว่า
1. การวิเคราะห์สถานการณ์ พบว่า ผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับเคมีบำบัด มีวิธีจัดการเยื่อบุช่องปากอักเสบแตกต่างกัน ควรมีจัดการร่วมกันระหว่างพยาบาล ผู้ดูแลหลัก และผู้ป่วย โดยประเมินอาการเยื่อบุช่องปาก อักเสบ ได้แก่ การทำความสะอาดช่องปาก การบรรเทาอาการปวดแผลในปาก การรับประทานอาหารและดื่มน้ำ ซึ่งสามารถลดความรุนแรงของเยื่อบุช่องปากอักเสบได้
2. การทดลองใช้โปรแกรม พบว่า 1) ผู้ป่วยกลุ่มทดลองหลังได้รับโปรแกรมร่วมกับการอมกลั้วปากด้วยน้ำมันมะพร้าวบริสุทธิ์ มีภาวะเยื่อบุช่องปากอักเสบลดลง 2) ภาวะเยื่อบุช่องปากอักเสบในผู้ป่วยกลุ่มทดลองหลังได้รับโปรแกรมลดลงกว่าก่อนได้รับโปรแกรมฯ และต่ำกว่ากว่ากลุ่มเปรียบเทียบ
ดังนั้น การดูแลผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับเคมีบำบัดควรส่งเสริมความสามารถในการดูแลตนเองเพื่อลดเยื่อบุช่องปากอักเสบ รวมทั้งให้ผู้ดูแลมีส่วนร่วมในการดูแลสุขภาพเพื่อเสริมแรงในการรักษาของผู้ป่วย
References
Ana, G. S., Normando, A. G. C., de Toledo, I. P., Dos Reis, P. E. D., & Guerra, E. N. S. (2020). Topical treatment of oral mucositis in cancer patients: A systematic review of randomized clinical trials. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention: APJCP, 21(7), 1851 – 1866.
Chaitanya, C. R. A., Kaplanyan, A. S., Schied, C., Salvi, M., Lefohn, A., Nowrouzezahrai, D., & Aila, T. (2017). Interactive reconstruction of Monte Carlo image sequences using a recurrent denoising autoencoder. ACM Transactions on Graphics (TOG), 36(4), 1-12.
Chan, C. W., Law, B. M., Wong, M. M., Chan, D. N., Ng, M. S., So, W. K., Wang, C. L., & Chow, K. M. (2021). Oral mucositis among Chinese cancer patients receiving chemotherapy: Effects and management strategies. Asia-Pacific Journal Of Clinical Oncology, 17(2), e10-e17.
Dans, M., Kutner, J. S., Agarwal, R., Baker, J. N., Bauman, J. R., Beck, A. C., Campbell, T. C., Carey, E. C., Case, A. A., Dalal, S., Doberman, D. J., Epstein, A. S., Fecher, L., Jones, J., Kapo, J., Lee, R. T., Loggers, E. T., McCammon, S. & Campbell, M. (2021). NCCN Guidelines® Insights: Palliative care, version 2.2021: Featured updates to the NCCN Guidelines. Journal of the National Comprehensive Cancer Network, 19(7), 780-788.
Famurewa, A. C., Folawiyo, A. M., Enohnyaket, E. B., Azubuike-Osu, S. O., Abi, I., Obaje, S. G., & Famurewa, O. A. (2018). Beneficial role of virgin coconut oil supplementation against acute methotrexate chemotherapy-induced oxidative toxicity and inflammation in rats. Integrative medicine research, 7(3), 257-263.
Faul, F., Erdfelder, E., Buchner, A., & Lang, A. G. (2009). Statistical power analyses using G*Power 3.1: Tests for correlation and regression analyses. Behavior Research Methods, 41(4), 1149-1160.
Kannan, N., Asokan, S., Gopal, K. R., Poddar, S., & Bhaumik, A. (2021). Randomized controlled trial for comparative assessment of effect of artificial saliva versus virgin coconut oil on salivary proteolytic activity & radiation mucositis in patients undergoing radiotherapy for head and neck cancers. Malaysian Journal of Medicine & Health Sciences, 17(SUPP4), 52-56.
Kapol, N., & Nootim, P. (2023). patients with cancer and use of Thai traditional herb. Ancient and Traditional Foods, Plants, Herbs and Spices used in Cancer, 19-34.
Kawashita, Y., Koyama, Y., Kurita, H., Otsuru, M., Ota, Y., Okura, M., Horie, A., Sekiya, H., & Umeda, M. (2019). Effectiveness of a comprehensive oral management protocol for the prevention of severe oral mucositis in patients receiving radiotherapy with or without chemotherapy for oral cancer: A multicentre, phase II, randomized controlled trial. International Journal of Oral and Maxillofacial Surgery, 48(7), 857-864.
Kunsara, P., Panwadee, P., & Junda, T. (2013). The effects of the oral self-care program on chemotherapy related oral mucositis in patients with cancer.Rama. Nurs J, 19(1), 73-86. (in Thai)
Larson, P. J., Miaskowski, C., MacPhail, L., Dodd, M. J., Greenspan, D., Dibble, S. L., Suzanne L., Paul, S. M., & Ignoffo, R. (1998). The PRO-SELF© Mouth Aware program: An effective approach for reducing chemotherapy-induced mucositis. Cancer Nursing, 21(4), 263-268.
Manjunathan, C., & Singh, V. (2022). An impact of coconut oil pulling on oral mucositis among malignancy patients. Journal of Natural Remedies, 43-50.
Melnyk, B. M., & Fineout-Overholt, E. (2022). Evidence-based practice in nursing & healthcare: A guide to best practice. Lippincott Williams & Wilkins.
Polit, D. F. B & Beck, CT (2014). Essentials of nursing research: Appraising evidence for nursing practice. London, Lippincott.
Saito, H., Watanabe, Y., Sato, K., Ikawa, H., Yoshida, Y., Katakura, A., Takayama, S., & Sato, M. (2014). Effects of professional oral health care on reducing the risk of chemotherapy-induced oral mucositis. Supportive Care in Cancer, 22, 2935-2940.
World Health Organization. (1979). Handbook for reporting result of cancer treatment. Geneva: World Health Organization.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ราชบุรี
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความทีตีพิมพ์ในวารสารนี้ถือว่าเป็นลิขสิทธิ์ของวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ราชบุรี และผลงานวิชาการหรือวิจัยของคณะผู้เขียน ไม่ใช่ความคิดเห็นของบรรณาธิการหรือผู้จัดทํา