การรายงานอุบัติการณ์เข็มทิ่มตำ การบาดเจ็บจากของมีคมและสัมผัสสารคัดหลั่ง ของนักศึกษาพยาบาล วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ราชบุรี

บทคัดย่อ

        การวิจัยแบบผสมผสานครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอุบัติการณ์การเกิดเข็มทิ่มตำ การบาดเจ็บจากของมีคมและสัมผัสสารคัดหลั่ง และศึกษาเหตุผลของการรายงานหรือไม่รายงานอุบัติการณ์ที่เกิดขึ้น ดำเนินการวิจัยแบบผสมผสานเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ 2 ระยะ คือ 1) การวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างเป็นนักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 3 และ4 ปีการศึกษา 2562  จำนวน 222 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามเกี่ยวกับการเกิดอุบัติการณ์ถูกเข็มทิ่มตำ ของมีคมบาด หรือการสัมผัสสารคัดหลั่งของผู้ป่วยและการปฏิบัติหลังได้รับเข็มทิ่มตำ การบาดเจ็บจากของ  มีคมและสัมผัสสารคัดหลั่งของผู้ป่วย ตรวจสอบความตรงของเครื่องมือ (Index of item objective congruence: IOC) รายข้ออยู่ระหว่าง 0.66-1.00 ความเชื่อมั่นของเครื่องมือโดยใช้ KR-20 คำนวณได้ค่าความเที่ยง เท่ากับ 0.72  วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณา  2) การวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลเป็นตัวแทนนักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 3 และ 4 ที่มีประสบการณ์ในการเกิด อุบัติการณ์เข็มทิ่มตำ การบาดเจ็บจากของมีคมและสัมผัสสารคัดหลั่ง  จำนวน 30 คน สัมภาษณ์เชิงลึกโดยใช้แบบสอบถามกึ่งโครงสร้าง ตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิ  3  คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา 

ผลการวิจัยเชิงปริมาณ พบว่า อุบัติการณ์ถูกเข็มทิ่มตำ ของมีคมบาด หรือการสัมผัสสารคัดหลั่งของผู้ป่วย คิดเป็นร้อยละ 39.64 ลักษณะของการเกิดอุบัติการณ์ส่วนใหญ่ถูกหลอดยา/เศษแก้วบาด ร้อยละ 90.91 เกิดขณะกำลังเตรียมอุปกรณ์ ร้อยละ 78.41 ตำแหน่งอวัยวะที่เกิดอุบัติการณ์ ร้อยละ 100 เกิดที่ปลายนิ้ว นักศึกษาไม่ได้สวมอุปกรณ์ป้องกัน ร้อยละ 69.32 การปฏิบัติหลังเกิดอุบัติการณ์ของนักศึกษาส่วนใหญ่ คือ ล้างบริเวณอวัยวะที่ได้รับอุบัติเหตุด้วยน้ำสะอาดทันที ร้อยละ 92.05 การได้รับการดูแลรักษาเบื้องต้นหลังเกิดอุบัติการณ์ ส่วนใหญ่ได้รับการตรวจเลือด ร้อยละ 43.18 ผลการวิจัยเชิงคุณภาพ พบว่า เหตุผลที่นักศึกษารายงานเมื่อเกิดอุบัติการณ์คือ การคำนึงถึงผลกระทบต่อภาวะสุขภาพที่จะเกิดขึ้นกับตนเองและผู้ป่วย สำหรับเหตุผลที่นักศึกษาส่วนใหญ่ไม่รายงานเนื่องจาก กลัวถูกตำหนิจากอาจารย์และพยาบาลพี่เลี้ยง และกังวลกับขั้นตอนในการรายงานอุบัติการณ์ ดังนั้นสถาบันการศึกษาทางการพยาบาลควรส่งเสริมพฤติกรรมความปลอดภัยในการปฏิบัติงานของนักศึกษาพยาบาลและสร้างความตระหนักถึงความสำคัญและทัศนคติที่ดีแก่นักศึกษาในการรายงานเมื่อเกิดอุบัติการณ์ เพื่อเฝ้าระวังและติดตามผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นตามมา