ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมป้องกันภาวะสมองเสื่อมของผู้สูงอายุในจังหวัดชัยภูมิ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยสหสัมพันธ์เชิงทำนาย นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมป้องกันภาวะสมองเสื่อมและปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมป้องกันภาวะสมองเสื่อมของผู้สูงอายุในจังหวัดชัยภูมิ กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 275 คน เลือกแบบเจาะจง เครื่องมือวิจัยเป็นแบบสอบถามประกอบด้วย 1) ข้อมูลส่วนบุคคล 2) ความรู้เกี่ยวกับภาวะสมองเสื่อม 3) การรับรู้สมรรถนะแห่งตนในการป้องกันภาวะสมองเสื่อม 4) แรงสนับสนุนทางสังคม และ 5) พฤติกรรมป้องกันภาวะสมองเสื่อม มีค่าดัชนีความตรงเชิงเนื้อหาระหว่าง 0.67-1.00 มีค่าสัมประสิทธิ์ความเที่ยงเท่ากับ 0.86, 0.83, 0.78 และ 0.75 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และการวิเคราะห์การถดถอยพหุ ผลการวิจัยพบว่า ผู้สูงอายุมีพฤติกรรมป้องกันภาวะสมองเสื่อมโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง (M = 2.15, SD = 0.34) และปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมป้องกันภาวะสมองเสื่อมของผู้สูงอายุ ได้แก่ การรับรู้สมรรถนะแห่งตนในการป้อง กันภาวะสมองเสื่อม (Beta = 0.334) แรงสนับสนุนทางสังคม (Beta = 0.224) และความรู้เกี่ยวกับภาวะสมองเสื่อม (Beta = 0.161) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 โดยร่วมกันอธิบายความแปรปรวนของพฤติกรรมป้องกันภาวะสมองเสื่อมของ ผู้สูงอายุได้ ร้อยละ 28.7
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กรมกิจการผู้สูงอายุ. (2562, 17 กรกฎาคม). สถิติผู้สูงอายุ. https://www.dop.go.th/th/know/side/1/1/238
กระทรวงสาธารณสุข กรมการแพทย์. (2564). คู่มือการคัดกรองและประเมินสุขภาพผู้สูงอายุ พ.ศ.2564 กระทรวงสาธารณสุข. ณจันตา ครีเอชัน.
กระทรวงสาธารณสุข กรมอนามัย. (2560). คู่มือส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุและป้องกันภาวะสมองเสื่อมสำหรับเจ้าหน้าที่ “ไม่ล้ม ไม่ลืม ไม่ซึมเศร้า กินข้าวอร่อย”. สามเจริญพาณิชย์.
กระทรวงสาธารณสุข คลังข้อมูลสุขภาพ. (2565). จำนวนผู้ป่วยนอกจิตเวชที่มารับบริการจำแนกรายกลุ่มโรคและสิทธิ. https://hdcservice.moph.go.th/hdc/reports/report.php?&cat_id=
ed5db1ed6b12aab540a7b0753b3&id=67ce3cd10f4ed5d2b3517f1373ef273d#
กัมปนาท สำรวมจิต, สุนีย์ ละกำปั่น, และ ขวัญใจ อำนาจสัตย์ซื่อ. (2562). ผลของโปรแกรมส่งเสริมการทำหน้าที่ของสมองสำหรับผู้สูงอายุต่อการรู้คิดและพฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ. วารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล, 35(3), 34-45.
เกศินี สราญฤทธิชัย. (2563). ความรอบรู้ด้านสุขภาพ: แนวคิด ทฤษฎีและการประยุกต์ใช้. คลังนานาวิทยา.
ชัชวาล วงค์สารี และ ศุภลักษณ์ พื้นทอง. (2561). ภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ: การพยาบาลและการดูแลญาติผู้ดูแล. วารสาร มฉก.วิชาการ, 22(43-44), 166-179.
นิราศศิริ โรจนธรรมกุล. (2563). การพยาบาลผู้สูงอายุ:ด้านการดูแลสุขภาพกายและสุขภาพจิต.ไทยควอลิตี้บุ๊คส์.
พรณรงค์ ศรีม่วง และ ประยุกต์ ปิติวรยุทธ. (2565). ปัจจัยทำนายพฤติกรรมป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ในจังหวัดสมุทรปราการ. วารสารสมาคมเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย, 12(2), 303-318.
เพชรรัตน์ พิบาลวงค์, จตุพร จันทะพฤกษ์, ภาวิณี แพงสุข, ปิยนุช ภิญโย, ภควรรณ ตลอดพงษ์, และ นิสากร เห็มชนาน. (2561). การศึกษาสถานการณ์ภาวะสมองเสื่อมและปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะสมองเสื่อมของผู้สูงอายุในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. ราชาวดีสาร วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุรินทร์, 8(2), 46-57.
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. (2565). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2564. อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.
ภาสิต ศิริเทศ, และ ณพวิทย์ ธรรมสีหา. (2562). ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเองกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุ. วารสารพยาบาลทหารบก, 20(2), 58-65.
วรารัตน์ ทิพย์รัตน์, สายพิน เม่งเอียด, โสภิต สุวรรณเวลา, และเบญจวรรณ ช่วยแก้ว. (2562). ปัจจัยทำนายพฤติกรรมป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยง. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 27(1), 100-108.
วินัย ไตรนาทถวัลย์, ณัฐปัณฑ์ เพียรธัญญกรรม, ภราดร ยิ่งยวด, พนิดา ชัยวัง, รภัทภร เพชรสุข, และปราโมทย์ ถ่างกระโทก. (2563). การพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพในผู้สูงอายุ. วารสารการแพทย์และวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 27(3), 131-144.
วิมลรัตน์ บุญเสถียร, เขมศ์ณริณี รื่นฤดีภิรมย์, และสุวรีย์ เพชรแต่ง. (2565). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุที่อาศัยในชุมชน จังหวัดปทุมธานี. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์, 42(3), 97-110.
ศรุตยา หาวงษ์, วีณา เที่ยงธรรม, และสุธรรม นันทมงคลชัย. (2560). ผลโปรแกรมส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อมในชุมชนโดยการมีส่วนร่วมของครอบครัว. วารสารพยาบาลสาธารณสุข, 31(1), 110-128.
ศิรินภา ฉัตรเงิน, อุไรวรรณ ชัยชนะวิโรจน์, และอุมาพร ห่านรุ่งชโรทร. (2561). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมลดความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานคร. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีกรุงเทพ, 34(1), 81-90.
ศิริพันธุ์ สาสัตย์. (2563). การพยาบาลผู้สูงอายุ ปัญหาที่พบบ่อยและแนวทางในการดูแล (พิมพ์ครั้งที่ 4). สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุทธิศรี ตระกูลสิทธิโชค. (2561). การป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ, 36(4), 6-14.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. W.H. Freeman.
Best, J. W. (1977). Research in education (3rd ed.). Prentice-Hall.
Bloom, B. S. (1964). Taxonomy of educational objectives, Handbook 1: Cognitive Domain. Longman.
Caplan, G. (1974). Support systems and community mental health: Lectures on concept development. Behavioral publications.
Pender, N.J. (1987). Health promotion in nursing practice (2nd ed.). Appleton & Lange.
Stevens, J. (2002). Applied multivariate statistics for the social sciences (4th ed.). Lawrence Erlbaum Associates.
Wayne, W. D. (1995). Biostatistics: A foundation of analysis in the health sciences (6th ed.). John Wiley & Sons.
World Health Organization. (2021, October 10). Dementia. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/dementia
