อนาคตของการสาธารณสุขไทย

Abstract

เรื่องของอนาคตเป็นเรื่องที่ค่อนข้างจะต้องใช้ จินตนาการพอสมควร สํานักนโยบายและแผน สาธารณสุขได้ส่งหนังสือ Hand Book “Futures Study (อนาคตศาสตร์ศึกษา) ไปให้สํานักงานสาธารณสุข จังหวัด 1 เล่ม โรงพยาบาลศูนย์/โรงพยาบาลทั่วไป 1-2 เล่ม เป็นเรื่องที่มองไปข้างหน้า เป็นการสร้าง Scenario ในอนาคตข้างหน้าว่าจะสร้างฉากทัศน์ให้ เห็นภาพได้อย่างไร ซึ่งมีวัตถุประสงค์หลายรูปแบบ แต่ฉากทัศน์ที่น่าจะเป็นไปได้มากที่สุด คือ ฉากทัศน์ที่ จะทําให้เราวางแผนมองไปข้างหน้าได้ การวางแผนใดๆ ก็ตาม ถ้าใช้รูปแบบเก่า มักคิดว่ามีปัญหาอะไรแก้ ปัญหานั้น แล้วประเมินว่าแก้ได้หรือไม่ มีปัญหา อะไรเกิดขึ้นหรือเปล่า แล้ววางแผนแก้อีก เป็นวังวน ถ้าจะใช้แบบใหม่ ต้องสร้างภาพข้างหน้า 10-20 ปี โดยใช้ความรู้ทางด้านอนาคตเป็นแนวทาง อยากให้ ภาพที่เห็นเป็นอย่างไรก็เสริมสิ่งเหล่านั้น และปัจจัยที่ กระตุ้นให้เกิดสิ่งเหล่านั้นเข้าไป ก็จะไปถึงภาพนั้นได้ การมองไปข้างหน้าถ้าใช้ศาสตร์ของอนาคตจะทราบ ว่ามีเทคนิคมากมาย สิ่งที่จะพูดต่อไปมาจากอนาคต ศึกษาทางด้านสาธารณสุข (Health Futures Study) ควรกลับไปศึกษาว่ามีเครื่องมืออะไรบ้าง แล้วนําไปใช้ คงเคยได้ยิน Vision “Twenty Twenty” ของมาเลเซีย Vision “Health for All by the Year 2000” เป็น การตั้งใจว่า ภาพข้างหน้าในปีนั้นๆ จะเป็นอย่างไร ผู้ที่รับผิดชอบงานทันตสาธารณสุข ก็ควรดูว่าอีก 20 ปีข้างหน้า ทันตกรรมจะเป็นอย่างไร ในแผนฯ 9 การ สาธารณสุขไทยจะไปทางไหน และในปีหน้าเราจะทํา อะไรกัน

การปฏิรูประบบบริหารภาครัฐด้านสาธารณสุข ตามนโยบายรัฐบาลตามมติคณะรัฐมนตรีจะมีการ ปฏิรูปใน 5 ด้าน

คือ 1. พันธกิจ ภารกิจในระบบ 2. งานบริหารบุคคล 3. งานบริหารงบประมาณ 4. กฎหมายที่เกี่ยวข้อง 5. วัฒนธรรมและค่านิยม ทั้ง 5 ประการนี้ มีการประชุม Workshop เพื่อทํา output ออกมาที่หาดใหญ่ ผู้เข้าประชุมประกอบด้วย นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัด ผู้อํานวยการโรงพยาบาล ศูนย์/โรงพยาบาลทั่วไป อธิบดี รองอธิบดี ปลัดกระทรวง รองปลัดกระทรวง ผู้อํานวยการกองในสํานักงานปลัด กระทรวง และรัฐมนตรี ใน 5 ด้านนี้ด้านที่เป็นรูปธรรม คือ พันธกิจ (บทบาท หน้าที่) งบประมาณและบุคคลหัวข้อที่พูดจะเอาเงินเป็นตัวตั้ง เรียกว่า Block Grant เป็นแนวความคิดในการกระจายอํานาจงบประมาณแบบ เป็นก้อนในสํานักงานสาธารณสุขจังหวัด ผู้ที่รู้เรื่องนี้ แล้วคือ ผู้อํานวยการโรงพยาบาลชุมชนทั้งหมดใน ประเทศไทย หัวหน้าฝ่ายบริหาร หัวหน้างานแผน และนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัด