ทางเลือกใหม่ระบบบริการสาธารณสุขในอนาคต

Abstract

ระบบบริการสาธารณสุขในปัจจุบัน และ อนาคตจะเป็นไปอย่างไรต้องพิจารณาการ เปลี่ยนแปลงต่างๆ ที่เกิดขึ้นในประเทศของเราทั้งที่ เปลี่ยนแปลงมาแล้วและกําลังจะเกิดขึ้นในอนาคต ตลอดจนประสบการณ์การเปลี่ยนแปลงต่างๆ ของโลก

การ เริ่มด้วย “ระบบคิด” ซึ่งมีความสําคัญมาก เป็นตัวกําหนดให้เกิดการเปลี่ยนแปลงต่างๆ “ระบบคิด” ที่ต่างกันจะก่อให้เกิดระบบบริการสาธารณสุขที่ต่างกัน เช่น ในสหรัฐอเมริการะบบบริการสาธารณสุขของ ประเทศจะใช้เงินมากที่สุดในโลก ประมาณ 13 - 14% ของ GNP ของประเทศ แต่เมื่อเปรียบเทียบกับ แคนาดาซึ่งมีระบบบริการสาธารณสุขที่ดีกว่า ใช้เงิน ประมาณ 9% ของ GNP ของประเทศ การที่แคนาดา มีระบบบริการสาธารณสุขที่ดีกว่าสหรัฐอเมริกานั้น เปรียบเทียบจากการที่คนในสหรัฐอเมริกาซึ่งมีอยู่ ประมาณ 200 ล้านคน มี 32 ล้านคนเข้าไม่ถึงบริการ ในขณะที่แคนาดา 100 % เข้าถึงบริการได้หมดทุกคน สาเหตุเพราะระบบคิดในการจัดระบบบริการต่างกัน โดย “ระบบคิด” ในสหรัฐอเมริกาเป็นระบบคิดแบบ“เสรีนิยม” ถือว่าบริการสุขภาพเป็นบริการส่วน บุคคลที่ต้องหาซื้อกันในตลาดเสรี ในขณะที่แคนาดา ใช้ระบบคิด “สวัสดิการสังคม” ถือว่าบริการสุขภาพ เป็นบริการ “สาธารณะ” ซึ่งรัฐบาลจะต้องแทรกแซง และจัดบริการให้ประชาชน ดังนั้นการตั้งหลักที่ “ระบบคิด” ที่ถูกต้องสําหรับบริการส่งเสริมสุขภาพ จึงมีความสําคัญซึ่งจะกล่าวในรายละเอียดต่อไปนี้

ในออตตาวา ชาร์เตอร์ จะกล่าวถึง 5 ข้อ ดัง แผนภาพที่ 1 ซึ่งข้อสุดท้ายคือการปรับระบบบริการ สาธารณสุขให้สอดคล้องกับการส่งเสริมสุขภาพ ตั้งแต่เรื่องการสร้าง Health Public Policy, และ Supportive Environment ให้เหมาะสมกับการ ส่งเสริมสุขภาพ การพยายามที่จะให้ประชาชนมีความ เข้มแข็ง ตลอดจนการปรับระบบบริการสาธารณสุข

คัดจาก เอกสารวิชาการเรื่อง “สุขภาพ : สิทธิของประชาชนและบทบาทขององค์กร” กองแผนงานและวิชาการได้เรียบเรียงขึ้นจากส่วนหนึ่งของการประชุมวิชาการประจำปี 2541 ของกรมอนามัย ซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 15-17 กรกฎาคม 2541 ณ อาคารศูนย์สัมมนา สถาบันพัฒนาข้าราชการพลเรือน สำนักงาน ก.พ. จังหวัดนนทบุรี