ความคาดหวังของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียต่อการจัดบริการสุขภาพช่องปาก ที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ในจังหวัดพัทลุง
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา (descriptive study) เพื่อศึกษาความคาดหวังและข้อเสนอแนะของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียต่อการจัดบริการสุขภาพช่องปากของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล(รพ.สต.) ในจังหวัดพัทลุง ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ได้แก่ ผู้บริหาร ผู้ให้บริการและตัวแทนชุมชน เลือกผู้ให้ข้อมูลแบบจำเพาะเจาะจง จากผู้ที่มีความเกี่ยวข้องกับระบบสุขภาพที่มีประสบการณ์ในการปฏิบัติงานตรง สุ่มพื้นที่แบบหลายขั้นตอน เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกในกลุ่มผู้บริหารและผู้ให้บริการ และสนทนากลุ่มในกลุ่มตัวแทนชุมชน ดำเนินการระหว่างมิถุนายน-ตุลาคม พ.ศ. 2554 ผลการศึกษาพบว่า การจัดบริการสุขภาพช่องปากในรพ.สต.แบบโซนเครือข่ายเหมาะสมกับภาวะปัจจุบันที่มีข้อจำกัดด้านกำลังคน มุ่งเน้นใช้ทรัพยากรที่มีอย่างจำกัดร่วมกัน เครือข่ายรพ.สต.ควรมีการบริหารจัดการหลากหลายขึ้นอยู่กับบริบทของแต่ละพื้นที่ ยึดหลัก 5 เรื่อง คือ 1) มีการกำหนดจุดมุ่งหมายร่วมกัน 2) มีการแบ่งพื้นที่รับผิดชอบ 3) มีการประสานภายในเครือข่าย 4) มีทีมงานเพื่อช่วยเหลือและพัฒนาซึ่งกันและกัน และ 5) แต่ละรพ.สต.มีอิสระในการบริหาร บุคลากรที่ให้บริการสุขภาพช่องปากใน รพ.สต.ควรเป็นทันตาภิบาล และให้มีทันตแพทย์เป็นผู้กำกับงานในแต่ละโซนเครือข่าย สร้างแรงจูงใจและขวัญกำลังใจโดยให้มีตำแหน่งและมีความก้าวหน้าในวิชาชีพ ทันตาภิบาลที่อยู่ รพ.สต.ควรมีประสบการณ์ในการทำงานหรือกรณีที่จบใหม่ควรมีพี่เลี้ยง และได้รับการอบรมเกี่ยวกับการปฏิบัติงานในรพ.สต.
Downloads
Article Details
เอกสารอ้างอิง
2. ชาย โพธิสิตา. ศาสตร์และศิลป์แห่งการวิจัยเชิงคุณภาพ (กระบวนทัศน์และทฤษฎีในการวิจัยเชิงคุณภาพ). สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. พิมพ์ครั้งที่สี่กรุงเทพมหานคร: บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้งฯ; 2552.
3. นิศา ชูโต. การวิจัยเชิงคุณภาพ. พิมพ์ครั้งที่สี่กรุงเทพมหานคร: บริษัทพริ้นต์โพรจำกัด; 2551: 214-226.
4. สุภางค์ จันทวานิช. วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ. พิมพ์ครั้งที่สิบแปดกรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2553.
5. อรุณี อ่อนสวัสดิ์. ระเบียบวิธีวิจัย. พิมพ์ครั้งที่สามภาควิชาการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร; 2551.
6. เบญจา ยอดดำเนิน-แอ็ตติกจ์, กาญจนา ตั้งชลทิพย์. การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ: การจัดการข้อมูล การตีความและหาความหมาย. สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล.พิมพ์ครั้งที่หนึ่ง: บริษัท ชีโน พับลิชชิ่ง (ประเทศไทย) จำกัด; 2552: 73-89.
7. อภิญญา ตันทวีวงศ์. แนะนำหลักคิดและแนวปฏิบัติโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล โรงพยาบาล “สายพันธ์ใหม่” ความสุขใกล้บ้าน.สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.); 2552.
8. World Health Organization. The World Health Report 2008 (Primary health care now more than ever). Geneva, Switzerland. World Health Organization; 2008.
9. World Health Organization. Primary health care, report of the international conference on primary health care. Geneva, Switzerland. World Health Organization; 1978.
10. World Health Organization. The World Health Report 2000-Health System: Improving Performance. Geneva, Switzerland. World Health Organization; 2000.
11. สุพัตรา ศรีวณิชชากร, สุรศักดิ์ อธิคมานนท์, บำรุง ชะลอเดช, ทัศนีย์ สุรกิจโกศล, ณัฐพร สุขพอดี. บริการปฐมภูมิ:บริการสุขภาพใกล้ใจและใกล้บ้าน. สำนักงานโครงการปฏิรูประบบสาธารณสุข. กระทรวงสาธารณสุข. กรุงเทพมหานคร; 2545.
12. สุพัตรา ศรีวณิชชากร. อะไรคือเวชปฏิบัติครอบครัว ระบบบริการปฐมภูมิและบริการด่านแรก. รายงานการวิจัย. สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข; 2542.
13. ไพจิตร์ วราชิต, ศิริวัฒน์ ทิพย์ธราดล, นิทัศน์ รายยวา, ศุภกิจ ศิริลักษณ์, เกษม เวชสุทธานนท์ และสุธิมา สงวนศักดิ์. คู่มือบริหารจัดการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล. สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์. กรุงเทพฯ: สำนักปลัดกระทรวงสาธารณสุข,โรงพิมพ์องค์การทหารผ่านศึก; 2553.
14. โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์ และคณะ. กระบวนทัศน์ใหม่ของการจัดการ. ใน: สุพัตรา ศรีวณิชชากร, สุมาลี ประทุมนันท์, บรรณาธิการ. กระบวนทัศน์ใหม่ของการจัดการ. มุมมองใหม่ จัดการสุขภาพใหม่ในระบบสุขภาพชุมชน. พิมพ์ครั้งที่หนึ่งกรุงเทพมหานคร: บริษัทสหมิตรพริ้นติ้งแอนด์พับลิสชิ่ง จำกัด; 2554: 25-40.
15. เสถียร จิรรังสิมันต์. ความรู้เกี่ยวกับองค์กรเครือข่าย. [homepage on the internet ]. [cite 5 May 2012]. Available from: http://www.2.nesac.go.th/document/show11.php?did=
06110001.
16. วีณา เที่ยงธรรม. เครือข่ายทางสังคม.ใน วีณา เที่ยงธรรม, สุนีย์ ละกำปั่น, อาภาพร เผ่าวัฒนา. การพัฒนาศักยภาพชุมชน: แนวคิดและการประยุกต์ใช้. พิมพ์ครั้งที่หนึ่งกรุงเทพมหานคร: บริษัทแดเน็กซ์อินเตอร์คอร์ปอเรชั่นจำกัด; 2554: 95-112.
17. ปริญญา คงทวีเลิศ, สุณี วงศ์คงคาเทพ. การประเมินผลการจัดบริการส่งเสริมป้องกันสุขภาพช่องปากในหน่วยบริการปฐมภูมิ ปี 2549. วารสารวิชาการสาธารณสุข 2552; 17(1): SI1-10.
18. กลุ่มงานทันตสาธารณสุขและบริการปฐมภูมิ. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดพัทลุง. ข้อมูลทันตบุคลากรจังหวัดพัทลุงประจำปี 2554; 2554.
19. วิรัตน์ เอื้องพูลสวัสดิ์, จรัญญา หุ่นศรีสกุล, เสมอจิต พงศ์ไพศาล. ระบบบริการสุขภาพช่องปากระดับจังหวัดภายใต้โครงการหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าในภาคใต้. รายงานการวิจัย. สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) กระทรวงสาธารณสุข; 2546.
20. ทรงวุฒิ ตวงรัตนพันธ์, อังคณา เธียรมนตรี, ปิยนารถ จาติเกตุ, วิชัย วิวัฒน์คุณูปการ, ปิยะฉัตร พัชรานุฉัตร, ทัศนีย์ ธรรมเริง และคณะ. กระบวนการส่งเสริมสุขภาพช่องปากและการป้องกันโรคในช่องปากในหน่วยคู่สัญญาบริการระดับปฐมภูมิภายใต้นโยบายหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าระยะที่ 1: วิเคราะห์สถานการณ์: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) กระทรวงสาธารณสุข; 2546: 5-10.
21. ชาญชัย โห้สงวน. การศึกษาผลกระทบของโครงการหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าต่อแบบแผนการให้บริการทันตกรรมของทันตแพทย์ไทย. ว ทันต 2547; 54(1): 9-22.
22. อังคณา เธียรมนตรี, วรรธนะ พิธพรชัยกุล. สถานการณ์เงื่อนไขบริบทของการทำงานส่งเสริมสุขภาพป้องกันในงานทันตสาธารณสุขภายใต้นโยบายหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า กรณีศึกษาจังหวัดพัทลุง. รายงานการวิจัย; 2546.