ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความสม่ำเสมอในการแปรงฟันก่อนนอนของผู้สูงอายุ ในอำเภอห้วยยอด จังหวัดตรัง

บทคัดย่อ

 การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์ภาคตัดขวาง เพื่อศึกษาถึงปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความสม่ำเสมอในการแปรงฟันก่อนนอนของผู้สูงอายุอำเภอห้วยยอด จังหวัดตรัง สุ่มตัวอย่างแบบเป็นระบบและมีจำนวนเป็นสัดส่วนกับขนาดประชากรของแต่ละตำบล ช่วงเวลาในการเก็บข้อมูลคือเดือนตุลาคม พ.ศ.2554 – เดือนเมษายน พ.ศ.2555 กลุ่มตัวอย่างคือผู้สูงอายุระหว่าง 60-70 ปี เก็บข้อมูลระยะแรกโดยใช้ผู้สัมภาษณ์ เมื่อได้ข้อมูลมาแล้วทำการศึกษาข้อมูลและเลือกผู้สูงอายุเพื่อเก็บข้อมูลโดยการสนทนากลุ่ม แบ่งเป็นกลุ่มที่แปรงฟันก่อนนอนสม่ำเสมอและที่แปรงฟันก่อนนอนไม่สม่ำเสมอ แบบสัมภาษณ์มีค่าความเชื่อมั่นที่เชื่อถือได้ (Cronbach’s Alpha = 0.7) ผลการศึกษา กลุ่มตัวอย่าง 260 คนจาก 5 ตำบล อายุเฉลี่ยคือ 65.8 ปี เป็นหญิง ร้อยละ 68.5 จบประถมศึกษาร้อยละ 83.1 อาศัยอยู่กับคู่สมรสร้อยละ 67.3 อยู่ในเขตเทศบาลและนอกเขตเท่ากันร้อยละ 50.0 และรู้สึกเพียงพอกับรายได้ในแต่ละเดือนร้อยละ 76.5 ร้อยละ 91.2 แปรงฟันอย่างน้อยวันละครั้งทุกวัน ร้อยละ 59.6 แปรงฟันก่อนนอนทุกวัน พบว่า การอาศัยอยู่ในเขตเทศบาล ความรู้สึกไม่เพียงพอกับรายได้ในแต่ละเดือน และการรับรู้ถึงความสำคัญของการแปรงฟันก่อนนอน เป็นปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความสม่ำเสมอของการแปรงฟันก่อนนอนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) การสนทนากลุ่ม 38 คน เป็นชาย 16 คนและหญิง 22 คน อายุเฉลี่ย 67.0 ปี กลุ่มที่แปรงฟันก่อนนอนสม่ำเสมอ 4 กลุ่ม เป็นชาย 4 คนและหญิง 13คน กลุ่มที่แปรงฟันก่อนนอนไม่สม่ำเสมอ 4 กลุ่ม เป็นชาย 12 คน หญิง 9 คน พบว่า ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการแปรงฟันก่อนนอนสม่ำเสมอ คือ การปลูกฝังในวัยเด็กจนเกิดเป็นความเคยชิน การได้รับข้อมูลข่าวสาร คำแนะนำจากทันตบุคลากร ครูและครอบครัว การเห็นประโยชน์ของการแปรงฟันก่อนนอน การให้ความสำคัญกับการลดกลิ่นปาก และการมีมุมมองที่ต่างกันต่อปัญหาในช่องปาก