ความพึงพอใจและคุณภาพชีวิตภายหลังการใส่ฟันเทียมทั้งปากในโครงการฟันเทียมพระราชทานที่โรงพยาบาลโกรกพระ จังหวัดนครสวรรค์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความพึงพอใจต่อฟันเทียมทั้งปากและคุณภาพชีวิตที่สัมพันธ์กับสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุภายหลังการใส่ฟันเทียมทั้งปากของโรงพยาบาลโกรกพระ จังหวัดนครสวรรค์ ตามโครงการ”ฟันเทียมพระราชทานฯ”ระหว่างปี พ.ศ.2548-2552 เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา เก็บข้อมูลโดยวิธีการสัมภาษณ์ผู้สูงอายุที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไปที่ได้รับการใส่ฟันเทียมทั้งปากจำนวน 183 คน ระหว่างเดือนพฤษภาคมถึงเดือนกรกฎาคม 2553 เครื่องมือที่ใช้คือแบบประเมินความพึงพอใจของผู้สูงอายุที่ได้รับบริการใส่ฟันเทียมพระราชทานของสำนักทันตสาธารณสุข กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข และแบบประเมินผลกระทบต่อสุขภาพช่องปากที่มีผลต่อคุณภาพชีวิต (OIDP) สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ความถี่ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการศึกษาพบว่า ร้อยละ 66.7 ของผู้สูงอายุที่มารับการใส่ฟันเทียมทั้งปากเป็นเพศหญิง ร้อยละ 51.4 รับข่าวสารด้านบริการใส่ฟันเทียมทั้งปากจากเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล อาสาสมัครสาธารณสุข องค์การบริหารส่วนตำบล ร้อยละ 54.1 เดินทางไปรับบริการโดยญาติพาไป ร้อยละ 82.5 ใส่ฟันเทียมเพื่อเคี้ยวอาหารและความสวยงาม ร้อยละ 95.2 ทำความสะอาดฟันเทียมโดยใช้ยาสีฟันและแปรงสีฟัน และร้อยละ 70.3 ถอดฟันเทียมแช่น้ำขณะนอนตอนกลางคืน ภายหลังการใส่ฟันเทียมทั้งปากผู้สูงอายุร้อยละ88.0 สบายใจ มีความสุขมากขึ้น ร้อยละ 87.4 อารมณ์ดีขึ้น กล้ายิ้มมากขึ้น ร้อยละ 84.2 เคี้ยวและรับประทานอาหารได้มากขึ้น ร้อยละ 78.1 มีความพึงพอใจหลังการใส่ฟันเทียมทั้งปากในระดับมาก และร้อยละ 71.0 ภายหลังการใส่ฟันเทียมทั้งปาก ไม่มีปัญหาในช่องปากที่มีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต (OIDP=6.45±5.27) ส่วนกิจกรรมที่มีปัญหาต่อสุขภาพช่องปากและส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายูภายหลังการใส่ฟันเทียมทั้งปากคือปัญหาการกินอาหารและการพูดหรือการออกเสียงให้ชัดเจน โดยสรุปประเด็นสำคัญที่ทำให้ผู้สูงอายุที่ใส่ฟันเทียมทั้งปากมีความพึงพอใจและช่วยให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี คือสามารถเคี้ยวหรือกินอาหารได้ดีขึ้น
Downloads
Article Details
เอกสารอ้างอิง
2. อรพิชญา ไกรฤทธิ์ , มัทนา พฤกษาพงษ์ , แนวคิดการทำงานกับกลุ่มประชากรผู้สูงอายุเรื่องยุทธศาสตร์การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ, สุปราณี ดาโลดม, นนทลี วีรชัย, วรางคณา เวชวิธี , ชนิดา โตเลี้ยง , เสน่ห์ ครุฑษา ,การสร้างเสริมสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ เล่มที่ 1, พิมพ์ครั้งที่ 1 ,โรงพิมพ์สำนักงานกิจการ โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก , กรุงเทพมหานคร , 2552 , 11-12.
3. สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. การคาดประมาณแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงประชากรไทย 2533-2563.
4. สิรินทร ฉันสิริกาญจน , สุขภาพช่องปาก ส่วนหนึ่งของสุขภาพและคุณภาพชีวิต ,สุปราณี ดาโลดม นนทลี วีรชัย วรางคณา เวชวิธี , ชนิดา โตเลี้ยง , เสน่ห์ ครุฑษา, การสร้างเสริมสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ เล่มที่ 1,พิมพ์ครั้งที่ 1, โรงพิมพ์สำนักกิจการ โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก, กรุงเทพมหานคร, 2552 ,7-8.
5. Wayler AH, Muench ME, Kapm KK, Chauncy HH. Masticatory Performance and Food acceptability in Persons with removable partial dentures: full dentures and Intact natural dentition J Gerontal 1984;39:284-9.
6. Chauncy HH Muench ME, Kapur KK & Wayler AH. The effect of the loss of teeth Nutrition. International Dental Journal 1984; 34(2):98-104.
7. Lesourd B. Protein under-nutrition as the major cause of decreased immune function in the elderly:clinical and functional implication, Nutrition Reviews 1995; 53: 86-94.
8. สุธา เจียรมณีโชติชัย, สุปราณี ดาโลดม, นนทลี วีรชัย, วรางคณา เวชวิธี, เสน่ห์ ครุฑษา, โครงการฟันเทียมพระราชทานเพื่อการรณรงค์ส่งเสริมและฟื้นฟูสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเนื่องในโอกาสการจัดงานฉลองสิริราชสมบัติ ครบ 60 ปี และเนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา 5 ธันวาคม 2550 , พิมพ์ครั้งที่ 1, สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก กรุงเทพมหานคร, 2550 , 8.
9. Dominguez BL, Grossman NS, et al. Dental finding in geriatic populations with diverse medical backgrounds. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Racial Endod. 1995; 80:43-54.
10. ยุพิน ส่งไพศาล. ความพึงพอใจและผลกระทบของสุขภาพช่องปากต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุไร้ฟันหลังการใส่ฟันเทียมทั้งปากในโครงการฟันเทียมพระราชทาน ที่โรงพยาบาลบางใหญ่ จังหวัดนนทบุรี. วารสารการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม. 2550; 30(3): 31-45.
11. กองทันตสาธารณสุข กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. รายงานผลการสำรวจสภาวะสุขภาพช่องปากระดับประเทศ ครั้งที่ 6 พ.ศ.2549-2550 โรงพิมพ์สำนักกิจการองค์การทหารผ่านศึก พิมพ์ครั้งที่ 1 กรกฎาคม 2551
12. Rafael de Liz Pocztaruk, Luis Carlos da Fontoura Frasca, Elken Gomes Rivaldo, Paulo Roberto Castro Mattia, Rafael Araujo Bidal, Eduardo Fernandes, Maria Beatriz Duarte Gaviao . Satisfaction level and masticatory capacity in edentulous patients with conventional dentures and implant-retained overdentures .Brazillian Journal of Oral Science. 2006; 5(4): 1232-1238.
13. สุดาดวง เกรันพงษ์. คุณภาพชีวิตในมิติสุขภาพช่องปาก : ตอนที่ 2 ดัชนีสำหรับผู้ใหญ่. วารสารวิชาการสาธารณสุข. 2550; 16(2) : 306-317.
14. Adulyanon S, Vourapukjaru J, Sheiham A. Oral impacts affecting daily performance in a low dental disease Thai population. Community Dent Oral Epidermiol. 1996 Dec;24(6):385-9.
15. บุญเกียรติ วัฒนเรืองรอง, ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเข้าถึงโครงการฟันเทียมพระราชทานสำหรับผู้สูงอายุ ในเขตอำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ,วารสารสาธารณสุขศาสตร์,2551;38 (3) : 396-406.
16. อำมา ปัทมสัตยาสนธิ, ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับสภาพไร้ฟันทั้งปากในผู้สูงอายุ,วิทยาสารทันตสาธารณสุข, 2551;13 (2) : 7-103.
17. Colussi CF,de Freitas SF. Edentulousness and associated risk factors in a south Brazillian elderly population Gerodontology.2007 jun;24(2):93-7.
18. Ranta K. Rehabilitation with removable dentures among the dentate population in Finland. J Oral Rehabit 1987;14:615-621.
19. สุปราณี ดาโลดม,นนทลี วีรชัย,วรางคณา เวชวิธี,สุธา เจียรมณีโชติชัย,การประเมินผลโครงการฟันเทียมพระราชทานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา 5 ธันวาคม 2550,วิทยาสารทันตสาธารณสุข,2551;13(5):71-82.
20. สุชาดา ฑีฆายุพันธุ์, พีรวิชญ์ พาดี, ความพึงพอใจในการใส่ฟันเทียมในโครงการฟันเทียมพระราชทานของจังหวัดร้อยเอ็ด ภายใต้โครงการหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าปี 2549, วิทยาสารทันตสาธารณสุข, 2551 ; 13 (1) : 88 – 95.
21. สถาพร จันทร, คุณภาพชีวิตที่สัมพันธ์กับสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุในเขตเทศบาลเมืองฉะเชิงเทรา,วิทยาสารทันตสาธารณสุข, 2551; 13(3):158-167.
22.Asja Celebic,Dubravka Knezovic-Zlataric,Milan Papic,Vlada Carek,Ivo Baucic and Jasmina Stipetic.Factors related to patient satisfaction with complete denture therapy.Journal of Gerontalogy 2003;58A:948-953.
23. P.Srisilapanan and A Sheitham. The prevalence of dental impacts on daily performances in older people in Northern Thailand. Gerodontology 2001;2: 102-108
24. สุดาดวง กฤษฎาพงษ์,กัณฒพร ลักษณา,ธีรดา วรกาญจนา,พธู สุระประเสริฐ, พรทิวา ศิริวนิชสุนทร, การเปรียบเทียบระหว่างความจำเป็นทางวิชาชีพ คุณภาพชีวิตในมิติสุขภาพช่องปาก และความรู้สึกจำเป็นต่อการใส่ฟันเทียมของผู้สูงอายุไทยกลุ่มหนึ่ง.ว ทันต 2550;57(2):98-105.
