กระบวนการเรียนรู้ของนักเรียนเรื่องอาหารกับฟันผุ จังหวัดสิงห์บุรี ปี 2548-2550

บทคัดย่อ

การศึกษาในครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงวิจัยและพัฒนา โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและพัฒนารูปแบบ กระบวนการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นของนักเรียนในจังหวัดสิงห์บุรีช่วงปี พ.ศ. 2548-2550 ด้วยโจทย์เรื่องอาหารกับ ฟันผุ เนื่องจากอาหารเป็นปัจจัยพื้นฐานในการดํารงชีวิตและโรคฟันผุเป็นปัญหาสําคัญในเด็กไทย วิธีการศึกษา แบ่งเป็น 2 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 เป็นการหารูปแบบของกระบวนการเรียนรู้ของเด็กนักเรียนโดยผ่านการ เรียนรู้จากประสบการณ์ตรงของนักเรียนด้วยบริบทของแต่ละโรงเรียน จํานวน 15 โรงเรียน ในเขต 3 อําเภอ เพื่อให้เกิดกลุ่มแกนหลักมากพอที่จะนํารูปแบบกระบวนการเรียนรู้ที่ได้ไปพัฒนาในอีก 3 อําเภอที่เหลือ จํานวน 15 โรงเรียนซึ่งเป็นขั้นตอนที่ 2 ของการศึกษา ผลการศึกษาพบว่า เด็กนักเรียนได้เรียนรู้จากการลงมือปฏิบัติ จริงด้วยตนเองตั้งแต่การสํารวจโรคฟันผุ, การสํารวจ ชนิด จํานวนและความถี่ของการรับประทานอาหารที่มี โทษต่อฟัน เช่น ขนมถุงกรุบกรอบ น้ําอัดลม ขั้นตอนการรวบรวมข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติร้อยละ ไปจนถึงการแสวงหาแนวทางแก้ไขปัญหาตามบริบทของโรงเรียนแต่ละแห่ง ซึ่งในการเรียนรู้ด้วยวิธีการนี้เด็กๆ มีความกระตือรือร้น เกิดความคิดสร้างสรรค์ มีความภาคภูมิใจ มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้และเกิดนวัตกรรมมากมาย โดยรูปแบบกระบวนการเรียนรู้ที่ค้นพบในครั้งนี้เน้นผู้เรียนเป็นสําคัญ เพื่อให้ผู้เรียนสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง โดยการใช้กระบวนการทางปัญญาและกระบวนการเรียนรู้ของตนและกลุ่ม มีการฝึกทักษะกระบวนการคิดและ การจัดการผ่านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้จากประสบการณ์จริง ฝึกการปฏิบัติให้ทําได้ คิดเป็น ทําเป็น แก้ปัญหาเป็น โดยครูเป็นผู้เอื้ออํานวยให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ร่วมกัน เจ้าหน้าที่สาธารณสุขเป็นเพียงผู้ประสานงานและ สนับสนุน กระบวนการเรียนรู้ด้วยวิธีการนี้ น่าจะได้มีการเผยแพร่และขยายผลต่อๆไปในประเด็นเนื้อหาอื่นๆ ที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพองค์รวมของเด็กนักเรียน