สถานการณ์กำลังคนทันตแพทย์ในระบบบริการทันตสุขภาพ พ.ศ.2548
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทราบข้อมูลจํานวน การกระจาย ของทันตแพทย์ในระบบบริการ ทันตสุขภาพของประเทศไทย และการสูญเสียของทันตแพทย์ในสังกัดสํานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข โดย การศึกษาข้อมูลจากแหล่งข้อมูล 3 แหล่งคือฐานข้อมูลสมาชิกทันตแพทยสภา พ.ศ. 2548 ฐานข้อมูลบุคลากร ด้านทันตสาธารณสุข กองทันตสาธารณสุข กรมอนามัย พ.ศ. 2542-2548 และข้อมูลทันตแพทย์ที่ลาออก พ.ศ. 2542-2548 จากกลุ่มบริหารงานบุคคล สํานักบริหารกลาง สํานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข ผลการ ศึกษาพบว่า ทันตแพทย์ในระบบบริการทันตสุขภาพ พ.ศ. 2548 มีจํานวน 8,443 คน เป็นชายร้อยละ 37.37 หญิงร้อยละ 62.63 ร้อยละ 43.80 มีอายุการทํางานไม่เกิน 10 ปี โดยเป็นทันตแพทย์คู่สัญญา (อายุการทํางานไม่เกิน 3 ปี) ร้อยละ 15.33 อยู่ในภาคเอกชนเป็นร้อยละ 53.9 สัดส่วนทันตแพทย์ต่อประชากรในกรุงเทพมหานครเท่ากับ 1:1,305 ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เท่ากับ 1:21,120 ทันตแพทย์ในสํานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขมี จํานวนน้อยลงตลอดตามจํานวนปีที่ปฏิบัติราชการ ค่าเฉลี่ยร้อยละคงเหลือเท่ากับ 69.70 เมื่อปฏิบัติราชการครบ 3 ปี และร้อยละ 48.91 เมื่อปฏิบัติราชการครบ 5 ปี อําเภอที่มีสัดส่วนทันตแพทย์ต่อประชากรมากกว่า 1:20,000 มีร้อยละ 57.08 และจํานวนทันตแพทย์ที่ลาออกมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นทุกปี จากร้อยละ 19.23 ใน พ.ศ. 2542 เป็น ร้อยละ 46.52 ใน พ.ศ.2548
Downloads
Article Details
เอกสารอ้างอิง
2. สุนทร ระพิสุวรรณ, วีรศักดิ์ เหลืองจามีกร,สมพล เล็กเฟื่องฟู องค์ประกอบที่จูงใจให้ เรียนทันตแพทย์ ของนิสิตแพทย์ปีที่ 1 จุฬาฯ วารสารทันตแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2527; 7: 71-78.
3. Lexomboon D, Punyeshing K. Supply Projections for dentists, Thailand (2000 2030)
4. ชาญชัย โห้สงวน, อิทธิพลของบทบาทแห่ง เพศต่อแบบแผนการประกอบวิชาชีพของ ทันตแพทย์ไทยในปี พ.ศ. 2543. ว. ทันต. สธ. 2547; 51: 349-360.
5. ทบวงมหาวิทยาลัย, โครงการพัฒนาอาจารย์ สาขาวิชาทันตแพทยศาสตร์ ฉบับปรับปรุงเพิ่มเติม พ.ศ.2540-2550.
6. หนังสือเลขาธิการคณะรัฐมนตรี ที่ นร 0202/7462 ลงวันที่ 24 พฤษภาคม 2532 เรื่อง โครงการเพิ่มการผลิตบัณฑิต สาขาวิชาทันตแพทยศาสตร์
7. ชนินทร์ เตชะประเสริฐวิทยา, บรรณาธิการ 60 ปี คณะทันตแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย, กรุงเทพมหานคร: บริษัทเบียร์บุ๊คพับลิชเชอร์ จํากัด, 2543.
8. พิชิต โครตจรัส. ปัจจัยที่มีผลกระทบต่อทัศนะคติของนักศึกษาทันตแพทย์ที่เกี่ยวข้อง กับนักศึกษาที่ได้รับทุนในประเทศไทยที่จะออกไปปฏิบัติงานในชนบท. เชียงใหม่ทันตสาร 2534; 12: 18-24.
9. พลสิทธิ์ บัวศรี, พรทิพย์ สุรโยธี, จันทนา อึ้งชูศักดิ์, โกเมศ วิชชาวุธ, สุณี ผลดีเยี่ยม การประมาณระยะเวลาเพื่อยกเลิกทันตแพทย์ คู่สัญญาของกระทรวงสาธารณสุข, นนทบุรี กองโรงพยาบาลภูมิภาค; 2538.
10. พิสุทธิ์ สังขะเวส, วัลลภ ภูวพานิช, สุมล ยุทธสารประสิทธิ์ ผลของการฝึกปฏิบัติงาน ในโรงพยาบาลชุมชนต่อความรู้ความเข้าใจ และทัศนะของนักศึกษาทันตแพทยศาสตร์ ว ทันต มหิดล 2531; 8: 1-6.
11. พิศักดิ์ องค์ศิริมงคล. ข้อเสนอการปฏิรูป ระบบบริการทันตสุขภาพไทยในทศวรรษหน้า กรุงเทพมหานคร:สํานักพิมพ์มูลนิธิโกมล คีมทอง; 2542
12. กองทันตสาธารณสุข กรมอนามัย, แนวทางการพัฒนากําลังคนด้านทันตสาธารณสุขเพื่อ บรรลุเป้าหมายทางทันตสุขภาพของประเทศไทย กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2529.
13. คณะทํางานกลุ่มผู้ให้บริการทางทันตกรรม. ผลการศึกษาวิจัยความต้องการกําลังคนด้าน สุขภาพ กลุ่มผู้ให้บริการด้านทันตกรรม เอกสารประกอบการประชุมเพื่อเสนอผลการ ศึกษาวิจัยโครงการพัฒนากําลังคนด้านสุขภาพ โรงแรมรามาการ์เด้นส์, กรุงเทพมหานคร 2539.
14. ชาญชัย โห้สงวน, การศึกษาระบบบริการทันตกรรมในประเทศไทย พ.ศ.2543 กรุงเทพมหานคร: คณะทันตแพทยศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2544
15. สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, การคาดประมาณประชากร ของประเทศไทย 2543-2568. สํานักงาน คณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, 2546
16. วิชัย วิวัฒน์คุณูปการ. การร่วมจัดบริการทันตสุขภาพของภาคเอกชนภายใต้นโยบาย หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า: การจัดบริการ ทันตสุขภาพภายใต้นโยบายหลักประกัน สุขภาพถ้วนหน้า นนทบุรี: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข: 2545.
17. อดิเรก ศรีวัฒนาวงษา, แพร จิตตินันท์, สุธี สุขสุเดช, จันทนา อึ้งชูศักดิ์, แนวโน้มการ เข้าร่วมจัดบริการของคลินิกเอกชนในอนาคต การจัดบริการทันตสุขภาพภายใต้นโยบายหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า นนทบุรี: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข; 2545.
18. Lexomboon, D. Recruitment and retention of human resource for health in rural areas: a case study of dentists in Thailand. Ph.D. Thesis, University of Liverpool.; 2003.
19. กระทรวงสาธารณสุข หลักเกณฑ์และแนวทาง การ ปฏิบัติการจ่ายเงินเพิ่มพิเศษสําหรับแพทย์ทันตแพทย์ และเภสัชกรที่ปฏิบัติงานในสถาน บริการสาธารณสุข โดยไม่ทําเวชปฏิบัติส่วนตัวหรือปฏิบัติงานโรงพยาบาลเอกชน พ.ศ. 2536.
20. สุปรีดา อดุลยานนท์, ปิยะนาถ จาติเกตุ, ปิยะฉัตร พัชรานุฉัตร, ศิริเกียรติ เหลียงกอบกิจ, ชาญชัย โห้สงวน, การปฏิรูประบบสุขภาพกับ ทันตบุคลากรไทยในอนาคต. นนทบรี: สถาบันวิจัย ระบบสาธารณสุข: 2545.