การมีส่วนร่วมของชุมชนในการดูแลทันตสุขภาพเด็กเล็ก อำเภอโขงเจียม จังหวัดนครราชสีมา

Main Article Content

จอนสัน พิมพิสาร
วิไลวรรณ ทองเกิด

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้ เป็นการศึกษาเชิงปฏิบัติการ (action research) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา กระบวนการสร้างการมีส่วนร่วมดูแลทันตสุขภาพในชุมชน โดยใช้การประยุกต์กระบวนการ A.I.C. และ ยุทธศาสตร์การส่งเสริมสุขภาพแนวใหม่ เป็นเครื่องมือให้เกิดกระบวนการ กลุ่มเป้าหมายดําเนินการครั้งนี้ คัดเลือกแบบเจาะจง จํานวน 1 หมู่บ้าน คือ บ้านบึง หมู่ 8 ตําบลโชคชัย อําเภอโชคชัย จังหวัดนครราชสีมา ผลการศึกษาพบว่า หลังจากผ่านกระบวนการประชาคม 3 ครั้ง ชุมชนเกิดความตระหนักต่อการมีส่วนร่วม ในกิจกรรมของชุมชน การเสริมสร้างทันตสุขภาพสุขภาพชุมชน ก่อให้เกิดกลุ่มกิจกรรม ทั้งที่เกิดใหม่และการฟื้นฟู พัฒนากลุ่มที่ดําเนินการอยู่แล้วให้สมาชิกชุมชนมีส่วนร่วมมากขึ้น ทั้งที่เกี่ยวข้องกับการดูแลทันตสุขภาพ ทางตรงและทางอ้อม เช่น กลุ่มอนุรักษ์วัฒนธรรม ประเพณี กลุ่มออกกําลังกาย กลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุข ประจําหมู่บ้านที่ผ่านการอบรมเรื่องสุขภาพช่องปากแล้ว (อสม.ฟัน) และกิจกรรมการส่งเสริมทันตสุขภาพ ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ส่วนปัจจัยที่ทําให้การมีส่วนร่วมและดําเนินการอย่างต่อเนื่องของชุมชนตัวอย่าง คือ การมีแกนนําที่เข้มแข็ง การมีศูนย์รวมใจของชุมชน คือ วัดและโรงเรียน การมีเวทีพบปะแสดงความคิดเห็น สม่ําเสมอและการสนับสนุนจากหน่วยงานภายนอกที่เกี่ยวข้อง

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
1.
พิมพิสาร จ, ทองเกิด ว. การมีส่วนร่วมของชุมชนในการดูแลทันตสุขภาพเด็กเล็ก อำเภอโขงเจียม จังหวัดนครราชสีมา. Th Dent PH J [อินเทอร์เน็ต]. 30 พฤษภาคม 2008 [อ้างถึง 29 ธันวาคม 2025];13(3):72-80. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ThDPHJo/article/view/208841
ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ

เอกสารอ้างอิง

1. กองทันตสาธารณสุข. การดําเนินงานทันตสาธารณสุข ปี 2540. มปท. 2539.
2. ประเวศ วะสี. ประชาคมตําบล ยุทธศาสตร์ เพื่อเศรษฐกิจพอเพียง ศีลธรรม และสุขศึกษากรุงเทพฯ สํานักพิมพ์มติชน, 2541.
3. กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการพัฒนาสาธารณสุขเพื่อบรรลุสุขภาพดีถ้วนหน้า กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์กองสุขศึกษา 2536
4. ดร. พัชรินทร์ เล็กสวัสดิส์ และคณะ ; แนวทางวิเคราะห์ เสนอปัญหา ร่วมวางแผนและ ประเมินผลทันตสุขภาพกับชุมชน, ศูนย์ ทันตสาธารณสุขระหว่างประเทศ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ; องค์การสงเคราะห์ ทหารผ่านศึกในพระบรมราชูปถัมภ์, กรุงเทพฯ 2550
5. กองทันตสาธารณสุข กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข รายงานผลการสํารวจทันตสุขภาพ แห่งชาติ ครั้งที่ 3 พ.ศ.2532. โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก, จํากัด, 2532
6. กองทันตสาธารณสุข กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข รายงานผลการสํารวจทันตสุขภาพ แห่งชาติ ครั้งที่ 4 พ.ศ. 2537 โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก, จํากัด 2538
7. กองทันตสาธารณสุข กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. รายงานผลการสํารวจทันตสุขภาพ แห่งชาติ ครั้งที่ 5 พ.ศ.2543-2544 สามเจริญ พาณิชย์, กรุงเทพฯ. จํากัด 2545
8. โรงพยาบาลโชคชัย. สรุปผลการปฏิบัติงานโรงพยาบาลโชคชัย, 2547. เอกสารอัดสําเนา
9. โรงพยาบาลโชคชัย.สรุปผลการปฏิบัติงาน โรงพยาบาลโชคชัย, 2548. เอกสารอัดสําเนา
10. นิตย์ ทัศนิยม. การศึกษารูปแบบการควบคุม ไข้เลือดออกโดยประชาชนมีส่วนร่วม.รายงานการวิจัย. สถาบันวิจัยสาธารณสุขไทย, 2538
11.ทวีศักดิ์ นพเกษร วิกฤตสังคมไทย 2540 กับบทบาทวิทยากรกระบวนการเล่ม 1-2, มปท. 2541.
12. พัชรินทร์ เล็กสวัสดิ์, การสร้างพลังและสุขภาพวารสารสุขศึกษา 21(78) 2541.57-67.
13. พันธ์ทิพย์ รามสูตร. การวิจัยปฏิบัติการอย่างมีส่วนร่วม. กรุงเทพฯ: พี เอ ลีฟวิ่ง, 2540.
14. สัมพันธ์ เตชะอธิก และคณะ, การสังเคราะห์ความเข้มแข็งของประชาคมตําบลกรณีศึกษา: ตําบลหนองแจ้งใหญ่ อําเภอบัวใหญ่ จังหวัด นครราชสีมา สถาบันวิจัยและพัฒนามหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2541.
15. อภิศักดิ์ จึงพัฒนาวดี, แนวคิดพื้นฐานของการส่งเสริมสุขภาพแนวใหม่จากกฎบัตรออตตาวา สู่กฏบัตรกรุงเทพและข้อเสนอเบื้องต้นต่อการ ส่งเสริมสุขภาพช่องปาก เชียงใหม่ทันตแพทยสาร 2548; 26(1-2): 37-48. 2548