ความสัมพันธ์ระหว่างความรู้และการปฏิบัติตนด้านทันตสุขภาพของผู้ป่วยโรคเบาหวาน โรงพยาบาลโพธาราม จังหวัดราชบุรี
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่างความรู้และการปฏิบัติตนด้านทันตสุขภาพ ของผู้ป่วยโรคเบาหวาน โดยศึกษาในผู้ป่วยจํานวน 44 คน ที่มารับบริการที่คลินิกเบาหวาน โรงพยาบาลโพธาราม ระหว่างเดือนมีนาคม ถึง เดือนเมษายน 2551 โดยใช้แบบสอบถามร่วมกับการสัมภาษณ์เกี่ยวกับความรู้และ การปฏิบัติตนด้านทันตสุขภาพของผู้ป่วยโรคเบาหวาน การศึกษาพบว่า ผู้ป่วยร้อยละ 81.8 ไม่มีความรู้เกี่ยวกับ ภาวะแทรกซ้อนของโรคเบาหวานในเรื่องความเสี่ยงต่อการมีน้ําลายลดลงและความเสี่ยงต่อการติดเชื้อราใน ช่องปาก และร้อยละ 77.3 ไม่มีความรู้เรื่องความเสี่ยงต่อการเป็นโรคปริทันต์ ผู้ป่วยร้อยละ 72.7 ไม่ทราบว่า ผู้ป่วยโรคเบาหวานที่มีฟันควรตรวจสุขภาพช่องปากทุก 6 เดือน และร้อยละ 79.5 ไม่ทราบว่าผู้ป่วยที่ไม่มีฟัน ควรตรวจสุขภาพช่องปากทุก 1 ปี ด้านการปฏิบัติตนของผู้ป่วยโรคเบาหวาน พบว่า ร้อยละ 26.2 ไม่เคยรับ บริการทันตกรรมเลย และร้อยละ 13.6 ได้รับบริการทันตกรรมในรอบ 6 เดือนที่ผ่านมา ในส่วนความสัมพันธ์ ระหว่างการรับบริการทันตกรรมกับความรู้เรื่องทันตสุขภาพ พบว่า ผู้ป่วยที่มีความรู้ว่าโรคเบาหวานทําให้เสียง ต่อการเกิดโรคฟันผุ และผู้ป่วยที่มีความรู้เกี่ยวกับการตรวจระดับน้ําตาลในเลือดก่อนถอนฟันหรือทําศัลยกรรม ช่องปาก มีจํานวนครั้งของการรับบริการทันตกรรม มากกว่าผู้ป่วยที่ไม่มีความรู้อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (p = 0.012 และ 0.026 ตามลําดับ) และการรับบริการทันตกรรมในรอบ 6 เดือนมีความสัมพันธ์กับความรู้ เรื่องผู้ป่วยเบาหวานที่มีฟันควรตรวจสุขภาพช่องปากทุก 6 เดือน (p = 0.032) การศึกษานี้แสดงว่าผู้ป่วย โรคเบาหวานส่วนมากยังไม่มีความรู้และการปฏิบัติตนที่เหมาะสมในการป้องกันปัญหาทันตสุขภาพซึ่งเป็นภาวะ แทรกซ้อนของโรคเบาหวาน
Downloads
Article Details
เอกสารอ้างอิง
2. เพ็ญศรี ควรนิยม. รายงานทีมงานสหสาขาวิชาชีพโรคเบาหวาน, การเตรียมความพร้อม เพื่อรับการประเมินโรงพยาบาลคุณภาพ 2550 โรงพยาบาลโพธาราม ราชบุรี
3. American Diabetes Association. Diagnosis and classification of diabetes mellitus. Diabetes Care 2004; 27(Suppl 1); S5-10
4. Report of the expert committee on the diagnosis and classification of diabetes mellitus. Diabetes Care 1997; 20:1183-97
5. สาธิต วรรณแสง: ภาวะแทรกซ้อนของโรค เบาหวาน, สุทิน ศรีอัษฎาพร, วรรณี นิธิยานันท์, โรคเบาหวาน ครั้งที่ 1, เรือนแก้วการพิมพ์ กรุงเทพฯ 2548, 378
6. ดาวเรือง แก้วขันตี, ความรู้เรื่องโรคเบาหวาน กับสุขภาพช่องปาก. ว. ทันต. สธ. 2546 ; 8: 1-2 ม.ค.-ธ.ค. 78-93 7. Twetman S, Johansson I, Birkhed D, Nederfors T.Caries incidence in young type 1 diabetes mellitus patients in relation to metabolic control and caries-associated risk factors. Caries Res. 2002 Jan-Feb; 36(1):31-5.
8. Karjalainen KM, Knuuttila ML, K_r ML. Salivary factors in children and adolescents with insulin-dependent diabetesmellitus. Pediatr Dent. 1996 Jul-Aug;18(4):306-11.
9. Miralles L, Silvestre FJ, Hern_ndez Mijares A, Bautista D, Llambes F, Grau D. Dental caries in type 1 diabetics: influence of systemic factors of the disease upon the development of dental caries. Med Oral Patol Oral Cir Bucal. 2006 May 1; 11(3):E256-60.
10. Little JW, Falace DA, Miller CS.Rhodus NL. Diabetes, Dental management of the medically compromised patients. 5 th ed. St. Louis Mosby ; 1997. p. 387-409
11. Chavez EM, Taylor GW, Borrell LN, Ship JA. Salivary function and glycemic control in older persons with diabetes. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 2000 Mar; 89(3):305-11.
12. Chavez EM, Borrell LN, Taylor GW, Ship JA. A longitudinal analysis of salivary flow in control subjects and older adults with type 2 diabetes. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 2001 Feb; 91(2):166-73.
13. Hallmon WW, Mealey BL. Implications El of diabetes mellitus and periodontal, disease. Diabetes Educ. 1992 Jul-Aug; 18(4):310-5.
14. Moore PA, Orchard T, Guggenheimer J, Weyant RJ. Diabetes and oral health promotion: a survey of disease prevention behaviors. J Am Dent Assoc. 2000 Sep; 131(9):1333-41.
15. มงคลชัย แก้วเอี่ยม. การรับรู้และพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวาน ตําบล หนองกลางนา อําเภอเมือง จังหวัดราชบุรี, วิทยาศาสตร์บัณฑิต, โปรแกรมสุขศึกษา คณะ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, มหาวิทยาลัย ราชภัฏนครปฐม, 2550 550 บาท
16. กันทิมา ทวีรอด, ตรีทิพย์ อนงค์ทอง, ความรู้และการปฏิบัติตนของผู้ป่วยโรคเบาหวานที่มา รับบริการที่คลินิกโรคเบาหวาน ศูนย์สุขภาพ ชุมชน สถานีอนามัยหัวโพ ตําบลหัวโพ อําเภอ บางแพ จังหวัดราชบุรี, วิทยาศาสตร์บัณฑิต, โปรแกรมวิชาสาธารณสุขชุมชน คณะวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม, 2550
17. Shay K. Identifying the needs of the elderly dental patient. The geriatric dental assessment. Dent Clin North Am. 1994 Jul; 38(3):499-523.
18. ศิริเพ็ญ อรุณประพันธ์, วิลาวัลย์ ศรีภิรมย์มิตร ราว สถานการณ์การปฏิบัติงานด้านทันตสาธารณสุข 6 ของโรงพยาบาลศูนย์/โรงพยาบาลทั่วไป ปีงบประมาณ 2542-2544. ว. ทันต. สธ. 2546 8: 1-2 ม.ค.-ธ.ค. 50-60 บาท
19. สมศักดิ์ ค้าธัญญมงคล และคณะ: ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการควบคุมระดับน้ําตาลใน เลือดของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดไม่พึ่งอินซูลิน อําเภอบางระกํา จังหวัดพิษณุโลก, โรงพยาบาลบางระกํา จังหวัดพิษณุโลก, 2542
20. บุญเลิศ คงคามี: รายงานการวิจัยเรื่องการศึกษาเปรียบเทียบปรับการควบคุมระดับ น้ําตาลในเลือดของผู้ป่วยนอก โรคเบาหวาน ก่อนและหลังให้คําปรึกษาแนะนํา โดยเภสัชกร โรงพยาบาลอุทัยธานี เอกสารวิชาการ สํานักงาน คณะกรรมการอาหารและยา, 2544