การประเมินผลโครงการแม่ลูกฟันดี 102 ปี สมเด็จย่า จังหวัดเชียงใหม่ ปี 2546-2548
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลการดําเนินงานโครงการแม่ลูกฟันดี 102 ปีสมเด็จย่า จังหวัดเชียงใหม่ปี 2546-2548 โดยการสัมภาษณ์แม่และลูกอายุ 2-3 ปี จํานวน 414 คู่ และตรวจสุขภาพ ช่องปากลูกอายุ 2-3 ปีโดยทันตบุคลากรผู้รับผิดชอบกิจกรรมส่งเสริมทันตสุขภาพในกลุ่มหญิงมีครรภ์และเด็ก ปฐมวัยจากโรงพยาบาลชุมชน 9 แห่งในจังหวัดเชียงใหม่ มีแม่ลูกที่เข้าร่วมโครงการจํานวน 193 คู่ และที่ ไม่เข้าร่วมโครงการจํานวน 221 คู่ ผลการศึกษาพบว่า แม่ที่เข้าร่วมโครงการมีพฤติกรรมในการดูแลทันตสุขภาพ ลูกดีกว่าแม่ที่ไม่เข้าร่วมโครงการอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (p <0.05) พฤติกรรมดังกล่าวได้แก่การไม่นอนหลับ คาขวดนม การดูดน้ําตามหลังดูดนมขวด การดื่มน้ําตามหลังรับประทานอาหารทุกครั้ง การดูแลการแปรงฟันให้ ลูกและการพาลูกไปรับบริการตรวจรักษาทางทันตกรรม ผลการตรวจสุขภาพช่องปากพบว่าเด็กกลุ่มที่แม่เข้าร่วม โครงการมีจํานวนเด็กที่ปราศจากฟันผุมากกว่าเด็กกลุ่มที่แม่ไม่เข้าร่วมโครงการอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (p<0.05) โดยกลุ่มเด็กที่แม่เข้าร่วมโครงการมีเด็กปราศจากฟันผุร้อยละ 63.7 กลุ่มที่แม่ไม่เข้าร่วมโครงการมีเด็กปราศจาก ฟันผุร้อยละ 45.7 การดําเนินกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพในหญิงตั้งครรภ์และเด็กปฐมวัยอย่างต่อเนื่องของโครงการ แม่ลูกฟันดี 102 ปีสมเด็จย่า มีผลทําให้พฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กดีขึ้นและทําให้เด็กมีฟันผุลดลง ควรมีการพัฒนาการดําเนินกิจกรรมให้มีการบูรณาการกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพช่องปากกับงานส่งเสริมสุขภาพ ทั้งในโรงพยาบาลและสถานีอนามัยเพื่อให้ได้ความครอบคลุมของผู้เข้าร่วมกิจกรรมเพิ่มขึ้น โดยมีแนวทางการ ดําเนินงานที่เหมาะสมกับบริบทของแต่ละพื้นที่เพื่อให้กิจกรรมนี้สามารถดําเนินได้อย่างต่อเนื่องต่อไป
Downloads
Article Details
เอกสารอ้างอิง
2. งานทันตสาธารณสุข สํานักงานสาธารณสุข จังหวัดเชียงใหม่ รายงานผลการสํารวจสภาวะ ทันตสุขภาพจังหวัดเชียงใหม่ ครั้งที่ 4 สํานักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่ 2546 3. อัมพร เดชพิทักษ์ และคณะ การประเมินโครงการส่งเสริมทันตสุขภาพเด็กก่อนวัยเรียน จังหวัดเชียงใหม่ ระหว่าง พ.ศ. 2536-2539 สํานักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่, 2539 4. งานทันตสาธารณสุข สํานักงานสาธารณสุข จังหวัดเชียงใหม่, สรุปผลงานทันตสาธารณสุข ประจําปี 2536-2548
5. Bruerd B,Jones C. Preventing baby bottle tooth decay: eight-year results. Public Health Rep 1996;111:63-5
6. จันทนา อึ้งชูศักดิ์และคณะ, รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์โครงการทบทวนสถานการณ์ปัญหา และองค์ความรู้เรื่องฟันน้ํานมผุ. กองทันตสาธารณสุข กรมอนามัย 2547
7. บุปผา ไตรโรจน์และคณะ. การศึกษากระบวนการดําเนินงานโครงการแม่ลูกฟันดี 102 ปี สมเด็จย่า พ.ศ. 2547. ว.ทันต.สธ.2547; 1:21-33
8. ฝ่ายวิชาการ. ชมรมทันตกรรมสําหรับเด็กแห่งประเทศไทย, นานาสาระทางทันตกรรมสําหรับเด็กไม่ระบุโรงพิมพ์ , พ.ศ. 2548
9. กองทันตสาธารณสุข กรมอนามัย, สุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัย : โรงพิมพ์องค์การทหารผ่านศึก, พ.ศ. 2545
10. ฝ่ายวิชาการ. ชมรมทันตกรรมสําหรับเด็กแห่งประเทศไทย, Early Childhood Caries. ไม่ระบุโรงพิมพ์,พ.ศ. 2541
11. สมนึก ชาญด้วยกิจและคณะ. ปัจจัยที่มีอิทธิพล ต่อการเกิดฟันผุของเด็กไทย อายุ 6-30 เดือน กองทันตสาธาณสุข กรมอนามัย: ไม่ระบุโรงพิมพ์ 2547
12. สุณี วงศ์คงคาเทพ และคณะ, รูปแบบการส่งเสริมสุขภาพช่องปากผสมผสานเพื่อลดปัญหา ฟันผุในกลุ่มเด็กปฐมวัย. กองทันตสาธารณสุข กรมอนามัย : ออนพริ้นซ้อพ, 2548
13. กองทันตสาธารณสุข กรมอนามัย ข้อมูลสภาวะสุขภาพช่องปากของกลุ่มเด็ก1-2 ปี และ 4-5 ปี : โรงพิมพ์องค์การทหารผ่านศึก พ.ศ. 2547
14. วรางคณา อินทโลหิต และคณะ, การศึกษาพฤติกรรมการเลี้ยงดูของผู้ปกครองต่อสภาวะ การสุขภาพช่องปากเด็กก่อนวัยเรียน. ว.ทันต.สธ. 2545; 1:56-68
15. ปิยะดา ประเสริฐสม. สถานการณ์โรคฟันผุในเด็กปฐมวัยกับการบริโภคน้ําตาล. ว.ทันต.สธ. 2545; 1:70-80
16. สุณี วงค์คงคาเทพ และคณะ, พฤติกรรมการบริโภคอาหารรสหวานกับปัญหาฟันผุและโรคอ้วน ของเด็กไทยอายุต่ํากว่า 5 ปี กองทันตสาธารณสุข กรมอนามัย (เอกสารโรเนียว) พ.ศ. 2549
17. ทัศนีย์ มหาวัน, พัชราพร บุญทิพย์, ผ่องพรรณ หน่อไชยวงค์, รายงานการวิจัยเรื่องปัจจัยที่มี ผลต่อพฤติกรรมการดูแลทันตสุขภาพเด็กเล็ก ของผู้ปกครองในอําเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่ พ.ศ. 2549 (เอกสารโรเนียว)
18. พัชรินทร์ เล็กสวัสดิ์และคณะ. การประเมินผลเครือข่ายพันธมิตรงานส่งเสริมสุขภาพเด็กก่อน วัยเรียน กลุ่มพัฒนาความร่วมมือทันตสาธารณสุข ระหว่างประเทศ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข พ.ศ. 2549
19. ก้องเกียรติ เติมเกษมศานต์, พรทิพย์ ภู่พัฒนกูล, รุจิดา ธีระรังสิกุล. ประสิทธิผลของ การเฝ้าระวังทันตสุขภาพในเด็กก่อนวัยเรียน โดยการมีส่วนร่วมของครอบครัวในศูนย์พัฒนา เด็กเล็ก จังหวัดสุโขทัย, ว.ทันต.สธ. 2547;1 2:60-69
20. เพ็ญทิพย์ จิตต์จํานงค์และคณะ, การประเมินผลโครงการส่งเสริมทันตสุขภาพในเด็กก่อน วัยเรียน 0-3 ปี ระดับประเทศ ระหว่าง พ.ศ. 2535-2537. ไม่ระบุสํานักพิมพ์