การเปลี่ยนแปลงของโรคฟันผุในเด็กอายุ 12 ปี ของประเทศไทย จากการสำรวจทันตสุขภาพระดับจังหวัด

บทคัดย่อ

การสํารวจทันตสุขภาพระดับจังหวัดเริ่มขึ้นเมื่อ พ.ศ.2526 มีวัตถุประสงค์ที่จะเก็บรวบรวมข้อมูล สําหรับใช้ในการวางแผนและประเมินผลการดําเนินงานของจังหวัด การสํารวจดําเนินการโดยทันตบุคลากรในระดับจังหวัด และใช้เกณฑ์ที่เป็นมาตรฐานเดียวกัน การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวน การสํารวจทันตสุขภาพระดับจังหวัดของประเทศไทยในระหว่าง พ.ศ.2526 ถึง พ.ศ. 2541 และวิเคราะห์ การเปลี่ยนแปลงการเกิดฟันผุของฟันถาวรในเด็กอายุ 12 ปี โดยเก็บรวบรวมจากรายงานการวิเคราะห์ผล การสํารวจทันตสุขภาพของจังหวัดที่ส่งมาวิเคราะห์ที่กองทันตสาธารณสุข กรมอนามัย และจากเอกสาร รายงานที่จังหวัดและศูนย์ส่งเสริมสุขภาพเขตจัดทําขึ้น ผลการศึกษาพบว่า มีจังหวัดที่เคยสํารวจทันตสุข ภาพแล้ว ร้อยละ 94.7 เริ่มมีการสํารวจครบทุกภาคของประเทศใน พ.ศ. 2532 เมื่อดูการเปลี่ยนแปลงของ โรคฟันผุจาก พ.ศ.2532-2541 โดยแบ่งเป็น 2 ช่วงการสํารวจ คือระหว่าง พ.ศ.2532-2536 และ พ.ศ. 25372541 พบว่าเด็กอายุ 12 ปีของประเทศไทยมีฟันผุสูงขึ้น มีค่าเฉลี่ยฟันผุถอนอุดเพิ่มจาก 1.4 เป็น 1.8 ซี่ ต่อคน ทุกภาคมีการเพิ่มขึ้นของโรคฟันผุ โดยเฉพาะภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่เคยมีฟันผุต่ําสุด ได้มี อัตราการเพิ่มของฟันผุสูงกว่าภาคอื่นๆ การศึกษาครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่าควรมีการประสานงานให้จังหวัด ต่างๆ ดําเนินการสํารวจในช่วงเวลาใกล้เคียงกัน รวมทั้งพัฒนาระบบการจัดเก็บข้อมูลจากจังหวัดเข้า สู่คลังข้อมูลส่วนกลาง เพื่อจะได้นําข้อมูลเหล่านี้มาใช้ประโยชน์ในการวางแผนงานทันตสาธารณสุขใน ระดับประเทศด้วย