ผลของโปรแกรมสร้างเสริมพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัยของผู้ปกครองโดยประยุกต์ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเอง ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กอำเภอหนองหญ้าไซ จังหวัดสุพรรณบุรี

บทคัดย่อ

การวิจัยกึ่งทดลองนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมสร้างเสริมพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัยของผู้ปกครองโดยประยุกต์ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเอง ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก อำเภอหนองหญ้าไซ จังหวัดสุพรรณบุรี กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้ปกครองเด็กปฐมวัย จำนวนรวม 70 ราย  แบ่งเป็นกลุ่มทดลอง 34 ราย และกลุ่มควบคุม 36 ราย กลุ่มทดลองได้เข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ตามโปรแกรมสร้างเสริมพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากจำนวน 4 ครั้ง เป็นเวลา 12 สัปดาห์ กิจกรรมมีการบรรยายประกอบสื่อ แผ่นพับความรู้ สร้างการรับรู้ความสามารถของตนเองโดยเรียนรู้จากตัวแบบที่ประสบความสำเร็จ สร้างแรงจูงใจ โดยใช้คำพูดชักจูง การเรียนรู้จากตัวแบบเชิงบวก ติดตามทางโทรศัพท์โดยใช้แอปพลิเคชันไลน์เพื่อให้แรงสนับสนุนทางสังคม กระตุ้นเตือนทางบวกและประเมินการปฏิบัติตัวตามเป้าหมาย  ฝึกทักษะการแปรงฟันแบบ hands-on ด้วยวิธีแปรงแห้งร่วมกับการฝึกใช้ไหมขัดฟันโดยการสาธิตด้วย “ตุ๊กตาลิงจ๋อฟันดี” และใช้เทคนิค show-me พร้อมกับสมุดบันทึกฟันดี เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนาและสถิติอนุมาน ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มทดลองมีการเปลี่ยนแปลงทั้งด้านความรู้ การรับรู้ความสามารถของตนเอง ความคาดหวังในผลลัพธ์ และพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัย รวมทั้งสภาวะช่องปากเด็กปฐมวัยดีขึ้นกว่าก่อนการทดลองและมากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) แสดงให้เห็นว่าโปรแกรมดังกล่าวมีประสิทธิผลสามารถนำไปประยุกต์ในการส่งเสริมให้ผู้ปกครองเกิดความเอาใจใส่และมีส่วนร่วมในการพัฒนาพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กตามความเหมาะสมกับบริบทของสถานบริการ และสอดคล้องกับสถานการณ์ต่อไป