การประเมินผลการดำเนินงานดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุติดเตียง จังหวัดลำปาง

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลการดำเนินงานดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุติดเตียงจังหวัดลำปาง ตามกรอบ CIPP Model ประชากรในการศึกษาคือ ผู้เกี่ยวข้องกับการดำเนินงานดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุติดเตียง ได้แก่ 1) หัวหน้ากลุ่มงานทันตสาธารณสุข 2) ทันตบุคลากรผู้รับผิดชอบงานดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ 3) ทันตบุคลากรเยี่ยมบ้านดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุติดเตียง 4) ผู้รับผิดชอบงานผู้สูงอายุระดับอำเภอ และ 5) ผู้จัดการการดูแลผู้สูงอายุในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล รวม 198 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยแบบสอบถาม และการจัดประชุมถอดบทเรียน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการศึกษา พบว่า ด้านบริบท ด้านกระบวนการ และด้านผลผลิต ผลการประเมินมีความเหมาะสมในระดับสูง ส่วนด้านปัจจัยนำเข้ามีความเหมาะสมในระดับปานกลาง สะท้อนให้เห็นว่าผู้เกี่ยวข้องส่วนใหญ่ทราบนโยบาย เป้าหมายการดำเนินการ มีการจัดระบบการทำงานโดยมีทันตบุคลากรอยู่ในทีมสหวิชาชีพ ทำให้ผู้สูงอายุติดเตียงได้รับการดูแลอย่างเป็นองค์รวมและมีอนามัยช่องปากดีขึ้น แต่ยังมีความไม่เพียงพอของงบประมาณ และวัสดุอุปกรณ์ในการดูแลช่องปาก ทั้งนี้ พบจุดอ่อนในการดำเนินการคือ นโยบายด้านการดูแลสุขภาพช่องปากไม่ได้ถูกกำหนดเป็นประเด็นสำคัญของ การดำเนินงานระดับจังหวัด ขาดการบูรณาการและการกำกับอย่างจริงจัง ทำให้ภาระงานด้านสุขภาพช่องปากยังเป็นบทบาทของทันตบุคลากรซึ่งมีจำนวนไม่เพียงพอ จึงมีข้อเสนอแนะดังนี้ 1) กำหนดนโยบายให้การดูแลสุขภาพช่องปากประชาชนทุกกลุ่มวัยเป็นประเด็นสำคัญในการดำเนินงานของเครือข่ายบริการปฐมภูมิ 2) พัฒนาคู่มือ/แนวทางการดำเนินงานร่วมกับการพัฒนาขีดความสามารถของผู้จัดการการดูแลผู้สูงอายุ