รูปแบบการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะร่วมสมัย กรณีศึกษา Tino Sehgal (A Form of Contemporary Art Creation; Tino Sehgal)

Abstract

              บทความเรื่อง “รูปแบบการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะร่วมสมัย กรณีศึกษา Tino Sehgal” เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์ระดับดุษฎีบัณฑิตศึกษา คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ในหัวข้อ “การสร้างสรรค์ผลงานศิลปะภาพถ่ายใต้นํ้า: บินดุจปลา ว่ายดั่งนก” ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ บทความวิจัยชิ้นนี้เน้นการศึกษารูปแบบ องค์ประกอบ และแนวคิดในการสร้างสรรค์ผลงานทัศนศิลป์ร่วมสมัย (Contemporary Visual Art) ที่ผลักดันขอบเขตของการสร้างงานศิลปะให้ข้ามพ้นความเป็นวัตถุ โดยผลการศึกษาสามารถนำมาเป็นแนวทางในการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะทัศนศิลป์ร่วมสมัยต่อไปได้

               ผลการศึกษาพบว่า สถานะของงานศิลปะไม่จำเป็นต้องคงอยู่ในรูปของวัตถุเสมอไป โดยเฉพาะในยุคสมัยของศิลปะร่วมสมัย (Contemporary Art) ศิลปะได้ถูกเคลื่อนความสนใจในคุณค่าทางศิลปะไปพ้นจาก “ความเป็นวัตถุ” ตัวศิลปะเองได้ถูกทำให้ข้ามพ้นสถานะความเป็นวัตถุ เนื่องจากการให้คุณค่าของศิลปะได้ถูกตีค่าและความหมายผ่านแนวคิด โดยการละทิ้งวัตถุไปสู่การสร้างงานอันเป็นพื้นที่อิสระ มีเสรีภาพทางความคิดในการถ่ายทอด และฝังแฝงความคิด ซึ่งอาจอยู่ทั้งในตัวงานศิลปะเองและในตัวบริบทรอบๆ ที่เกิดขึ้นในช่วงเวลานั้นๆ รูปแบบการสร้างสรรค์ศิลปะร่วมสมัยมีลักษณะที่แตกต่างออกไป ศิลปินไม่ได้เป็นเพียงผู้ผลิตผลงานแต่ศิลปินสามารถนำสิ่งต่างๆ ประสบการณ์ ความรู้ เหตุการณ์รอบตัว มาตีความและนำเสนอ ซึ่งไม่จำเพาะอยู่กับงานที่เป็นรูปธรรมเท่านั้นงานที่มีลักษณะที่เป็นนามธรรมหรือประสบการณ์ทางศิลปะก็สามารถนำมาเป็นศิลปะได้

               นอกจากนี้ผู้วิจัยพบว่าการศึกษารูปแบบ องค์ประกอบ และแนวคิด วิธีการสร้างสรรค์ของศิลปิน กรณีศึกษา “Constructed Situation” ของ Tino Sehgal สามารถนำมาเป็นแนวคิดและประยุกต์เพื่อการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะได้ โดยสามารถวิเคราะห์ประเด็นที่น่าสนใจได้ 4 ประเด็นคือ

               1.ผลิตผลทางศิลปะ (The Work of Art) จากศิลปะที่เป็นวัตถุที่สามารถจับต้องได้ ได้ถูกเปลี่ยนให้เป็นสถานะของลักษณะโครงการหรือเหตุการณ์ หรือแม้กระทั่งปฏิสัมพันธ์ของมนุษย์สามารถเป็นศิลปะแบบหนึ่งได้ 

               2.พื้นที่ในการสร้างสรรค์งาน (Art Platform/Artistic Site) พื้นที่ในการสร้างงานศิลปะอาจเป็นทั้งงานศิลปะ (Work of art) ในตัวมันเอง และเป็นงานศิลปะที่บรรจุตัวความเป็นศิลปะไว้ ซึ่งสามารถเป็นพื้นที่เดียวกันกับพื้นที่จัดแสดงงานศิลปะได้

               3.บทบาทของศิลปิน (Artist Role) บทบาทหน้าที่ของศิลปินจะเปลี่ยนไป ศิลปินจะไม่ได้เป็นผู้ผลิตงานศิลปะฝ่ายเดียว แต่ได้กลายเป็นเพียงผู้สร้างเหตุการณ์หรือเป็นผู้ที่สนับสนุนให้เกิดการกระทำหรือประสบการณ์ทางศิลปะขึ้น

               4.ผู้เข้าร่วมกิจกรรมทางศิลปะ (Art Activity Participant) คือองค์ประกอบสำคัญ และถูกยกระดับให้มีส่วนในกระบวนการสร้างงานศิลปะ ถ้าปราศจากความคิดเห็นหรือการกระทำที่มาจากผู้เข้าชมก็คงไม่สามารถเกิดเป็นผลงานศิลปะขึ้นมาได้

               This article is part of the DFA dissertation, “Flying Like Fish, Swimming Like Birds; the Creation of Underwater Photographic Art,” Faculty of Fine and Applied Arts, Chulalongkorn University. This article is aim to study the forms, elements, and concepts of contemporary visual arts which the artwork is more than an object. The results of the study can be a useful guiding for creating other kinds of contemporary visual arts.

               The results of the study reveal that the state of the artwork is not necessary to concern only on the art object. Especially, in the era of Contemporary Art, the interest of the value of Arts is moved out from the “materiality”. The work of art itself is stepped over the state of materiality because the value of the work of art is appraised by the value of the idea and the concept. The form of the art matter is changing. On the evolution of art in contemporary, the art object is disappearing. Art does not reside in material entities, but turned towards ephemerality and experience. There are many forms of contemporary art nowadays. The artist is not the only one who make the art happen. The artist will interpret their experiences, knowledge, and circumstances then present all the matter through action, communication and situation, where it need the response from the audience.

               Furthermore, the researcher found that the study of the forms, elements, and concept of creation of Constructed Situation by Tino Sehgal can be a useful guiding and applying for the art creation and there are 4 main points as follows:

1. The Work of Art: the touchable objectivity artwork is changed to be the character of project, event or even though the interaction of human could be a kind of arts.


2. Art Platform/Artistic Site: the artistic space can be both the work of art and the art space that contain the art matter. It can be the same area for art exhibition.


3. Artist Role: the role of the artist will be changed. The artist is not only the art producer but also the person who creates the event or support the art action or art experience.


4. Art Activity Participant: the Art Activity Participant is the important element that is lifted up to an important part of art creation. If there are no participant, it means the artwork cannot be happened.