การศึกษาการสืบทอดธุรกิจครอบครัว กรณีศึกษาธุรกิจขนส่งดิน หิน ทราย ด้วยรถบรรทุก ในพื้นที่จังหวัดนครปฐม (The Study of Family Business Succession: A Case Study of Soil, Stone and Sand Transportation Business in Nakhon Pathom)

Abstract

             การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการสืบทอดธุรกิจครอบครัว และศึกษาคุณลักษณะของทายาทธุรกิจครอบครัวของผู้ประกอบการธุรกิจขนส่งดิน หิน ทรายด้วยรถบรรทุก ในพื้นที่จังหวัดนครปฐม เก็บรวบรวมข้อมูลโดยวิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก กลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลัก ได้แก่ ผู้นำรุ่นก่อนและทายาทธุรกิจจำนวน 11 ราย นำข้อมูลมาวิเคราะห์ตามวัตถุประสงค์ และนำเสนอผลการศึกษาในรูปแบบการพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า กระบวนการสืบทอดธุรกิจครอบครัวของผู้ประกอบการธุรกิจขนส่งดิน หิน ทราย ด้วยรถบรรทุก ในพื้นที่จังหวัดนครปฐม สามารถแบ่งออกเป็น 4 ระยะ ได้แก่ ระยะก่อนเข้าสู่ธุรกิจ ระยะแนะนำธุรกิจ ระยะเข้าสู่ธุรกิจ และระยะถ่ายโอนอำนาจผู้นำ ระยะก่อนเข้าสู่ธุรกิจ คือช่วงที่ทายาทธุรกิจครอบครัวยังอยู่ในวัยเยาว์ ผู้นำรุ่นก่อนพาติดตามไปทำงาน ทำให้ทายาทธุรกิจครอบครัวใกล้ชิดกับกิจการ ระยะแนะนำธุรกิจ พบว่าผู้นำรุ่นก่อนเริ่มแนะนำให้ทายาทธุรกิจได้รู้จักกับบุคคลที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการดำเนินกิจการ ในระยะเข้าสู่ธุรกิจ พบว่า การทำงานของทายาทธุรกิจครอบครัวสามารถจำแนกได้ 2 ลักษณะ ได้แก่ การทำงานระดับปฏิบัติการ และการทำงานระดับบริหาร โดยการทำงานระดับบริหาร ทายาทธุรกิจจะมีส่วนร่วมในการทำงาน 4 หน้าที่หลัก ดังนี้ 1. การวางแผน  2. การจัดการองค์กร 3. การชี้นำ และ 4. การควบคุม และระยะถ่ายโอนอำนาจผู้นำ สามารถจำแนกได้ 2 ระยะ ได้แก่ ระยะการสืบทอดธุรกิจในช่วงแรกและระยะการสืบทอดธุรกิจแบบเต็มตัว ผลการวิจัยด้านคุณลักษณะของทายาทธุรกิจครอบครัวพบว่า ทายาทธุรกิจครอบครัวที่มีอำนาจในการบริหารสูงสุดมักเป็นเพศชาย และต้องมีคุณลักษณะ คุณลักษณะด้านบุคลิกภาพทั่วไปและบุคลิกภาพที่เกี่ยวข้องกับการทำงาน

                 This research was qualitative research. The research aims to study the process of family business succession and the characteristic of the successor of family business who engaged in soil, rock, and sand transportation business by truck in Nakhon Pathom. The data collection method was collected by in-depth interview. The key informants were the former business leaders and the successors for 11 people. The data were analyzed by objectives and presenting the result in a descriptive pattern. The research result found that the family business succession process of soil, rock, and sand transportation business entrepreneur in Nakhon Pathom that could be divided into 4 phases; pre-business stage, introductory stage, functional stage, and succession stage. The pre-business stage was the period when the family business successors were young. The former business leaders brought their successors to the workplace with them that made the successors intimated with the business. For the introductory stage, the former business leaders started to introduce their successors with others who related to business operation that the family business successors could learn from the real situation and ready to work for their business in the future. For the functional stage, the types of working for family business successors could be classified to 2 levels; operation level and management level. In management level, the successors must get involved in 4 main duties as planning, organizing, leading, and controlling. For the succession stage, we could be classified into 2 phases, which were early succession stage and mature succession stage. The study result of the characteristic of family business successors presented that the successors of family business who had the most administrative power usually were a male. Moreover, the successors must also have the personality characteristics of succeeding leader which contained by the general personality characteristics and the personality which related to work.