วสันต์ สิทธิเขตต์ : ศิลปะเพื่อการเคลื่อนไหวทางการเมือง

Abstract

          วสันต์ สิทธิเขตต์ เป็นศิลปินนักเคลื่อนไหวที่สร้างสรรค์ศิลปะเพื่อการเคลื่อนไหวทางการเมืองประเภททัศนศิลป์ (Visual Art) อย่างต่อเนื่องเป็นเวลากว่า 20 ปี ซึ่งเป็นศิลปะการเมืองแนวทางใหม่ที่ปรากฏขึ้นในประเทศไทย แต่ยังไม่มีผู้ใดให้ความสนใจศึกษาอย่างจริงจัง การทำวิทยานิพนธ์ในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพัฒนาการ แนวความคิดและรูปแบบศิลปะเพื่อการเคลื่อนไหวทางการเมือง ตลอดจนความสำคัญของเหตุการณ์เคลื่อนไหวทางการเมืองของวสันต์ สิทธิเขตต์

          การวิจัยเชิงคุณภาพด้วยวิธีการพรรณนาในครั้งนี้ ผู้วิจัยได้รวบรวมทัศนศิลป์เพื่อการเคลื่อนไหวทางการเมืองในแต่ละช่วงเวลารวมทั้งสิ้น 49 เหตุการณ์ พร้อมกับการประมวลหลักเกณฑ์ขึ้นมา เพื่อใช้สำหรับการประเมินความสำคัญของแต่ละเหตุการณ์ และจากการรวบรวมข้อมูลเอกสาร รูปภาพ การสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้าน ศิลปินและผู้ใกล้ชิดศิลปิน เพื่อนำมาทำการวิเคราะห์สรุป ผลการวิจัยพบว่า

          1. พัฒนาการช่วงแรกเป็นช่วงเวลาแห่งการสั่งสมประสบการณ์การสร้างสรรค์ศิลปะเพื่อการเคลื่อนไหวทางการเมืองของวสันต์ สิทธิเขตต์ อย่างจริงจัง จนกระทั่งในพัฒนาการช่วงที่สองของการสร้างสรรค์จึงปรากฏอัตลักษณ์เด่นชัด และมีบทบาทการเคลื่อนไหวทางการเมืองในเหตุการณ์สำคัญระดับสูง
          2. การนำเสนอแนวความคิดและรูปแบบศิลปะเพื่อการเคลื่อนไหวทางการเมืองของวสันต์ประกอบด้วยปัจจัยภายนอกด้านสภาพการณ์ทางสังคมและเหตุการณ์เคลื่อนไหวทางการเมืองของภาคประชาชนเป็นปัจจัยสำคัญ ได้แก่ แนวความคิดด้านการเมืองและการพัฒนาประชาธิปไตย และนำเสนอรูปแบบจิตรกรรมเป็นหลัก
          3. ความสำคัญของเหตุการณ์เคลื่อนไหวและกรณีปัญหามีแนวโน้มอยู่ในเกณฑ์สูงและปานกลาง โดยมีกรณีปัญหาด้านสิทธิมนุษยชน การเมืองและการพัฒนาประชาธิปไตยเป็นอันดับสำคัญสูงสุด เหตุการณ์เคลื่อนไหวที่มีความสำคัญสูงจะสัมพันธ์กับการนำเสนอด้วยรูปแบบจิตรกรรม