การประเมินหลังการใช้งานภูมิทัศน์ในโรงพยาบาลทั่วไป : กรณีศึกษาโรงพยาบาลเสนา อ.เสนา จ.พระนครศรีอยุธยา* A post occupancy evaluation of landscape in general hospital : A case study of Sena Hospital, Sena, Ayutthaya

Abstract

บทคัดย่อ
วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินหลังการใช้งานภูมิทัศน์ในโรงพยาบาลเสนา อ.เสนา จ.พระนครศรีอยุธยา ในเรื่องสภาพการใช้งานในปัจจุบันของภูมิทัศน์ในโรงพยาบาลเสนาที่สอดคล้องกับความตั้งใจและแนวความคิดของผู้ออกแบบและผู้บริหาร ความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมการใช้งานกับลักษณะทางกายภาพของพื้นที่สวนในโรงพยาบาลเสนา และการออกแบบภูมิทัศน์ในโรงพยาบาลเสนาที่สอดคล้องกับแนวทางการออกแบบภูมิทัศน์เพื่อการบาบัดจิตใจ
การเก็บข้อมูลการสารวจใช้การสังเกตการณ์และการสัมภาษณ์ เพื่อเก็บข้อมูลด้านลักษณะทางกายภาพ ความตั้งใจและแนวความคิดในการออกแบบสวน ลักษณะพื้นที่และการใช้งานพื้นที่สวนตามสภาพแวดล้อม หลังจากนั้นนาการเก็บข้อมูลการใช้งานพื้นที่สวนในช่วงเวลาต่างๆของโรงพยาบาลเสนาในด้านตาแหน่งการใช้งาน เส้นทางการสัญจร พฤติกรรมการใช้งาน กลุ่มผู้ใช้งาน ความถี่ของการใช้งาน(จานวนครั้งที่ใช้งาน) เวลาในการใช้งาน การดูแลรักษาและความปลอดภัย และความพึงพอใจของผู้ใช้งาน มาสรุปเป็นการใช้งานพื้นที่สวนต่างๆในหนึ่งวัน พฤติกรรมการใช้งาน ประเภทผู้ใช้งาน และข้อดี/ข้อเสีย เพื่อนามาวิเคราะห์และเปรียบเทียบการใช้งานพื้นที่สวนทั้ง 6 สวน เวลาในการใช้งาน ตาแหน่งและช่วงเวลาที่มีการใช้งานน้อยที่สุดและมากที่สุด
ขั้นต่อมาวิเคราะห์สภาพการใช้งานในปัจจุบันของภูมิทัศน์ในโรงพยาบาลเสนาที่สอดคล้องและไม่สอดคล้องกับความตั้งใจและแนวความคิดของผู้ออกแบบและผู้บริหาร การออกแบบภูมิทัศน์ในโรงพยาบาลเสนาที่สอดคล้องและไม่สอดคล้องกับแนวทางการออกแบบภูมิทัศน์เพื่อการบาบัดจิตใจ และปัญหาที่เกิดขึ้นหลังการใช้งานภูมิทัศน์ในโรงพยาบาลเสนา
ผลจากการศึกษาพบว่า 1. สภาพการใช้งานในปัจจุบันของภูมิทัศน์ในโรงพยาบาลเสนามีความสอดคล้องกับความตั้งใจและแนวความคิดของผู้ออกแบบและผู้บริหารในบางประเด็น 2. ปัจจัยที่สาคัญใน

การใช้งานภูมิทัศน์ในโรงพยาบาลเสนาได้แก่ การเข้าถึง ร่มเงาและแสงแดด ความสวยงามหรือสุนทรียภาพ สิ่งอานวยความสะดวก ที่ว่างที่เหมาะสม ธรรมชาติและสัตว์ และแสงสว่างในเวลากลางคืน
คาสาคัญ : การประเมินหลังการใช้งาน / ภูมิทัศน์ในโรงพยาบาล / ภูมิทัศน์เพื่อการบาบัดจิตใจ

Abstract
The thesis is a post-occupancy evaluation of the landscape in Sena Hospital (Sena district, Ayutthaya province). The purpose is to find out if the current usage would conform to the intentions of the designer and the executive, the relationship between usage and physical environment of the garden will be studied. And whether the hospital landscape design conforms to the healing garden approach will be examined.
For data collection the chosen methods are observation and recording of physical condition and users, behavior, interviewing the executives regarding the intention in design of the hospital landscape areas. Then, the data is analyzed to describe the time, duration, frequency & location of usage of each landscape areas, circulation, usage behavior, user groups, maintenance, safety, satisfaction, positive and negative aspects of each area is noted and compared across the 6 landscape areas.
Analysis results revealed the level of conformity of the designer’s intention and the executive to the actual uses and to the healing garden design approach.
The results found that 1. the current usage of the Sena hospital landscape conforms to certain degree the concept and intention of the designer and the executive and 2. the major factors which determine the usability with accessibility are shade & daylight, aesthetics, facilities, appropriate space, nature & animal and lighting at night.
Key word: post occupancy evaluation / hospital landscape / healing landscape