การศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการจำแนกวัดเป็นแหล่งท่องเที่ยว: กรณีศึกษาวัดในเขต อนุรักษ์ศิลปกรรมรัตนโกสินทร์และฝั่งธนบุรี

Abstract

          การท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม เป็นอุตสาหกรรมประเภทหนึ่งที่มีความสำคัญต่อเศรษฐกิจของประเทศไทยในปัจจุบัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการท่องเที่ยวภายในวัด  แต่เนื่องจากวัดมีสถานะเป็นนิติบุคคลทำให้การจัดการท่องเที่ยวภายในวัดขาดการบริหารจัดการที่ดีและขาดการประเมินศักยภาพวัดก่อนพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยว ดังนั้นควรมีการศึกษาปัจจัยที่มีผลในการจำแนกวัดเป็นแหล่งท่องเที่ยว

          การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ในการวิจัย คือ เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการจำแนกวัดเป็นแหล่งท่องเที่ยว ในวัดกลุ่มอนุรักษ์เขตรัตนโกสินทร์และธนบุรี จำนวน 122 วัด และแบ่งกลุ่มในการศึกษาออกเป็น 2 กลุ่ม คือ วัดท่องเที่ยวและวัดไม่ท่องเที่ยวโดยใช้วิธีการสร้างสมการในการจำแนกกลุ่มตัวแปรแบบพหุคูณ (Discriminant Analysis) ในรูปสมการฟังก์ชั่นจำแนกประเภทกำลังสอง สมการถูกพัฒนาขึ้นจากปัจจัยที่เกี่ยวข้อง จำนวน 8 ปัจจัย ซึ่งผลลัพธ์ชี้ให้เห็นว่า ปัจจัยสิ่งอำนวยความสะดวกและปัจจัยสภาพแวดล้อมภายในชุมชนรอบวัด มีอำนาจในการแบ่งกลุ่มประเภทของวัด

           Presently, cultural tourism is a kind of industries which is important economic factor in Thailand. The Buddhist temple, a kind of cultural attractions, is popular among tourists. However, it is a juristic person; therefore, most temples lack tourism managementand the potential assessment before developing them into cultural attractions. It is necessary to study the index affecting the classification of temples as the attractions.

           The objective is to study the factors affecting the potential assessment to become attractions. The study area covers hundred and twenty-two temples in Rattanakosin and Thonburi. They are divided into two categories which are the popular temples and unpopular temples. The method of the study is Discriminant Analysis calculating with Quadratic Discriminant Function. The equation is created from eight factors. The finding shows that facilities and conditions of communities around the temples are the factors used for the temple classification.