การประเมินประชากรจระเข้ในบึงบอระเพ็ด ประเทศไทย

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินจำนวนและการกระจายของจระเข้ในบึงบอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค์ ประเทศไทย โดยทำการสำรวจระหว่างเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2560 ถึงเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2561 ด้วยวิธีส่องไฟในเวลากลางคืนและสำรวจในเวลากลางวันด้วยเรือยนต์ตามเส้นสำรวจ 2 เส้นทาง ระยะทางรวม 38 กิโลเมตร และครอบคลุมพื้นที่บริเวณชายฝั่งของบึงบอระเพ็ดประมาณ 7.6 ตารางกิโลเมตร ผลการสำรวจพบจระเข้ไม่น้อยกว่า 17 ตัว มีความหนาแน่นของจระเข้ไม่น้อยกว่า 2.24 ตัว/ตารางกิโลเมตร คำนวณจำนวนประชากรจระเข้ในบึงบอระเพ็ดได้ประมาณ 17-37 ตัว ในการศึกษาครั้งนี้พบว่าจระเข้ส่วนมากพบในเส้นสำรวจที่หนึ่งซึ่งอยู่ในเขตพื้นที่รักษาพันธุ์สัตว์น้ำที่ห้ามทำการประมงโดยเด็ดขาด แสดงให้เห็นว่ากิจกรรมของมนุษย์ส่งผลกระทบโดยตรงต่อการพบจระเข้และจำนวนจระเข้ที่เหลืออยู่ไม่มากในบึงบอระเพ็ดนี้ยังมีความเสี่ยงใกล้สูญพันธุ์อย่างยิ่ง ดังนั้นการป้องกันเชิงพื้นที่จึงมีความสำคัญที่ต้องดำเนินการเป็นอันดับแรกจึงจะสามารถฟื้นฟูประชากรจระเข้ต่อไปในอนาคตได้ บึงบอระเพ็ดสามารถพัฒนาสู่การเป็นพื้นที่อนุรักษ์จระเข้ธรรมชาติของประเทศและส่งเสริมกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ นอกจากนี้ควรดำเนินการสำรวจประชากรอย่างต่อเนื่องเพื่อศึกษาพลวัตของประชากรซึ่งจะนำไปสู่การพัฒนาระบบเฝ้าระวังจระเข้ร่วมกับการสร้างการมีส่วนร่วมของชุมชนเพื่อการอนุรักษ์อย่างยั่งยืนต่อไป