ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันสารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร ตำบลแหลมโตนด อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง

Abstract

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบ ภาคตัดขวาง (Cross-sectional Analytical Study) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับ พฤติกรรมการป้องกันสารเคมีกำจัดศัตรูพืชของ เกษตรกรในตำบล แหลมโตนด อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง เก็บข้อมูลจากเกษตรกรที่ใช้สารเคมี กำจัดศัตรูพืช จำนวน 170 คน ในระหว่างเดือน เมษายน - มิถุนายน 2554 ด้วยแบบสัมภาษณ์และ การสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิง พรรณนา ได้แก่ จำานวน ร้อยละ ค่าต่ำสุด ค่าสูงสุด ค่าเฉลี่ย และ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติเชิง อนุมาน ได้แก่ สถิติการถดถอยพหุคูณ (Multiple Regression Analysis) ผลการศึกษาพบว่าปัจจัย ที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันสารเคมี กำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) ได้แก่ เพศ ระดับการศึกษา ระยะเวลา ในการทำการเกษตร จำนวนครั้งของการฉีดพ่นสาร เคมีกำจัดศัตรูพืช การตรวจหาสารเคมีกำจัดศัตรูพืช การได้รับความรู้ คำแนะนำหรือเคยได้รับการอบรม เกี่ยวกับอันตรายจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืช และ ความเชื่อด้านสุขภาพ โดยตัวแปรเหล่านี้สามารถ ร่วมกันทำนายการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการป้องกัน สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรได้ร้อยละ 54 จากผลการศึกษาควรมีการให้ความรู้เกี่ยวกับหลักการ ใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่ถูกต้องเหมาะสมตามหลัก วิชาการ ผ่านสื่อและแหล่งความรู้ต่างๆ รวมถึงการ ตรวจหาระดับเอนไซม์โคลีนเอสเตอเรสในเลือดของ เกษตรกร เพื่อให้เกษตรกรตระหนักถึงผลกระทบต่อ สุขภาพที่อาจจะเกิดขึ้น

คำสำคัญ: สารเคมีกำจัดศัตรูพืช; พฤติกรรมการป้องกันสารเคมีกำจัดศัตรูพืช; เกษตรกร

ABSTRACT

The purpose of this cross-section analytical study was to investigate the factors related to pesticide preventive behaviors of agricultural workers at Laem Tanot Sub-district, Khuankhanun District, Phatthalung Province during April to June, 2011. The data were collected by interviewing using questionnaires and discussing with focus group from 170 agricultural workers, who used pesticides. Descriptive statistics were used to analyze parameters such as frequency, percentage, mean, standard deviation and inter quartile range. The inferential statistic multiple regressions were used to analyze the factors related to the pesticide preventive behavior of agricultural workers. The results showed that seven factors related significantly to pesticide preventive behaviors (p < 0.05). These seven factors are sex, education level, time of working in agriculture, number of spraying pesticides in plantation, serum cholinesterase enzymes determination, training related to pesticide hazard and health belief model. Those factors could predict pesticide preventive behavior of agricultural workers about 54% (R2 = 0.54). The results suggested that the knowledge of safety and the use of pesticide should be provided via various media, including the determination of serum cholinesterase should be frequently done in order to rise up the health impact awareness for agricultural workers.

Key words: pesticide; pesticide preventive behavior; agricultural workers