ความสัมพันธ์ระหว่างภาวะผู้นำระบบบริหารแบบ 4 ระบบ ของหัวหน้าหอผู้ป่วย และความเครียดในงานของพยาบาลวิชาชีพ ในโรงพยาบาลชุมชน เขตภาคเหนือ

Abstract

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงอรรถาธิบายแบบภาคตัดขวางนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของภาวะผู้นำระบบบริหาร 4 ระบบ ของหัวหน้าหอผู้ป่วยตามการรับรู้ของพยาบาลวิชาชีพ กับความเครียดในงานของพยาบาลวิชาชีพโรงพยาบาลชุมชน ในเขตภาคเหนือ จำนวน 265 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติทดสอบ Pearson product - moment correlation coefficient และการวิเคราะห์ถดถอยอย่างง่าย

ผลการวิจัยพบว่า พยาบาลวิชาชีพมีความเครียดจากภาระงานน้อย ภาวะผู้นำระบบบริหาร 4 ระบบ ของหัวหน้าหอผู้ป่วยตามการรับรู้ของพยาบาลวิชาชีพเป็นระบบบริหารแบบปรึกษาหารือ ภาวะผู้นำระบบบริหาร 4 ระบบของหัวหน้าหอผู้ป่วยมีความสัมพันธ์ เชิงลบกับความเครียดภาระงานของพยาบาลวิชาชีพในระดับต่ำ (p≤0.01)ภาวะผู้นำระบบบริหารแบบเผด็จการอย่างเมตตามีความสัมพันธ์เชิงบวกกับความเครียดจากภาระงาน (p≤0.01) และภาวะผู้นำระบบมีส่วนร่วมมีความสัมพันธ์เชิงลบกับความเครียดจากภาระงาน (p≤0.05) ส่วนภาวะผู้นำระบบบริหารแบบปรึกษาหารือไม่มีความสัมพันธ์กับความเครียดจากภาระงานและภาวะผู้นำระบบบริหาร 4 ระบบของหัวหน้าหอผู้ป่วย สามารถอธิบายความผันแปรความเครียดจากภาระงานของพยาบาลวิชาชีพได้ร้อยละ 7.9 (R2=0.079)

ผลจากการวิจัยนี้หัวหน้าหอผู้ป่วยน่าจะเน้นการใช้ภาวะผู้นำแบบมีส่วนร่วมด้วยการใช้หลักการสร้างสัมพันธภาพเพื่อให้กำลังใจ การตัดสินใจให้ใช้การตัดสินใจของกลุ่ม และเป้าหมายสูงสุดในการปฏิบัติงานของหัวหน้าหอผู้ป่วยต้องเป็นเป้าหมายที่มีประสิทธิผลสูงสำหรับองค์กร รวมทั้งการพัฒนาหัวหน้าหอผู้ป่วยสามารถจัดการกับความเครียดของพยาบาลวิชาชีพในหน่วยงาน ด้วยการประเมินความเครียดจากงานที่ทำของบุคลากรร่วมกับการตรวจสุขภาพประจำปี ค้นหารากเหง้าสาเหตุของความเครียดและร่วมกันแก้ไข โดยเน้นการมีส่วนร่วมของ เพื่อป้องกันและแก้ไขความเครียดจากงานของพยาบาลวิชาชีพ

คำสำคัญ: ความเครียดจากงาน; ภาวะผู้นำระบบบริหารแบบ 4 ระบบ; พยาบาลวิชาชีพ

ABSTRACT

The purpose of this cross-sectional explanatory research was to analyze the job stress of registered nurses,and its relationship to the system 4 management leadership styles of head nurses as perceived by the registerednurses, working under them. Questionnaires were used to collect the data from 265 registered nurses, who wereworking at district hospitals in the northern part of Thailand. Statistical analysis was performed by using Pearsonproduct-moment correlation coefficient and simple regression analysis.

The result indicated that most of registered nurses had a mild job stress and that the system 4 managementleadership styles of head nurses as perceived by their staff registered nurses were consultative type. The leadershipstyle of head nurses had a significant negative relationship with job stress of registered nurses (p≤0.01). Job stresswas significantly and positively correlated to benevolent-authoritative leadership style (p≤0.01) and negativelyto the participative leadership style (p≤0.05). However, there was neither positively nor negatively related to theconsultative leadership style. Leadership style was able to explain significantly to the variation of job stress ata level of 7.9% (R2=0.079).

The result of this study suggested that head nurses used the participative leadership style on the basis ofcertain organizational variables such as the principle of supportive relationships, group decision making, andhigh performance goals for the organization. Furthermore, job stress management should be noted and promoted.Job stress evaluation should be added to the annual health examination program and a management plan devisedif there are problems. The root cause of job stress should be identified and addressed the participation of operationalpersonnel to prevent and reduce of it.

Key words: Job Stress; System 4 management leadership styles; Registered nurses