การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ได้โดยกระบวนการมีส่วนร่วม

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ได้โดยกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง  คือ ผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ได้  จำนวน 15  คน  เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย แบบบันทึกข้อมูลทั่วไปแบบบันทึกข้อมูลเกี่ยวกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพ  แบบสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกต  เทปบันทึกเสียง และเครื่องมือวัดระดับน้ำตาลในเลือด  ดำเนินการเก็บข้อมูลระหว่างวันที่18 พฤศจิกายน 2562 ถึง  มกราคม 2563  ดำเนินการวิจัย 2ระยะ ดังนี้  (1) ระยะเตรียมการ  โดยการสำรวจ ศึกษาสภาพเบื้องต้น   (2)ระยะดำเนินการวิจัย  ประกอบด้วย 4 ขั้นตอนดังนี้  1) เสนอปัญหา ร่วมกันวางเป้าหมายและวางแผน  2 ) การนำแผนไปปฏิบัติตามความสำคัญของปัญหา 3) ร่วมกันสังเกตผลและปรับแผนให้เหมาะสมตามผล  4)การติดตามและประเมินผล  วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปด้วยพื้นฐาน  และข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา  

ผลการศึกษาพบว่า พฤติกรรมการดูแลสุขภาพของกลุ่มตัวอย่างโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง ค่าเฉลี่ย 2.78 (S.D.=0.42)  ระดับน้ำตาลในเลือดก่อนและหลังเข้าร่วมกิจกรรมแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05)   การศึกษานี้สรุปได้ว่าการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ของผู้ป่วยเบาหวาน  ผู้ดูแลและครอบครัว และการมีส่วนร่วมของผู้นำชุมชน อาสาสมัครสาธารณสุข และเจ้าหน้าที่ที่ดูแล ทำให้ มีแนวทางร่วมกันในการแก้ไขปัญหา มีการเสริมพลังและให้กำลังใจ ตามสภาพปัญหา และตามบริบทของชุมชนและครอบครัว ส่งผลให้ผู้ป่วยเบาหวาน เกิดความตระหนักในการควบคุมระดับน้ำตาล

คำสำคัญ :  การส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพ, การมีส่วนร่วม,  ผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมน้ำตาลไม่ได้