ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยง
คำสำคัญ:
พฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อม, ผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยง, การเข้าร่วมกิจกรรมทางสังคม, ดัชนีมวลกายบทคัดย่อ
บทคัดย่อ
การวิจัยแบบหาความสัมพันธ์เชิงทำนายครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยทำนายพฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อมของผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยง กลุ่มตัวอย่างคัดเลือกโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน จำนวน 118 คน เป็นผู้ที่มีอายุมากกว่า 60 ปี ขึ้นไปและมีคะแนนสมรรถภาพสมองต่ำกว่า 23 คะแนน เก็บรวบรวมข้อมูลในพื้นที่จังหวัดตรัง ระหว่างเดือนสิงหาคมถึงตุลาคม พ.ศ. 2559 เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลประกอบด้วย แบบสอบถาม 4 ชุดคือ ข้อมูลส่วนบุคคล การเข้าร่วมกิจกรรมทางสังคม การปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน และ พฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อม มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ.79,.81 และ.76 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน
ผลการวิจัยพบว่า คะแนนพฤติกรรมการป้องภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยง อยู่ในระดับปานกลาง ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 29.97 (SD. = 3.584) และปัจจัยที่สามารถร่วมทำนายพฤติกรรมการป้องกันภาวะสมองเสื่อมของผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยงได้คือ การเข้าร่วมกิจกรรมทางสังคม (β= .535) และดัชนีมวลกาย (β =-.129) โดยสามารถร่วมทำนายได้ร้อยละ 31.9 (R2 = .319) จากผลการวิจัยมีข้อเสนอแนะว่า พยาบาลและบุคลากรทางสุขภาพควรส่งเสริมการเข้าร่วมกิจกรรมทางสังคมของผู้สูงอายุ และส่งเสริมให้ผู้สูงอายุมีดัชนีมวลกายตามเกณฑ์ เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะสมองเสื่อม
References
Anothaisinthawee, T. (2014). Research report: Systematic review of dementia prevention in
elderly. The evaluation of technology and policy for health project. Thai Health
Promotion Foundation. Retrieved from http:// www.hitap.net/wp- content/
uploads/2014/.pdf. [In Thai].
Chantakeeree, C. (2015). The effects of using health folk songs and Thai Wand exercise training
program on knowledge and health behaviors, blood pressure and well-being of
hypertensive elderly. The Journal of Faculty of Nursing, Burapha University, 23(4), 15-23.
[In Thai].
Department of Mental Health. (2010). The article of mental health and psychiatric: Ten preventions
of dementia. Health today magazine, 10(118), 22. [In Thai].
Foundation of Thai Gerontology Research and Development Institute. (2016). Situation of
the Thai elderly 2016. Retrieved from http://www.thaitgri.org. [In Thai].
Insrichuen, S., & Choowattanapakorn, T. (2017). The effect of nursing care using aromatherapy on
sleep quality in older persons with dementia. The Journal of Faculty of Nursing, Burapha
University, 25(1), 37-48. [In Thai].
Jeenanurak, A. (2014). Situational analysis of dementia prevention among elderly, Nong hoi
sub-district, Mueang Chiang Mai district. Master of Nursing Science (Gerontological
Nursing), Chiang Mai University. [In Thai].
Jirapongsuwan, A., & Sawangpol, P. (2010). Factors related to self-care behavior of patients with diabetes in Lardlumkaew Hospital, Lardlumkaew, Pathumthani. Journal of Public Health, 9(2), 130-142. [In Thai].
Jitapunkul, S., Kamolratanakul, P., Chandraprasert, S. & Bunnag, S. (1994). Disability among Thai
elderly living in Klong Toey slum. Journal of Medical Association of Thailand, 77(5),
231-238. [In Thai].
Kawitu, K., Siri, S., Sujirarat, D., & Chakrbhandu Na Ayutaya, S. (2015). Prevalence and associated
factors with dementia in elderly, Lampang Province. The National Graduate Research Conference, 34, 915-923. [In Thai].
Krejcie, R. V., & Morgan, D.W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psycholological Measurement, 30(3), 607-610.
Laoin, K. (2012). Some qualities effect to dementia’s elder in Paor Sub-district, Lansak
district, Utaitani porvince. Master of public Health, Naresuan University. [In Thai].
Mansell, V. (2009). Epidemiology and prevention of dementia: the need for more action.
Medical Student Journal Australia, 1, 4-8.
Noppasod, P., & Suntornchaiya, R. (2015). Participation on depression of older persons with
major depressive disorders. Journal of The Police Nurses, 7(1), 84-94. [In Thai].
Nuysri, M. (2016). The prevention of dementia. Journal of The Police Nurses, 8(1), 227-240.
[In Thai].
Panakorn, L., Nanthamongkolchai, S., Pitikultung, S., Munsawaengsub, C., & Teachaboonsermsak, P.
(2015). Factors influencing dementia in elderly women in Lumphun province. Journal of Public Health, 45(2), 197-209. [In Thai].
Suwan, A., & Thakulsittichok, S. (2016). Prevalence and factors associated with dementia
among elderly in Lukhok Subdistrict, Muang District, Pathumtani Province. APHEIT
International Journal, 5(2), 21-32. [In Thai].
Thongwachira, C., Thophon, S., Kwanyuen, R., & Niputhuttapong, S. (2016). Research to prevalence,
associated factors of dementia among the elderly and develop handbook of health education: A case study in Bang Phlat District. Suan Dusit University. [In Thai].
Umphred, D. A., Lazaro, R. T., Roller, M. L., & Burton, G. U. (2012). Neurological rehabilitation
(6th ed.). St. Louis. Elsevier Mosby.
Undara, W., Singhasenee, U., & Wongnitikul, P. (2016). The study of dementia, knowledge
and prevention of dementia and the demographic data in the elderly association of
royal Thai Airforce Nursing College. Journal of The Police Nurses, 8(1), 23-33. [In Thai].
World Health Organization. (2012). Dementia cases set to triple by 2050 but still largely
ignored. Retrieved from http://www.who.int/media center/news/releases/2012
/dementia_2012041 1/en/.
