ผลของโปรแกรมการบำบัดความคิดและพฤติกรรมร่วมกับการผูกเสี่ยวให้คำปรึกษาต่อภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

     ภาวะซึมเศร้าส่งผลกระทบทางลบต่อผู้สูงอายุทั้งด้านร่างกาย อารมณ์ ความคิดและพฤติกรรม ผลกระทบของภาวะซึมเศร้าที่ร้ายแรงคือการฆ่าตัวตาย การช่วยเหลือเพื่อลดภาวะซึมเศร้าเป็นสิ่งสำคัญ การวิจัยกึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการบำบัดความคิดและพฤติกรรมร่วมกับการผูกเสี่ยวให้คำปรึกษาต่อภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุในชุมชนเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ที่มีภาวะซึมเศร้าระดับ เริ่มมีภาวะซึมเศร้า ควรได้รับคำแนะนำและการดูแลเบื้องต้น 60 ราย ถูกสุ่มอย่างง่ายเข้ากลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 30 ราย กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการบำบัดความคิดและพฤติกรรมร่วมกับการผูกเสี่ยวให้คำปรึกษาจำนวน 8 สัปดาห์ ส่วนกลุ่มควบคุมได้รับสุขภาพจิตศึกษารายกลุ่ม 1 ครั้ง ร่วมกับการให้การปรึกษารายบุคคลตามคำขอ และการดูแลตามปกติ การประเมินผลโดยใช้แบบวัดภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุของไทย โดยวัด 3 ครั้ง คือ ก่อนเริ่มโปรแกรม หลังโปรแกรมสิ้นสุดทันที และหลังโปรแกรมสิ้นสุด 4 สัปดาห์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติการวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำ

     ผลการศึกษาพบว่าคะแนนเฉลี่ยภาวะซึมเศร้าของกลุ่มทดลองหลังการทดลองสิ้นสุดทันทีและหลังการทดลองสิ้นสุด 4 สัปดาห์ ต่ำกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .01) และเมื่อเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยภาวะซึมเศร้าระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมพบว่ากลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยภาวะซึมเศร้า หลังทดลองสิ้นสุดทันทีและหลังการทดลองสิ้นสุด 4 สัปดาห์ ต่ำกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .01)

     จากผลการศึกษานี้มีข้อเสนอแนะว่า พยาบาลสามารถนำการใช้โปรแกรมการบำบัดความคิดและพฤติกรรมร่วมกับการผูกเสี่ยวให้คำปรึกษาไปใช้บำบัดผู้สูงอายุในชุมชนที่มีภาวะซึมเศร้าระดับเริ่มมีภาวะซึมเศร้า ควรได้รับคำแนะนำและการดูแลเบื้องต้น