การศึกษาเปรียบเทียบระดับความปวดเฉียบพลันแบบรุนแรงหลังผ่าตัด 1 ชั่วโมงระหว่างกลุ่มที่ได้รับแนวทางการระงับปวดแบบเดิมและแบบใหม่ในผู้ป่วยที่มารับการผ่าตัดทางช่องท้อง โรงพยาบาลเจ้าพระยายมราช จังหวัดสุพรรณบุรี

บทคัดย่อ

วิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยการทดลองทางคลินิกแบบสุ่ม เพื่อเปรียบเทียบสัดส่วนผู้ป่วยที่มีความปวดระดับรุนแรงในนาทีที่ 60 หลังผ่าตัดระหว่างกลุ่มที่ได้รับแนวทางการระงับปวดแบบเดิมกับแบบใหม่ การทดลองทางคลินิกแบบสุ่ม เปรียบเทียบ 2 กลุ่มและอำพรางฝ่ายเดียว ในผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดช่องท้องและได้รับการระงับความรู้สึกด้วยวิธีการดมยาสลบในโรงพยาบาลเจ้าพระยายมราช จังหวัดสุพรรณบุรี เก็บข้อมูลในห้องพักฟื้น ตั้งแต่ 1 มกราคม 2559 ถึง 31 ตุลาคม 2561 จำนวน 204 คน โดยแบ่งกลุ่มแบบสุ่มด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์เป็นกลุ่มแนวทางการระงับปวดแบบเดิม (102 ราย) ผู้ป่วยจะได้รับมอร์ฟีน 3 มิลลิกรัมทางหลอดเลือดดำทุก 10 นาที เมื่อคะแนนปวดมากกว่า 3 คะแนน และกลุ่มแนวทางการระงับปวดแบบใหม่ (102 ราย) ผู้ป่วยจะได้รับมอร์ฟีน 2, 4 และ 6 มิลลิกรัม ตามคะแนนปวด 1 – 3, 4 – 6 และ 7 – 10 คะแนนตามลำดับ บันทึกคะแนนปวดที่นาทีที่ 5, 30, 45 และ 60 นาทีเครื่องมือที่ใช้คือแบบบันทึกข้อมูลพื้นฐาน แบบข้อมูลการระงับความรู้สึกระหว่างการผ่าตัด และแบบบันทึกข้อมูลหลังผ่าตัดในห้องพักฟื้นวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติไคสแควร์

ผลการศึกษา ภายหลังผ่าตัดนาทีที่ 45 กลุ่มที่ได้รับแนวทางการระงับปวดแบบใหม่ มีระดับความปวดน้อย ร้อยละ 56.9 ปวดปานกลางร้อยละ17.6 กลุ่มที่ได้รับการระงับปวดแนวทางเดิมมีระดับความปวดน้อย ร้อยละ 38.2 ปวดปานกลางร้อยละ 37.5.ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ค่า p=0.009) ส่วนนาทีที่ 5, 30 และ 60 ทั้ง 2 กลุ่ม มีระดับความปวดแตกต่างกันอย่างไม่มีนัยสำคัญโดยนาทีที่60 พบอาการปวดระดับรุนแรงในกลุ่มใหม่และเก่าคือ ร้อยละ 7.8 และ 5.9 ตามลำดับพบอาการคลื่นไส้อาเจียนเพียง 1 รายในกลุ่มแนวทางใหม่ ไม่พบอาการข้างเคียงอื่นๆที่รุนแรง เช่น กดการหายใจในทั้ง 2 กลุ่ม

สรุป แนวทางการระงับปวดแบบใหม่เป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการระงับปวดผู้ป่วยหลังผ่าตัดช่องท้องในห้องพักฟื้นที่มีความปวดระดับรุนแรง เพราะสามารถลดอาการปวดที่ 45 นาทีหลังผ่าตัดได้ดีกว่าแนวทางการระงับปวดแบบเดิม โดยไม่ทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรง