ผลของโปรแกรมพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง อำเภอพลับพลาชัย จังหวัดบุรีรัมย์
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยกึ่งทดลองนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบพฤติกรรมสุขภาพและความดันโลหิตของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงกลุ่มทดลอง ระหว่างก่อนและหลังทดลอง และหลังทดลองระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มตัวอย่าง เป็นผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงชนิดไม่ทราบสาเหตุ อายุ 60–75 ปี ที่ขึ้นทะเบียนรับการรักษาที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านโคกเจริญ และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านจันดุม อำเภอพลับพลาชัย จังหวัดบุรีรัมย์ ที่ไม่สามารถควบคุมความดันโลหิตได้ และไม่มีภาวะแทรกซ้อน จำนวน 72 คน เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงตามเกณฑ์คัดเข้าศึกษาจากโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านโคกเจริญเป็นกลุ่มทดลอง และจากโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านจันดุมเป็นกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ 36 คน เครื่องมือที่ใช้ในการทดลองเป็นโปรแกรมพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง ซึ่งผู้วิจัยพัฒนาขึ้นตามแนวคิดแบบจำลองพรีสีด–โพรสีด เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถาม 2 ส่วน ได้แก่ 1) ข้อมูลส่วนบุคคล และ 2) พฤติกรรมสุขภาพ มีค่าดัชนีความตรงเชิงเนื้อหา 0.88 ค่าสัมประสิทธิ์ความเที่ยง 0.82 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา การทดสอบที การทดสอบวิลคอกซันแมทช์แพร์สซายน์แรงค์ และการทดสอบแมนวิทนีย์ยู ผลการวิจัยพบว่า หลังทดลอง กลุ่มทดลองมีพฤติกรรมสุขภาพโดยรวมและรายด้านสูงกว่าก่อนทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ มีความดันโลหิตซิสโตลิกต่ำกว่าก่อนทดลอง และลดลงมากกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 แต่ความดันโลหิตไดแอสโตลิกไม่แตกต่างจากก่อนทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ผู้แต่ง.
กระทรวงสาธารณสุข กรมควบคุมโรค. (2560). ข้อมูลโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง. สืบค้นเมื่อ 25 ธันวาคม 2561,
จาก http://www.thaincd.com/2016/media–detail.php?id=12986&tid=30&gid=1–015–008
ขจรพรรณ คงวิวัฒน์, วาริณี เอี่ยมสวัสดิกุล, และมุกดา หนุ่ยศรี. (2560). ผลของโปรแกรมพัฒนาพฤติกรรม
ป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยงจังหวัดกาญจนบุรี. วารสารการพยาบาลและการ
ดูแลสุขภาพ, 35(3), 129–137.
จันจิราภรณ์ วิชัย, สายสมร พลดงนอก, และกิตติศักดิ์ สวรรยาวิสุทธิ์. (2558). ความรู้เรื่องโรคความดัน
โลหิตสูง. ขอนแก่น: หน่วยสร้างเสริมสุขภาพงานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลศรีนครินทร์.
ชวพรพรรณ จันทร์ประสิทธิ์, และวิลาวัณย์ เสนารัตน์. (2553). การพยาบาลกับการส่งเสริมสุขภาพ. ใน
เอกสารการสอนชุดวิชา มโนมติและกระบวนการการพยาบาล (หน่วยที่ 7, หน้า 1-57). (พิมพ์ครั้งที่
13). นนทบุรี: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ดวงแข รักไทย, และเบญญา คุณรักษ์พงษ์. (2550). ผลการใช้กระบวนการกลุ่มต่อพฤติกรรมการควบคุม
ความดันโลหิตในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง. รายงานการวิจัย วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรัง.
พีระ บูรณะกิจเจริญ. (2554). โรคความดันโลหิตสูงปฐมภูมิ. กรุงเทพมหานคร: หมอชาวบ้าน.
ภัทรา เล็กวิจิตรธาดา, และอัจฉรา จินายน. (2553). การสร้างเสริมสุขภาพ: แนวคิดหลักการและการ
ประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติการพยาบาล (พิมพ์ครั้งที่ 2). สมุทรปราการ: มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิม
พระเกียรติ.
รุ่งโรจน์ พรมอยู่, สุภาพร แนวบุตร, และชมนาด วรรณพรศิริ. (2558). ผลของโปรแกรมการดูแล
สุขภาพต่อพฤติกรรมสุขภาพและระดับความดันโลหิตของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง, วารสารการ
พยาบาลและสุขภาพ, 10(3), 108-120.
วันทนา มณีศรีวงศ์กูล. (2559). ทฤษฏีทางพฤติกรรมศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับการพยาบาลเวชปฏิบัติ
ชุมชน. ใน ประมวลสาระชุดวิชา นโยบายและระบบสุขภาพ ภาวะผู้นำ แนวคิดทฤษฏีทางการพยาบาล
และ บทบาทของพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน (หน่วยที่ 12, หน้า 1-63). นนทบุรี: สำนักพิมพ์
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ศิรสา เรืองฤทธิ์ชาญกุล. (2561). การใช้ยาร่วมกันหลายขนานในผู้สูงอายุ. รามาธิบดีเวชสาร, 41(1),
95-103.
สถาพร พฤฑฒิกุล. (2555). คุณภาพผู้เรียนเกิดจากกระบวนการเรียนรู้. วารสารการบริหารการศึกษา
มหาวิทยาลัยบูรพา, 6(2), 1-13.
สมาคมความดันโลหิตสูงแห่งประเทศไทย. (2558) . แนวทางการรักษาโรคความดันโลหิตสูงในเวชปฏิบัติ
ทั่วไป(ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2558). กรุงเทพมหานคร: ฮั่วน้ำพริ้นติ้ง.
สุริยนต์ โคตรชมภู, อุดมศักดิ์ มหาวีรวัฒน์, และทองหล่อ เดชไทย. (2554). การจัดการเพื่อปรับเปลี่ยน
พฤติกรรมการควบคุมความดันโลหิตในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงชนิดไม่ทราบสาเหตุ อำเภอคลอง
หลวง จังหวัดปทุมธานี. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 4(1), 47-60.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดบุรีรัมย์ กลุ่มงานพัฒนายุทธศาสตร์. (2560). NCD โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง. สืบค้น
เมื่อ 2 มกราคม 2562, จาก https://brm.hdc.moph.go.th/hdc/reports
อาภาพร เผ่าวัฒนา, สุรินธร กลัมพากร, สุนีย์ ละกำปั่น, และขวัญใจ อำนาจสัตย์ซื่อ. (บ.ก.). (2556). การ
สร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรคในชุมชน: การประยุกต์แนวคิดและทฤษฎีสู่การปฏิบัติ (พิมพ์ครั้งที่
3). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์คลังนานาวิทยา.
Green, L. W., & Kreuter, M. W. (2005). Health Program Planning: An educational and ecological
approach (4th ed). New York: McGraw–Hill.
World Health Organization. (2011). Hypertension. Retrieved January 25, 2019, from
https://www.who.int/health-topics/hypertension/#tab=tab_1