การศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการเกิดเลือดออกในสมองในผู้บาดเจ็บศีรษะระดับความรุนแรงน้อยที่มีความเสี่ยงระดับปานกลาง ที่โรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา
คำสำคัญ:
ผู้บาดเจ็บที่ศีรษะระดับความรุนแรงน้อยที่มีความเสี่ยงต่อสมองระดับปานกลาง, เอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง, เลือดออกในกะโหลกศีรษะบทคัดย่อ
ที่มาและวัตถุประสงค์: ผู้บาดเจ็บที่ศีรษะกลุ่มรุนแรงน้อยที่มีความเสี่ยงต่อสมองระดับปานกลางมักจะถูกพิจารณาส่งทำเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง พบว่าการส่งตรวจมีจำนวนมาก แต่ผู้บาดเจ็บมีจำนวนน้อยที่มีภาวะตกเลือดในกะโหลกศีรษะ ทำให้เกิดค่าใช้จ่ายที่สูง การศึกษานี้ต้องการศึกษาหาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการมีเลือดออกในสมองของผู้ป่วยกลุ่มนี้
วิธีการศึกษา: ทำการศึกษาย้อนหลังโดยการเก็บข้อมูลจากเวชระเบียน ในกลุ่มผู้บาดเจ็บที่ศีรษะกลุ่มรุนแรงน้อยที่มีความเสี่ยงต่อสมองระดับปานกลางที่ได้รับการส่งทำเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง เป็นเวลา 1 ปี ทำการวิเคราะห์หาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดเลือดออกในสมอง
ผลการวิจัย: ผู้บาดเจ็บทั้งหมดที่เข้าศึกษาจำนวน 423 ราย พบว่ามีเลือดออกในกะโหลกศีรษะร้อยละ 6.1 พบ 6 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการมีเลือดออกในสมองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ คือ (1) ค่า systolic blood pressure (SBP) อยู่ระหว่าง 140 - 179 มม.ปรอท (adjusted risk ratio (RR) 7.3, 95% confidence interval (CI); 2.1-25.1, p=0.001), (2) ค่า SBP มากกว่า 179 มม.ปรอท (RR 19.2, 95% CI; 6 – 61.1, p<0.001), (3) ใช้ยา warfarin (RR 1.9, 95% CI; 1.3– 2.7, p<0.001), (4) สงสัยภาวะฐานกะโหลกร้าว (RR 1.9, 95% CI; 1.2– 3.2, p=0.011), (5) สาเหตุของการบาดเจ็บจากการล้ม (RR 2.5, 95% CI; 1.5– 4.2, p<0.001), และ (6) สาเหตุของการบาดเจ็บจากการตกจากที่สูง (RR 2.4, 95% CI; 1.4 – 3.9, p=0.001)
สรุปผลการวิจัย:ปัจจัยที่มีผลผู้บาดเจ็บที่ศีรษะกลุ่มรุนแรงน้อยที่มีความเสี่ยงต่อสมองระดับปานกลาง ได้แก่ SBP อยู่ระหว่าง 140 - 179 มม.ปรอท และสูงกว่า 179 มม.ปรอท การใช้ยา warfarin กลไกการบาดเจ็บ เช่น การล้ม การตกจากที่สูง และผู้บาดเจ็บที่มีลักษณะของฐานกะโหลกแตก
เอกสารอ้างอิง
สถิติการบาดเจ็บรุนแรงจากอุบัติเหตุขนส่ง พ.ศ. 2550 (severe injury due to transport accident 2007). โรงพยาบาลเครือข่ายเฝ้าระวังการบาดเจ็บรุนแรง 28 แห่ง สํานักระบาดวิทยากรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข : 2550.
โรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา.รายงานการเฝ้าระวังการบาดเจ็บโรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยาปี 2552-2558. พระนครศรีอยุธยา :โรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา : 2559.
Levin HS. Outcomes from mild head injury. In: Narayan RK, Wilberger JE, Povlishock JT, editors. Neurotrauma. New York, NY: McGraw-Hill; 1996.
Haydel MJ, Preston CA, Mills TJ, et al. Indications for computed tomography in patients with minor head injury. N Engl J Med 2000; 343:100-105.
Stiell I, Clement C, Rowe B, et al. Comparison of the Canadian CT Head Rule and the New Orleans Criteria in patients with minor head injury. JAMA 2005;294:1511-1518.
American College of Surgeons. Advanced Trauma Life Support, Student course manual: 9th edition [internet]. 2018 [cited 2018 Dec 5] Available from: https://am-medicine.com/2015/06/advanced-trauma-life-support-atls-student-course-manual-9th-edition-pdf.html.
Smits M, Dippel DW, de Haan GG, et al. Minor head injury: guidelines for the use of CT. A multicenter validation study. Radiology 2007; 245: 831–838.
Stiell IG, Wells GA, Vandemheen K, et al. The Canadian CT Head Rule for patients with minor head injury. Lancet 2001;357:1391-1396.
Mower WR, Hoffman JR, Herbert M, et al. Developing a decision instrument to guide computed tomographic imaging of blunt head injury patients. J Trauma 2005;59:954-959.
Smits M, Dippel DW, de Haan GG, et al. External validation of the Canadian CT Head Rule and the New Orleans Criteria for CT scanning in patients with minor head injury. JAMA 2005;294:1519-1525.
Stein SC, Fabbri A, Servadei F, et al. A Critical Comparison of clinical decision instruments for computed tomographic scanning in mild closed traumatic brain injury in Adolescents and AdultsEmerg Med 2009;53:180-188.
Haydel MJ, Preston CA, Mills TJ, et al. Indications for computed tomography in patients with minor head injury. N Engl J Med 2000;343:100–105.
Marion S, Diederik WJ., Ewout W S, Gijs GH, Helena MD, Pieter EV, et al. Predicting intracranial traumatic findings on computed tomography in patient with minor head injury: The CHIP Prediction Rule. Ann Intern Med 2007;146:397-405.
Ro YS, Shin SD, Holmes JF, et al. Comparison of clinical performance of cranial computed tomography rules in patients with minor head injury: a multicenter prospective study. Acad Emerg Med 2011;18:597-604.
Pandor A, Goodacre S, Harnan S, et al. Diagnostic management strategies for adults and children with minor head injury: a systematic review and an economic evaluation. Health Technol Assess 2011;Aug15:1-202.
