ผลของกระเจี๊ยบแดงต่อความดันโลหิตในผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง : การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ

ผู้แต่ง

  • วินิตย์ หลงละเลิง โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
  • อรุณพร อิฐรัตน์ Faculty of Medicine, Thammasat University
  • เมธาร์ ศิริวัฒนสาธร คณะการแพทย์บูรณาการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
  • ธัญญลักษณ์ ตาทอง โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

คำสำคัญ:

การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ , กระเจี๊ยบแดง , ความดันโลหิต , ผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง

บทคัดย่อ

บทนำ : ภาวะความดันโลหิตสูงเป็นสาเหตุสำคัญที่ก่อให้เกิดโรคหลอดเลือดสมองและหลอดเลือดหัวใจ นำไปสู่การเสียชีวิต ในปัจจุบันพบว่ามีผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูงมีการแสวงหาการรักษาอื่น ๆ เพื่อช่วยลดความดันโลหิต ซึ่งการใช้สมุนไพรไทยเป็นหนึ่งในการแพทย์ทางเลือกที่เลือกใช้กัน กระเจี๊ยบแดงเป็นหนึ่งในสมุนไพรไทยที่อยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติที่มีสรรพคุณสามารถลดความดันโลหิตได้

วัตถุประสงค์ : เพื่อทบทวน วิเคราะห์ สังเคราะห์ และสรุปผลการศึกษาเกี่ยวกับผลของกระเจี๊ยบแดงต่อความดันโลหิตในผู้ป่วยภาวะความดันโลหิตสูง

วิธีดำเนินการวิจัย : การศึกษานี้เป็นการทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ (systematic review) ใช้กระบวนการทบทวนวรรณกรรมของสถาบันโจแอนนาบริกส์ สืบค้นงานวิจัยที่มีการรายงานไว้ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2556 ถึง 2566 เลือกงานวิจัยแบบทดลองที่มีกลุ่มควบคุมและมีการสุ่มกลุ่มตัวอย่างและแบบกึ่งทดลองที่ศึกษาเกี่ยวกับผลของกระเจี๊ยบแดงต่อความดันโลหิตในผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง ได้งานวิจัยที่ผ่านเกณฑ์การคัดเลือกจำนวน 7 เรื่อง

ผลการวิจัย : กระเจี๊ยบแดงมีผลต่อความดันโลหิตในผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง ส่งผลให้ความดันโลหิตขณะหัวใจห้องล่างบีบตัวลดลง แต่อาจลดหรือไม่ลดค่าความดันโลหิตขณะหัวใจห้องล่างคลายตัว และเมื่อเปรียบเทียบกับแนวทางการรักษาภาวะความดันโลหิตสูง พบว่าการรับประทานกระเจี๊ยบแดงร่วมกับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ สามารถลดความดันโลหิตได้ดีกว่าการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพเพียงอย่างเดียว แต่ก็ยังไม่สามารถสรุปได้ว่ากระเจี๊ยบแดงมีประสิทธิภาพดีกว่ายาแผนปัจจุบัน

สรุป : กระเจี๊ยบแดงมีผลต่อความดันโลหิตในผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง โดยส่งผลให้ผู้ที่รับประทานกระเจี๊ยบแดงมีความดันโลหิตลดลง

เอกสารอ้างอิง

World Health Organization. Hypertension [Internet]. 2023 [cited 2025 Apr 16]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hypertension

กรมควบคุมโรค. ควบคุมความดันโลหิต ยืดชีวิตให้ยืนยาว [อินเทอร์เน็ต]. 2566; [เข้าถึงเมื่อ 16 เม.ย. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/ odpc9/news.php?news=34026&deptcode=odpc9&news_views=7222

สมาคมความดันโลหิตสูงแห่งประเทศไทย. แนวทางการรักษาโรคความดันโลหิตสูงในเวชปฏิบัติทั่วไป พ.ศ. 2562 [อินเทอร์เน็ต]. เชียงใหม่: ทริค ธิงค์; 2562 [เข้าถึงเมื่อ 16 เม.ย. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://www.thaihypertension.org/files/HT%20guideline%202019.with%20watermark.pdf

Poulter NR, Borghi C, Parati G, Pathak A, Toli D, Williams B, et al. Medication adherence in hypertension. J Hypertens. 2020;38(4):579-87.

ปิ่นทอง ผึ้งดอกไม้, วิชชุดา เจริญกิจการ, วันเพ็ญ ภิญโญภาสกุล, ศรินรัตน์ ศรีประสงค์ และ ฉัตรกนก ทุมวิภาต. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความร่วมมือในการรับประทานยาในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ยังไม่มีภาวะแทรกซ้อน. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์. 2559;8(1):16-26.

กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก. คู่มือการดูแลผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงด้วยการแพทย์ผสมผสาน [อินเทอร์เน็ต]. ปทุมธานี: วี อินดี้ ดีไซน์; 2562 [เข้าถึงเมื่อ 16 เม.ย. 2568]. เข้าถึงได้จาก: http://110.164.147.155/ kmhealth_new/Documment/blood/knowlage/6.pdf

กองผลิตภัณฑ์สมุนไพร. บัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพร พ.ศ. 2566 [อินเทอร์เน็ต]. ปทุมธานี: มินนี่ กรุ๊ป; 2566 [เข้าถึงเมื่อ 16 เม.ย. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://herbal.fda.moph.go.th/media.phpid=553111484570411008&name=nloehd3-03.pdf

Pattanittum P, Ngamjarus C, Buttramee F, Somboonporn C. Roselle for hypertension in adults. Cochrane Database Syst Rev. 2021;11(11):CD007894.

Ellis LR, Zulfiqar S, Holmes M, Marshall L, Dye L, Boesch C. A systematic review and meta-analysis of the effects of Hibiscus sabdariffa on blood pressure and cardiometabolic markers. Nutr Rev. 2022;80(6):1723-37.

ฝนทิพย์ บุตระมี พอใจ, พอใจ พัทธนิตย์ธรรม และ เชษฐา งามจรัส. ประสิทธิผลของกระเจี๊ยบแดงต่อความดันโลหิตในผู้ใหญ่ในวารสารทางการแพทย์และสาธารณสุขไทย: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบและการวิเคราะห์เมตต้า. วารสารสํานักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 ขอนแก่น. 2021;29(1):57-70.

The Joanna Briggs Institute. Critical appraisal checklist for randomized controlled trials [Internet]. 2020 [cited 2025 Apr 16]. Available from: https://jbi.global/critical-appraisal-to

The Joanna Briggs Institute. Checklist for quasi-experimental studies (non-randomized experimental studies) [Internet]. 2020 [cited 2025 Apr 16]. Available from: https://jbi.global/critical-appraisal-tools

Aromataris E, Munn Z. JBI Manual for Evidence Synthesis. Adelaide: Joanna Briggs Institute; 2020.

The Joanna Briggs Institute. Joanna Briggs Institute reviewers' manual. 2008 ed. Adelaide: The Joanna Briggs Institute; 2008.

Seck SM, Doupa D, Dia DG, Diop EA, Ardiet DL, Nogueira RC, et al. Clinical efficacy of African traditional medicines in hypertension: A randomized controlled trial with Combretum micranthum and Hibiscus sabdariffa. J Hum Hypertens. 2017;32(1):75-81.

ฉัฐจุฑา ตั้งโคมแสงทอง, อิงอร อรุณากูร และอรุณพร อิฐรัตน์. การศึกษาเบื้องต้นถึงผลและความปลอดภัยของการใช้สารสกัดเม็ดกระเจี๊ยบแดงในการรักษาผู้ป่วยความดันโลหิตสูงระดับที่ 1. วารสารเภสัชกรรมไทย. 2563;12(3):913-22.

Bourqui A, Niang EAB, Graz B, Diop EA, Dahaba M, Thiaw I, et al. Hypertension treatment with Combretum micranthum or Hibiscus sabdariffa, as decoction or tablet: a randomized clinical trial. J Hum Hypertens. 2021;35(9):800-8.

พชระ ฐานะสถิรกุล. ผลของการดื่มน้ำชาดอกกระเจี๊ยบต่อการลดความดันโลหิตที่บ้านในผู้ป่วยที่มีความดันโลหิตสูงระดับอ่อน: การศึกษาแบบสุ่มและปกปิดสองทางเทียบกับชาดอกกระเจี๊ยบหลอก. [วิทยานิพนธ์]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล; 2558.

Jalalyazdi M, Ramezani J, Izadi-Moud A, Madani-Sani F, Shahlaei S, Ghiasi SS. Effect of Hibiscus sabdariffa on blood pressure in patients with stage 1 hypertension. J Adv Pharm Technol Res. 2019;10(3):107-11.

Yusni Y, Meutia F. Action mechanism of Rosella (Hibiscus sabdariffa L.) used to treat metabolic syndrome in elderly women. Evid Based Complement Alternat Med. 2020; 2020:5351318.

Harmili H, Fadlilah S, Sucipto A. Effectiveness of Hibiscus sabdariffa on blood pressure of hypertension patients. J Adv Pharm Technol Res. 2021;8(2):99-102.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-11-13

รูปแบบการอ้างอิง

1.
หลงละเลิง ว, อิฐรัตน์ อ, ศิริวัฒนสาธร เ, ตาทอง ธ. ผลของกระเจี๊ยบแดงต่อความดันโลหิตในผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง : การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ. TUHJ [อินเทอร์เน็ต]. 13 พฤศจิกายน 2025 [อ้างถึง 10 ธันวาคม 2025];10(3):31-44. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/TUHJ/article/view/274490

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย