Oral care delivery by dental nurse at sub-district health centers during 1997-1998.

Main Article Content

จันทนา อึ้งชูศักดิ์
ดาวเรือง แก้วขันตี
บุญเอื้อ ยงวานิชากร
ศิริเกียรติ เหลียงกอบกิจ

Abstract

This descriptive study aimed at exploring the distribution and productivity of dental nurses at sub-district health centers including provincial support, type of oral care provided, service utilization, and the attitude of the concerned personnel in the study area. The questionnaires were mailed to 318 dental nurses who worked in health centers. The dentists, dental nurses, director of district health centers and the chief of sub-district health centers in 4 selected provinces were interviewed. The result showed that dental nurses were distributed in 18.9 % of large health centers. More than 60% of the time were consumed for oral care activity. Besides, 72.2 % of dental nurses were in charge of other role, such as primary health care in specific village, paper work, health education, training, and patient care for general health problems. Although the types of activity followed the assigned job, the curative part was prominent, particularly extraction for adult. The promotion and prevention activities were more effective when compared to mobile clinic from district hospital. However, the productivity was depended on dental nurse's skill, the effectiveness of dental equipment, policy of the health center and population density. The in-depth interview data showed that this model satisfied the administrators at provincial, district and sub-district level as well as the people. This model can provide a better distribution of oral health care in rural area, and corresponded with the principle of primary. It was recommended that policy and strategy to strengthen the promotion and prevention role of dental nurse is needed. They should be further trained and be supported to strengthen their attitude and skill in this area.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

How to Cite
1.
อึ้งชูศักดิ์ จ, แก้วขันตี ด, ยงวานิชากร บ, เหลียงกอบกิจ ศ. Oral care delivery by dental nurse at sub-district health centers during 1997-1998. Th Dent PH J [Internet]. 2001 Dec. 24 [cited 2024 Nov. 25];6(2):75-89. Available from: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ThDPHJo/article/view/213465
Section
Original Article

References

1. สุวิทย์ วิบุลผลประเสริฐ และคณะ บทที่ 3 การศึกษาพัฒนาการและสถานการณ์ในภาพรวมของระบบบริการทันตสุขภาพในระดับอําเภอ ใน ทางเลือกระบบบริการเพื่อทันตสุขภาพของคนไทย กระทรวงสาธารณสุข หน้า 49-91 เอกสารโรเนียว
2. บุญเอื้อ ยงวานิชากร สุรัตน์ มงคลชัยอรัญญา พัชรินทร์ เล็กสวัสดิ์, รายงานการวิจัยประเมินผลงานทันตสาธารณสุข ตามโครงการน้ําพระทัยจากในหลวง กรุงเทพฯ 2533
3. กองทันตสาธารณสุข กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. ผลการปฏิบัติงานโครงการวิจัยเพื่อพัฒนาการให้บริการทันตสาธารณสุข ระดับตําบลและหมู่บ้าน. กรุงเทพฯ 2525
4, อําพล จินดาวัฒนะ สุวิทย์ วิบุลผลประเสริฐ สมชัย ศิริกนกวิไล. และคณะ ข้อเสนอเรื่องทิศทางและกลวิธีในการพัฒนา สถานีอนามัยในแผน 7 (2535-2539) เอกสารเสนอในการประชุมเชิงปฏิบัติการเรื่องการพัฒนาสถานีอนามัยในแผน 7, โรงแรมเอเชีย กรุงเทพฯ 9-10 เมษายน 2533
5. สํานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข สรุปผลการประชุมเรื่อง การพัฒนาสถานีอนามัยในแผนฯ 7. โรงแรม เอเชียกรุงเทพฯ 9-10 เมษายน 2533.
6. กองสาธารณสุขภูมิภาค สํานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. บทบาทหน้าที่และมาตรฐานบริการของสถานีอนามัย โครงการทศวรรษแห่งการพัฒนาสถานีอนามัย (ท.ส.อ) พศ. 2535-2544 กันยายน 2535. เอกสารโรเนียวเย็บเล่ม
7. กองสาธารณสุขภูมิภาค สํานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการดําเนินงานทันตสาธารณสุขในสถานีอนามัยขนาดใหญ่, โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก กรุงเทพฯ 2542
8. สุณี วงศ์คงคาเทพ และคณะ, การประเมินผลการปฏิบัติงานของทันตาภิบาลในสถานีอนามัยขนาดใหญ่ 7 แห่ง 1 จังหวัดลพบุรี ปี 2539. ว.ทันต.สธ ปีที่ 2 ฉบับที่ 2 สค. - ธค. 2540 หน้า 20-38
9. บุญเอื้อ ยงวานิชากร, ปิยะดา ประเสริฐสม, สุรัตน์ มงคลชัยอรัญญา, อังศณา ฤทธิ์อยู่, เจ้าพนักงานทันตสาธารณสุขในสถานีอนามัย : กรณีศึกษาใน 3 สถานีอนามัยขนาดใหญ่, องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก 2538
10. ศิริวรรณ พิทยรังสฤษฎ์, การพัฒนารูปแบบการจัดบริการทันตสาธารณสุขระดับตําบล. สํานักงานสาธารณสุขจังหวัดขอนแก่น ขอนแก่น หจก.ขอนแก่นการพิมพ์, 2539
11. กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. ภาคที่ 2 รายละเอียดการดําเนินงานตามกลวิธีหลัก ข้อ ก. การดําเนินงานเฝ้าระวังและส่งเสริมทันตสุขภาพในเด็กประถมศึกษาในแผนงานทันตสาธารณสุข ตามแผนพัฒนาสาธารณสุข ฉบับที่ 6 (พศ. 2530-2534) หน้า 31 - 41
12. นงลักษณ์ จิรชัยโสภิต. การวิเคราะห์ต้นทุน-ผลได้ของการจัดให้มีบริการทันตสาธารณสุขในสถานีอนามัยวิทยานิพนธ์ปริญญาเศรษฐศาสตร์มหาบัณฑิต ภาควิชาเศรษฐศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2537
13. สงวน นิตยารัมภ์พงศ์, ปฏิรูประบบบริการสุขภาพไทย, โรงพิมพ์พิมพ์ดี กรุงเทพฯ พศ. 2541
14. ยงยุทธ พงษ์สุภาพ. การพัฒนาเวชปฏิบัติครอบครัว กรณีศูนย์แพทย์ชุมชนเมืองนครศรีอยุธยา, พิมพ์เผยแพร่ โดยสํานักงานโครงการปฏิรูประบบบริการสาธารณสุข, พรีแมก กรุป จํากัด (ไม่ระบุปีที่พิมพ์)
15. อุกฤษฎ์ มิลินทางกูร, อําพล จินดาวัฒนะ, สุวิทย์ วิบุลผลประเสริฐ, สุทธิสิทธิ์ ไมตรีจิตร์, นาฏวิมล พรหมชนะภาพลักษณ์ของสถานีอนามัยในสองทศวรรษหน้าและกลยุทธในการพัฒนา, วารสารการวิจัยระบบ สาธารณสุข ปีที่ 4 ฉบับที่ 4 พศ. 2539, หน้า 310-321