ประสิทธิผลของการเยี่ยมบ้านทางโทรศัพท์ต่อความรอบรู้ด้านสุขภาพ พฤติกรรมเสี่ยงสุขภาพช่องปากและระดับน้ำตาลในเลือดขณะอดอาหารของกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน ตำบลแม่สุก อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิผลของกระบวนการเยี่ยมบ้านทางโทรศัพท์เพื่อพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพ พฤติกรรมเสี่ยงสุขภาพช่องปากและระดับน้ำตาลในเลือดขณะอดอาหารของกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ดำเนินการวิจัยกึ่งทดลองแบบสองกลุ่ม วัดผลก่อนและหลัง ระยะเวลา 6 เดือน ทั้งสองกลุ่มได้รับการให้คำปรึกษาตามหลักความรอบรู้ด้านสุขภาพ กลุ่มทดลองได้รับการติดตามต่อเนื่องโดยอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ผ่านการเยี่ยมบ้านทางโทรศัพท์ตามหลักการสนทนาเพื่อสร้างแรงจูงใจ กลุ่มเปรียบเทียบไม่ได้รับการติดตาม หลังการทดลอง พบว่ากลุ่มทดลองมีสัดส่วนของผู้มีความรอบรู้ด้านสุขภาพระดับเพียงพอ เพิ่มขึ้นจากร้อยละ 33.0 เป็นร้อยละ 100.0 (p < 0.001) ค่าเฉลี่ยคะแนนพฤติกรรมเสี่ยงสุขภาพช่องปาก ลดลงจาก 3.8 เหลือ 1.0 คะแนน (p < 0.001) และค่าเฉลี่ยระดับน้ำตาลในเลือดขณะอดอาหารลดลงจาก 113.7 เหลือ 96.9 มก./ดล.(p < 0.001) และพบว่าการโทรศัพท์ติดตาม จำนวน 8 ครั้งภายใน 4 เดือนแรกเพียงพอในการสร้างความสามารถในการดูแลตนเองอย่างต่อเนื่องได้ ในขณะที่หลังการทดลอง ไม่พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญของสัดส่วนของผู้มีความรอบรู้ด้านสุขภาพระดับเพียงพอ และค่าเฉลี่ยคะแนนพฤติกรรมเสี่ยงสุขภาพช่องปากระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ แต่พบว่าค่าเฉลี่ยระดับน้ำตาลในเลือดขณะอดอาหารของกลุ่มเปรียบเทียบ 105.5 มก./ดล.สูงกว่ากลุ่มทดลอง 96.9 มก./ดล.อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = 0.04) แสดงว่าการติดตามต่อเนื่องทางโทรศัพท์ให้ผลลัพธ์ที่ดีกว่าการให้คำปรึกษาเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพียงอย่างเดียว สามารถนำไปใช้ในงานประจำเพื่อช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดขณะอดอาหารในกลุ่มตัวอย่างนี้
Downloads
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Ministry of Health. Health data center: HDC item NCD service plan, 2022. [online] 16 Nov 2022 [cited 2022 Aug 12]; Available from: URL:https://hdc.moph.go.th/pyo/public/standard-report-detail/d3aad6d7729c370287f43d1f094b3dd1. (in Thai)
Yaembut N, Pochanukul N, Soparat P, Sukhumalind P. Teledentistry for Development of Dental Health Service System. 2021; 44(2): 11-23. (in Thai)
Dermkhuntod N, Kwancharoen R, Chuantantikamol C, Paholpak P, Suraamornkul S. Effects of Telehealth Monitoring on Glycemic Control and Medication Adherence in Patients with Poorly Controlled Type 2 Diabetes. Vajira Med J 2021; 65(Supplement November): S75–90. doi: https://doi.org/10.14456/vmj.2021.54. (in Thai)
Wiriyapong P, Pongsura S, Fuanchan A, Dhippayom T. The use of telemedicine to support type 2 diabetes care. J Med Health Sci 2021; 28(2): 182-94. doi: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jmhs/article/view/251572. (in Thai)
Moungngern Y, Sanguanthammarong S, Teparak P, Sriwijitkamol A. Effects of a health promotion program conducted by nurses on stabilization of HbA1C in subjects at risk for diabetes: a phase III randomized controlled trial. J Med Assoc 2018; 101: 1343-8.
The Diabetes Association of Thailand under the Patronage of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn and The Endocrine Society of Thailand. Risk Assessment, Screening Guidelines, Diagnosis of Diabetes in Adults, and Initial Clinical Evaluation at Diagnosis. in Clinical Practice Guideline for Diabetes 2023. Thailand: Srimuang Printing Co., Ltd.; 2023. p. 15-27. (in Thai)
Najarus S, Choksomngam Y, Uanmin T, Jhomkhum W, Jirapornjaroen W. Effect of Health Literacy Program for Blood Sugar Control in Patients with Impaired Fasting Glucose, in a Subdistrict, Phayao Province. 2023; 6(2): 144-153. doi: https://so03.tci-thaijo.org/index.php/PCFM/article/view/259604. (in Thai)
Health Education Division, Department of Health Service Support. Health Literacy. in Health education service processes for promoting health literacy in public healthcare facilities, integrated with Hospital Accreditation (HA) standards. Printing Office of Health Education Division, Ministry of Public Health: Health Education Division, Department of Health Service Support; 2017. p. 57-78. (in Thai)
AnamaiMedia Department of Health. Ask me 3. [online] 28 Dec 2018 [cited 2025 May 16]; Available from: URL:https://multimedia.anamai.moph.go.th/infographics/ask-me-3/. (in Thai)
American Dental Association. Caries Risk Assessment Form (Age >6). [online] 2011 [cited 2025 May 16]; Available from: URL: https://www.ada.org/-/media/project/ada-organization/ada/ada-org/files/resources/library/oral-health-topics/ada_caries_risk_assessment.pdf?rev=35c455eadb104d02aee629ed58513d0b&hash=CE1AD7AB75DBCDD697A05BAFF40ABD0D
AnamaiMedia Department of Health. Health Literacy 66 key message. [online] 31 Jul 2018 [cited 2025 May 16]; Available from: URL:https://multimedia.anamai.moph.go.th/ebooks/health-literacy-66-key-message/. (in Thai)
Tanasugarn C, Roma W, Samnonglang M. Concepts Related to Health Literacy. In Roma W, (eds). Conceptual Principles of Health-Literate Organizations. Office of the Initiative for Advancing Department of Health 4.0 Towards Enhancing Public Health Literacy; 2018. p. 3-8. (in Thai)
Sombatmai S, Wittayanugoonlug A, Phajuy A. Appendix 2: Strategies for Motivation. In Lerdpiriyasuwat C, Chareonsook S, Tanprasertsook S, Ornnom J. (eds). Technical Guideline for Motivational Interviewing. Printing Office, National Office of Buddhism: Bureau of AIDS, Tuberculosis, and Sexually Transmitted Infections, Department of Disease Control, Ministry of Public Health; 2009. p. 32-34. (in Thai) (2552).
Nutbeam D. The evolving concept of health literacy. Soc Sci Med. 2008; 67(12):2072-2078. doi:10.1016/j.socscimed.2008.09.050
Health Education Division, Department of Health Service Support. Health Literacy Toolkit in Health Care Services. Nonthaburi: Department of Health; 2019. (in Thai)
Prayai N, Kramanon S, Koomsiri P. Motivational Interviewing (MI): Review Article. TJCP 2021; 52(1): 62-74. Doi: https://so03.tci-thaijo.org/index.ph.p/tci-thaijclinicpsy/article/view/252923
