พัฒนาการทางประวัติศาสตร์และวิถีชุมชนบ้านพุน้ำร้อน พื้นที่ด่านผ่านแดน กาญจนบุรี-ทวาย (Evolution of History and Way of Life of Phu Namron Community, Kanchanaburi-Dawei Border Crossing )

Abstract

              วัตถุประสงค์การวิจัยครั้งนี้ เพื่อศึกษาพัฒนาการทางประวัติศาสตร์และวิถีชุมชนบ้านพุน้ำร้อน ตำบลบ้านเก่า อำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี พื้นที่ด่านผ่านแดน กาญจนบุรี-ทวาย ผู้ให้ข้อมูลสำคัญจำนวน 6 ราย ใช้วิธีสุ่มแบบลูกโซ่ เก็บข้อมูลโดยการสังเกต การสำรวจ และการสัมภาษณ์เชิงลึก เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสัมภาษณ์และบันทึกภาคสนาม ตรวจสอบข้อมูลแบบสามเส้า ใช้การวิเคราะห์เนื้อหา เชื่อมโยงและตีความ สร้างข้อสรุปแบบอุปนัย ผลการศึกษาพบว่า (1) การก่อตั้งชุมชน พัฒนาจากผู้คนที่หลั่งไหลเข้ามาทำเหมืองแร่และป่าไม้ เมื่อมีการยกเลิกสัมปทานเหมืองและปิดป่า ด้วยความกันดารและไกลเมือง จึงมีผู้คนคงเหลือจำนวนไม่มากนัก จนกลายเป็นชุมชนเล็ก ๆ ชายแดนห่างไกลความเจริญ สภาพชุมชนลักษณะพหุสังคม อันเกิดจากความต่างของชาติพันธุ์ จนในปีพ.ศ. 2551 เมื่อประเทศไทยและสหภาพเมียนมาร์ ร่วมลงนามบันทึกความเข้าใจว่าด้วยการพัฒนาโครงการท่าเรือน้ำลึกทวาย บ้านพุน้ำร้อนได้รับการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน และสาธารณูปโภคต่าง ๆ อย่างรวดเร็ว เพื่อรองรับการเป็นประตูเปิดสู่อันดามัน เชื่อมต่อทวายเข้าสู่กาญจนบุรี (2) วิถีชีวิตชุมชน พบว่า ความเชื่อและศาสนาแตกต่างไปตามกลุ่มชาติพันธุ์ การกินอยู่พบอาหารสะท้อนอัตลักษณ์ความเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ อาทิ หมี่ซิ (ทองโย๊ะ) ของชาวกะเหรี่ยง เปิงด๊าดจ์ (ข้าวแช่) ของชาวมอญ สำหรับวิถีอาชีพ การประกอบอาชีพที่ผ่านมา ส่วนใหญ่ใช้ทรัพยากรการผลิตที่สอดคล้องกับบริบทของภูมิประเทศเป็นหลัก อาชีพดั้งเดิมของชุมชนที่ยังคงอยู่คืออาชีพหัตถกรรม

               This study aimed at studying the evolution of history and way of life of Phu Namron community, Bankao subdistrict, Mueang district, Kanchanaburi province, in particular to Kanchanaburi – Dawei border crossing area. A sample consisted of 6 informants selected by snowball sampling technique. Observation, survey, and in-depth interview were chosen for data collection, interview and field note forms were selected as research instruments, and triangulation, content analysis, interpretation and relation for making conclusion based on inductive reasoning were used for data verification. The findings showed that (1) the community was originally settled by mining and sawmill laborers, and after the cancellation of forestry and mining concessions, a group of laborers formed a small, distant, and uncivilized community-the multiculturalism community generally possessed ethnic diversity, and the MOU Signing of Dawei Deep Sea Port Project was later made in 2008, which rapidly affected Phu Namron community development in terms of infrastructure and public utilities to support the Andaman Gateway connecting Dawei and Kanchanaburi, and (2) way of life of community members showed diversity in religious beliefs of individual ethnic groups, food identity e.g., Mi Si (Thongyo) of Karen tribe, Peng Daud (Khaw Chae) of Mon people and living way according geographical contex-the community members traditionally lived their lives by doing handicrafts.