การตอบสนองของผู้มาเยือนต่อค่าธรรมเนียมเข้าอุทยานแห่งชาติ: กรณีศึกษา อุทยานแห่งชาติเอราวัณ (Visitors’ Responses to National Park Entrance Fees: A Case Study of Erawan National Park)

Abstract

                การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการตอบสนองของผู้มาเยือนต่อค่าธรรมเนียมเข้าอุทยานแห่งชาติเอราวัณ และปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตอบสนองของผู้มาเยือนต่อค่าธรรมเนียมเข้าอุทยานแห่งชาติเอราวัณ โดยแบ่งการศึกษาออกเป็น 2 ด้าน คือ การตอบสนองด้านจิตวิทยา ประเมินจากทัศนคติต่อค่าธรรมเนียมเข้าอุทยานแห่งชาติเอราวัณ และการตอบสนองด้านเศรษฐศาสตร์ ประเมินจากความเต็มใจจ่ายค่าธรรมเนียมเข้าอุทยานแห่งชาติเอราวัณ โดยใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการเก็บข้อมูลจากผู้มาเยือนอุทยานแห่งชาติเอราวัณ จำนวน 650 คน แบ่งเป็นชาวไทย 450 คน ชาวต่างชาติ 200 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา การวิเคราะห์ปัจจัย การวิเคราะห์ถดถอยพหุ การวิเคราะห์การจำแนกกลุ่ม และการทดสอบที ผลการวิจัยพบว่า   ผู้มาเยือนส่วนใหญ่มีทัศนคติต่อค่าธรรมเนียมเข้าอุทยานแห่งชาติในระดับค่อนข้างมาก ด้วยค่าเฉลี่ย 3.75 (SD. = 0.50) ผู้มาเยือนมีความเต็มใจจ่ายค่าธรรมเนียมในอัตราปัจจุบัน ร้อยละ 76.5 โดยผู้มาเยือนชาวไทยมีค่าเฉลี่ยความเต็มใจจ่ายค่าธรรมเนียม 56.56 (SD. = 32.91)  ถึง 103.27 (SD. = 52.24) บาท/ครั้ง และผู้มาเยือนชาวต่างชาติอยู่ที่ 329.50(SD. = 140.64) ถึง 589.24 (SD. = 216.91) บาท/ครั้ง สำหรับปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อทัศนคติของผู้มาเยือนต่อค่าธรรมเนียมเข้าอุทยานแห่งชาติเอราวัณ เรียงจากมากไปน้อย ได้แก่ ความคิดเห็นต่อการบริการและทรัพยากรนันทนาการ (Beta = 0.387; t = 9.362; P < 0.01) การรับรู้ข่าวสารเกี่ยวกับค่าธรรมเนียมอุทยานแห่งชาติ (Beta = 0.171; t = 4.411; P < 0.01) แรงจูงใจด้านการได้ผ่อนคลายและอยู่ท่ามกลางธรรมชาติ (Beta = 0.168; t = 3.959; P < 0.01) และแรงจูงใจด้านการได้หลีกหนีจากชีวิตประจำวันที่จำเจและการได้เยือนสถานที่ใหม่ ๆ (Beta = -0.152; t = -3.727; P < 0.01) ส่วนปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความเต็มใจจ่ายค่าธรรมเนียมเข้าอุทยานแห่งชาติ ได้แก่ ประเภทของผู้มาเยือน แรงจูงใจด้านการได้ผ่อนคลายและอยู่ท่ามกลางธรรมชาติ การรับรู้ข้อมูลข่าวสารที่ถูกต้องเกี่ยวกับค่าธรรมเนียมอุทยานแห่งชาติ และความคิดเห็นต่อการบริการและทรัพยากรนันทนาการ โดยมีค่าเฉลี่ยความถูกต้องรวมของการจำแนกอยู่ที่ร้อยละ 65.8