มิติทางวัฒนธรรมสีในจิตรกรรมไทยสู่จินตนาการการออกแบบความศรัทธา (Chronicle in Culture of Color in Traditional Thai Painting to Imagination and Design of Faith.)

Abstract

               มิติทางวัฒนธรรมสีในจิตรกรรมไทยสู่จินตนาการการออกแบบความศรัทธา มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและวิเคราะห์ชุดสีที่ปรากฏในงานจิตรกรรมฝาผนังซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงมิติทางวัฒนธรรมสีในจิตรกรรมไทยที่สื่อถึงความหมายของความศรัทธาและจัดทำฐานข้อมูลชุดสีแบบไทยเพื่อวิเคราะห์เทียบมาตรฐานของชุดสีแบบไทยตามระบบสีแบบสากล เพื่อส่งเสริมหลักการใช้สีแบบไทยในด้านงานออกแบบ ซึ่งองค์ความรู้ชุดสีแบบไทยที่ได้นำมาสร้างสรรค์ผลงานการออกแบบ แสดงออกถึงจินตนาการการออกแบบความศรัทธา

               การศึกษาในครั้งนี้มีแรงบันดาลใจมาจากความสนใจในเรื่องของการใช้สีในจิตรกรรมไทยซึ่งเป็นการศึกษาตั้งแต่สมัยอยุธยาจนถึงสมัยรัตนโกสินทร์ ใช้วิธีคัดเลือกภาพ จำนวน 5 ภาพ ไล่ลำดับช่วงเวลาเพื่อแสดงถึงมิติของเวลา และวัฒนธรรมการใช้สี ซึ่งบ่งบอกถึงคุณค่าและแบบอย่างที่สำคัญ แล้วนำมาวิเคราะห์เป็นองค์ความรู้ และสังเคราะห์เป็นแนวความคิดในการสร้างสรรค์

               จากการศึกษาพบว่าหลักการใช้สีในจิตรกรรมฝาผนังมีรูปแบบและความเชื่อที่ต่อเนื่องกันมา แต่ละยุคสมัยแสดงความเป็นคตินิยม ความเชื่อ เอกลักษณ์เฉพาะตัว มีการใช้สีโดยรวม เป็นสีเอกรงค์ในยุคสมัยอยุธยา และสีพหุรงค์ในวรรณะสีอุ่นในสมัยรัตนโกสินทร์ สีที่มีความสำคัญและสร้างเอกลักษณ์ความเป็นยุคสมัย คือ หมวดสีแดง ที่แสดงถึงความศักดิ์สิทธิ์ ความมีพลัง หมวดสีขาวที่แสดงถึงความสงบ จิตใจที่บริสุทธิ์ หมวดสีดำ แสดงถึง ความมีพลังลึกลับ และการใช้สีทอง สื่อถึงพระพุทธเจ้า ความศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งการผสมผสานของสีที่ปรากฎให้เห็นในจิตรกรรมฝาผนังภายในวัด แสดงให้เห็นถึงความศรัทธาที่เกิดจากการเข้าถึงพุทธศาสนา

                Chronicle  in  Culture  of Color in Traditional Thai  Painting to Imagination  and Design  of  Faith, The objectives of this project to study and analyze The color set that appears in the mural painting reflects the cultural dimension of color in Thai painting that represents the meaning of faith and create a database of Thai color combinations to analyze and compare the standards of Thai color set according, To analyze and compare the standard of Thai color set according to the international color system. In order to promote the principles of using Thai colors in the design work, which the knowledge of Thai color set combinations that has been used to create design works to express the imagination, design, faith.

            This study is inspired by the interest in the use of color in Thai painting, which is studied from the Ayutthaya period to the Rattanakosin period. Use 5 image selection methods to chase the time sequence to show the time dimension. And color culture, which indicates the value and important precedent and then analyzed into knowledge and synthesize as a creative idea.

            The study found that the use of colors in the mural painting has a continuous pattern and belief, Each era shows a sense of  Ideology, Believe and identity. With the overall color  is a monochrome color in the Ayutthaya and the multicolored colors in the warm colored castes in the Rattanakosin period and the color that is important is the red group. That represents holiness, power, White group that represents peace,  Pure mind, The black group represents the mysterious power and the use of gold in the media of the Buddha Respectability the combination of colors that appear in the murals within the temple demonstrates the love and faith that comes from access to Buddhism.