อุบัติการณ์การจ่ายวัสดุการแพทย์ทั่วไปได้ไม่ครบ และการประมาณอัตรามูลค่าซื้อเข้าต่อมูลค่าจ่ายออกที่เหมาะสม เพื่อลดอุบัติการณ์จ่ายวัสดุการแพทย์ทั่วไปได้ไม่ครบ โรงพยาบาลสิรินธร จังหวัดขอนแก่น

ผู้แต่ง

  • วรินญา แสงจันทร์

คำสำคัญ:

อุบัติการณ์การจ่ายวัสดุการแพทย์ทั่วไป, วัสดุการแพทย์ทั่วไป, การบริหารคลังพัสดุโรงพยาบาล

บทคัดย่อ

ในปีงบประมาณ 2565 และ 2566 โรงพยาบาลสิรินธร จังหวัดขอนแก่น มีแนวโน้มอุบัติการณ์การจ่ายวัสดุการแพทย์ทั่วไปได้ไม่ครบสูงขึ้น อยู่ที่ร้อยละ 7.00 และ7.54 ตามลำดับ ผู้วิจัยจึงได้ทำการศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอุบัติการณ์การจ่ายวัสดุการแพทย์ทั่วไปได้ไม่ครบของโรงพยาบาลสิรินธร จังหวัดขอนแก่น ปีงบประมาณ 2567 และเพื่อประมาณค่าอัตราคงคลังวัสดุการแพทย์ทั่วไปที่เหมาะสมเพื่อลดอัตราการเกิดอุบัติการณ์จ่ายได้ไม่ครบ โดยใช้ข้อมูลการเบิกจ่ายวัสดุการแพทย์ทั่วไปที่มีการบันทึกข้อมูลในระบบสารสนเทศของโรงพยาบาลในการศึกษา สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าสถิติเชิงพรรณนา และสถิติอนุมาน โดยกำหนดระดับนัยสำคัญที่ 0.05 ผลการศึกษาพบว่าในปี 2567 มีวัสดุการแพทย์ทั่วไปในคลังทั้งสิ้นจำนวน 616  รายการ มูลค่าเบิกจ่ายรวม 36,300,848 บาท มีการเบิกทั้งสิ้น 7,954 ครั้ง จ่ายได้ไม่ครบ 764 ครั้ง (ร้อยละ 9.61) โดยเมื่อทำการจำแนกวัสดุการแพทย์ทั่วไปทั้งหมด 616 รายการ ด้วยระบบ ABC analysis  สามารถแบ่งวัสดุการแพทย์ทั่วไปเป็นกลุ่ม A 140 รายการ กลุ่ม B 189 รายการ และกลุ่ม C 287 รายการ โดยกลุ่มที่พบอุบัติการณ์จ่ายวัสดุการแพทย์ทั่วไปได้ไม่ครบมากที่สุด คือ กลุ่ม  A พบอุบัติการณ์การจ่ายวัสดุการแพทย์ทั่วไปได้ไม่ครบสูงกว่ากลุ่มอื่น ร้อยละ 10.08  (p-value = 0.002) และเมื่อแบ่งกลุ่มวัสดุการแพทย์ทั่วไปออกตามอัตรามูลค่าซื้อเข้าต่อมูลค่าจ่ายออก พบว่าวัสดุการแพทย์ทั่วไปกลุ่มที่มีอัตรามูลค่าซื้อเข้าต่อมูลค่าจ่ายออก 1.51-2.00 เท่า จะพบอุบัติการณ์จ่ายวัสดุการแพทย์ทั่วไปได้ไม่ครบน้อยที่สุดเมื่อเทียบกับกลุ่มอื่น ร้อยละ 1.91 (p-value < 0.001) จากการศึกษานี้โรงพยาบาลสิรินธร จังหวัดขอนแก่นควรรักษาระดับอัตรามูลค่าซื้อเข้าต่อมูลค่าจ่ายออก อยู่ที่ 1.51-2.00 เท่า แต่ในวัสดุการแพทย์ทั่วไปกลุ่ม A ควรรักษาระดับมูลค่าซื้อเข้าต่อมูลค่าจ่ายออกอยู่ที่ 2.00 เท่า จะสามารถช่วยลดอัตราการเกิดอุบัติเหตุการจ่ายวัสดุการแพทย์ทั่วไปได้ไม่ครบมากที่สุด โดยไม่เกิดภาวะคงคลังเกินความจำเป็น ในการศึกษานี้ผู้วิจัยมีข้อจำกัดในการนำมูลค่าวัสดุการแพทย์ทั่วไปที่อยู่ในคลังย่อยของหน่วยงานต่างๆมาใช้ในการศึกษาร่วมด้วย

เอกสารอ้างอิง

รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง. กฎกระทรวงที่ออกตามพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. ๒๕๖๐ [ออนไลน์] 2560 [อ้างเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2567]. จาก: https://dmsic.moph.go.th/index/detail/7126.

ชัยนันท์ บุตรน้ำเพชร. การเพิ่มประสิทธิภาพในการจัดการอัตราคงคลังยาและเวชภัณฑ์ฝ่ายเภสัชกรรม โรงพยาบาลศิริราช. วิทยานิพนธ์วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมข้อมูลขนาดใหญ่ วิทยาลัยนวัตกรรมด้านเทคโนโลยีและวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์; 2564.

นราวิชญ์ มงคลรัชดารมย์. การเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการคลังสินค้า กรณีศึกษา บริษัท B ซัพพลายเชน จำกัด. การศึกษาค้นคว้าอิสระหลักสูตรบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต กลุ่มวิชาการจัดการโลจิสติกส์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย; 2559.

นฤมิตร อินทุยศ, นุศราพร เกษสมบูรณ์. การพัฒนาประสิทธิภาพในการบริหารทางเวชภัณฑ์ด้วยวิธีการจัดการคลังสินค้าโดยคู่ค้าแบบประยุกต์ กรณีศึกษาสถานีอนามัยลูกขายโรงพยาบาลคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข;7(2):241-51.

นันท์นภัส ฟุ้งสุข, อัษฎางค์ พลนอก. การพัฒนาประสิทธิภาพการบริหารคลังเวชภัณฑ์ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล อำเภออุทัย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสาร มฉก.วิชาการ;21(21):109-122.

นันทวรรณ สมศรี, ศุภฤกษ์ เหล็กดี. การลดต้นทุนสินค้าคงคลังด้วยวิธี ABC – FSN Analysis กรณีศึกษาโรงงานผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร. วิทยานิพนธ์วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมการจัดการและโลจิสติกส์ วิทยาลัยนวัตกรรมด้านเทคโนโลยีและวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์; 2563.

อนุทิน ชาญวีรกุล. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง เกณฑ์จริยธรรมการจัดซื้อจัดหา และการส่งเสริมการขายยาและเวชภัณฑ์ที่มิใช่ยาของกระทรวงสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๖๔ [ออนไลน์] 2564 [อ้างเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2567]. จาก: https://dmsic.moph.go.th/index/detail/8591.

พรชนก เมฆไพบูลย์. ประสิทธิผลของระบบบริหารสินค้าคงคลังโดยผู้ขายในการบริหารทางเวชภัณฑ์ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล อำเภอแหลมสิงห์ จังหวัดจันทบุรี. วิทยานิพนธ์เภสัชศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาเภสัชศาสตร์สังคมและการบริหาร มหาวิทยาลัยศิลปากร; 2564.

ประยุทธ์ จันทร์โอชา. พระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. ๒๕๖๐ [ออนไลน์] 2560 [อ้างเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2567]. จาก: https://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2560/A/024/13.PDF.

รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง. ระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. ๒๕๖๐ [ออนไลน์] 2560 [อ้างเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2567]. จาก:https://dmsic.moph.go.th/dmsic/admin/files.

อนุทิน ชาญวีรกุล. ระเบียบกระทรวงสาธารณสุขว่าด้วยการบริหารจัดการด้านยาและเวชภัณฑ์ที่มีใช่ยาของส่วนราชการและหน่วยงานในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข พ.ศ. 2563 [ออนไลน์] 2563 [อ้างเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2567]. จาก: https://dmsic.moph.go.th/index/detail/3936.

สาลินี ชัยวีระไทย, วศิน เหลี่ยมปรีชา. การหาค่าเหมาะที่สุดและการลดต้นทุนในการบริหารทางเวชภัณฑ์ยา : กรณีศึกษาโรงพยาบาลรัฐแห่งหนึ่งในจังหวัดพิษณุโลก. Journal og Cpmmunity development Research (Humanities and Social Sciences);8(3): 139-153.

กนิษฐา เนาว์แก้ว. พัฒนาระบบการจ่ายวัสดุการแพทย์ของงานกายภาพบำบัด. ประชุมวิชาการสาธารณสุข เขตสุขภาพที่ 2 ปีงบประมาณ 2563 วันที่ 10 - 11 สิงหาคม 2563 ; 2563

สิริพงศ์ แก้วธีรโรจน์, การเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารคลังยาโดยใช้กฎพาเรโต้ของโรงพยาบาลภูกระดึง. เอกสารเผยแพร่ผ่านทางเวบไซต์ Open access สำนักงานสาธารณสุขเลย; 2565

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-03-04

รูปแบบการอ้างอิง

1.
แสงจันทร์ ว. อุบัติการณ์การจ่ายวัสดุการแพทย์ทั่วไปได้ไม่ครบ และการประมาณอัตรามูลค่าซื้อเข้าต่อมูลค่าจ่ายออกที่เหมาะสม เพื่อลดอุบัติการณ์จ่ายวัสดุการแพทย์ทั่วไปได้ไม่ครบ โรงพยาบาลสิรินธร จังหวัดขอนแก่น. JKKPHO [อินเทอร์เน็ต]. 4 มีนาคม 2025 [อ้างถึง 25 ธันวาคม 2025];7(1):e272314. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/jkkpho/article/view/272314

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ