การพัฒนารูปแบบการให้บริการงานผู้ป่วยนอก ลดระยะเวลารอคอย ลดแออัด โรงพยาบาลพล อำเภอพล จังหวัดขอนแก่น
คำสำคัญ:
ความแออัดในโรงพยาบาล, ระบบคิวอัจฉริยะ, Smart Hospital, Telemedicine, โรงพยาบาลพลบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงปฏิบัติการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการให้บริการผู้ป่วยนอกที่ลดระยะเวลารอคอยและความแออัด โรงพยาบาลพล จังหวัดขอนแก่น โดยบูรณาการแนวคิด Smart Hospital เข้ากับทฤษฎีการบริหารจัดการยุคใหม่ เพื่อยกระดับประสิทธิภาพและคุณภาพการบริการ การดำเนินงานประกอบด้วยการปรับปรุงสภาพแวดล้อม การจัดระบบคัดกรองผู้ป่วย และการนำเทคโนโลยีดิจิทัล เช่น ระบบคิวอัจฉริยะ ตู้ Kiosk การนัดหมายผ่าน QR Code และการให้บริการ Telemedicine มาใช้ การเก็บข้อมูลใช้เครื่องมือที่หลากหลาย ได้แก่ แนวทางการสัมภาษณ์แบบสนทนากลุ่ม แบบบันทึกข้อมูลระยะเวลาการรับบริการและเวลาการออกตรวจของแพทย์ แบบสอบถามเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน และแบบประเมินความพึงพอใจของผู้รับบริการ ผลการดำเนินงานพบว่า จำนวนผู้รับบริการเฉลี่ยต่อเดือนลดลงจาก 7,810 ราย เหลือ 7,455 ราย (ลดลง ร้อยละ4.55) ระยะเวลารอคอยเฉลี่ยลดลงจาก 95 นาที เหลือ 83 นาที และระดับความพึงพอใจของผู้รับบริการเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 92.31 นอกจากนี้ ผู้ป่วยโรคเรื้อรังมีแนวโน้มใช้บริการ Telemedicine และระบบนัดล่วงหน้ามากขึ้น ส่งผลให้สามารถบริหารจัดการทรัพยากรได้อย่างมีประสิทธิภาพ ลดความแออัด และเพิ่มคุณภาพบริการโดยรวม การอภิปรายชี้ว่าการนำเทคโนโลยีดิจิทัลมาใช้ร่วมกับการวางแผนเชิงระบบ ช่วยลดความซ้ำซ้อน เพิ่มความคล่องตัว และตอบสนองความต้องการของผู้ป่วยได้ดียิ่งขึ้น อย่างไรก็ตามยังมีข้อจำกัดด้านระยะเวลาและความพร้อมของบุคลากรบางส่วน จึงเสนอแนะให้ขยายระบบอัจฉริยะครอบคลุมทุกแผนก พัฒนาโมเดลการวางแผนกำลังคน และจัดการประเมินผลในระยะยาวเพื่อยืนยันความยั่งยืนของรูปแบบบริการ
เอกสารอ้างอิง
กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. สรุปสถิติที่สำคัญ พ.ศ. 2562 = Statistical Thailand 2019. กรุงเทพฯ: สำนักปลัดกระทรวงสาธารณสุข, กระทรวงสาธารณสุข; 2562.
ประเทศไทย. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560, มาตรา 47, 55, 258. ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 134 ตอนที่ 40 ก หน้า 1, 6 เมษายน 2560.
Hui MK, Tse DK. What to tell consumers in waits of different lengths: an integrative model of service evaluation. J Mark. 1996 Apr;60(2):81-90.
กองการพยาบาล. (2562). มาตรฐานการพยาบาลในโรงพยาบาล (ปรับปรุงครั้งที่ 2). นนทบุรี: สำนัก ปลัดกระทรวงสาธารณสุข.
โรงพยาบาลพล. รายงานสถิติจำนวนผู้ป่วยประจำปี 2565–2567. ขอนแก่น: กลุ่มงานเวชระเบียน; 2567.
Sudarat C, Jesada P. Real-time queue management based on equity principles to reduce waiting time using a mathematical model. Prachachuen Soc Sci Acad J. 2023;5(2):84-98.
Rukpakawong V, Somboon P, Kittisak T, et al. Waiting time and service time at the outpatient department of a medium-sized private general hospital. J Clin Pharm. 2021;27(2):53-6.
Wannsornsawang A. Effect of implementing guidelines to reduce waiting time at the outpatient department of Phra Narai Maharat Hospital. J Health Environ Educ. 2021;6(4):181-
Warungkool T, Sararit T. Guidelines for improving outpatient examination rooms at Maharaj Chiang Mai Hospital: an environmental healing concept. J Environ Creat Diagn Fac Archit Khon Kaen Univ. 2019;18(2):35-50.
สำนักสุขภาพดิจิทัล, สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการประเมินโรงพยาบาลอัจฉริยะ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 (ฉบับปรับปรุง v.2). กรุงเทพฯ: สำนักสุขภาพดิจิทัล; 2566.
Abu-Farha R, Alzoubi KH, Rizik M, Karout S, Itani R, Mukattash T, Alefishat E. Public Perceptions About Home Delivery of Medication Service and Factors Associated with the Utilization of This Service. Patient Prefer Adherence. 2022; 16:2259–69.
Donabedian A. The quality of care. How can it be assessed? JAMA. 1988;260(12):1743-8.
Tushe S, KC DS, Ding H, Yeung H. Multichannel Healthcare: Impact of Asynchronous Telemedicine Adoption on Patient Flow. Manufacturing & Service Operations Management. 2025;27(1):59.doi:10.1287/msom.2022.0235
Graban M. Lean hospitals: Improving quality, patient safety, and employee engagement. 2nd ed. Boca Raton: CRC Press; 2016.
กำทองดี ศศิธร, เนินชู อนงค์, ประคำ ชุติมา. การพัฒนารูปแบบการให้บริการเพื่อลดระยะเวลารอคอยบริการในแผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลนามน จังหวัดกาฬสินธุ์. กาฬสินธุ์: โรงพยาบาลนามน; 2566.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดขอนแก่น

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดขอนแก่น กระทรวงสาธารณสุข
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดขอนแก่น และบุคลากรท่านอื่นๆในสำนักงานฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว