ผลการตรวจหาการตกค้างของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมต ในผักผลไม้ เขตจังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

ผักและผลไม้ที่ใช้ปรุง ประกอบอาหารมีสารเคมีตกค้างเพิ่มขึ้น การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์หาสารเคมีกำจัดศัตรูพืชตกค้างกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟต คาร์บาเมตในผักและผลไม้จังหวัดนครราชสีมา เก็บตัวอย่างผัก ผลไม้จากแปลงปลูก ร้านค้าในชุมชน และโรงครัวโรงเรียน  ในพื้นที่ 16 อำเภอ ตัวอย่างผัก ผลไม้ ที่เก็บ จำนวน 1109 ตัวอย่าง แบ่งเป็นผัก 21 ชนิด ได้แก่ พริกสด มะเขือเปราะ กะเพรา แตงกวา มะเขือเทศ ถั่วฝักยาว ผักชี ต้นหอม ผักกาดขาว โหระพา คะน้า ผักบุ้ง บวบเหลี่ยม กวางตุ้ง กะหล่ำปลี ขึ้นฉ่าย กระเทียม แครอท บร๊อกโคลี หอมแดง หอมหัวใหญ่  ผลไม้  8 ชนิด ฝรั่ง กล้วย แก้วมังกร มะละกอ แตงโม แคนตาลูป มะม่วง และแอปเปิ้ล ตรวจวิเคราะห์หาสารเคมีตกค้างด้วยชุดทดสอบ เอ็ม เจ พี เค ของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ทำงานด้วยหลักการยับยั้งเอนไซม์โคลีนเอสเตอเรส ผลการทดสอบได้ถูกต้องร้อยละ 85 ให้ผลบวกลวงร้อยละ 15 ผลลบลวงร้อยละ 0 มีความจำเพาะ ร้อยละ 81 ความไว ร้อยละ 100 การวิจัยเป็นเชิงพรรณนา เก็บข้อมูลระหว่างเดือนมิถุนายน  ถึง ธันวาคม 2565 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่  ร้อยละ

               ผลการวิจัย พบว่า ตัวอย่างผัก ผลไม้ จำนวนทั้งหมด 1109  ตัวอย่าง มีสารเคมีตกค้างในระดับปลอดภัยจำนวน  1085  ตัวอย่าง (ร้อยละ97.8 ของผักผลไม้ทั้งหมด) เป็นผัก ผลไม้ที่ปลูก จำหน่ายในร้านค้าชุมชน และโรงครัวโรงเรียน จำนวน 441, 369 และ 275 ตัวอย่าง ตัวอย่างผัก ผลไม้ที่มีสารเคมีตกค้างในระดับไม่ปลอดภัยจำนวน 24 ตัวอย่าง (ร้อยละ 2.2 ของผัก ผลไม้ทั้งหมด) จำนวน 4, 13 และ 7 ตัวอย่าง ตามลำดับ ผักที่ตรวจพบว่ามีสารเคมีกำจัดศัตรูพืชตกค้างอยู่ในระดับที่ไม่ปลอดภัยมากที่สุด คือ ต้นหอมสด (ร้อยละ3.50 ) รองลงมาคือ มะเขือเปราะ กระเทียมแห้ง หอมแดงแห้งหอมหัวใหญ่ ขึ้นฉ่าย กระหล่ำปลี กวางตุ้ง พริกสด  (ร้อยละ 2.46,1.40,0.60,0.60, 0.54,0.33, 0.21,0.84 ตามลำดับ) ส่วนผัก ผลไม้ชนิดอื่น ตรวจพบสารเคมีกำจัดแมลงตกค้างอยู่ในระดับที่ปลอดภัย  ดังนั้นเพื่อลดความเสี่ยงด้านสุขภาพ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรตรวจสอบ เฝ้าระวังอย่างต่อเนื่อง สนับสนุนให้เกษตรกรปลูกโดยไม่ใช้สารเคมีและสร้างความรอบรู้เรื่องอาหารปลอดภัยให้กับผู้บริโภค