ความรู้และพฤติกรรมการใช้น้ำมันทอดซ้ำในอาหารแปรรูปประเภทลูกชิ้นทอดของผู้ประกอบการขายอาหารริมบาทวิถีโรงเรียน ในเขตอำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา

ผู้แต่ง

  • อรอุมา ปราชญ์ปรีชา Education Program in General Science Teaching, Faculty of Education, Vongchavalitkul University
  • พจนีย์ พุฒนา
  • ทศพล ปราชญ์ปรีชา

คำสำคัญ:

ความรู้, พฤติกรรม, น้ำมันทอดซ้ำ, อาหารแปรรูป, ริมบาทวิถีโรงเรียน

บทคัดย่อ

 การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา  (1) ความรู้และพฤติกรรมการใช้น้ำมันทอดซ้ำ และ (2) ความสัมพันธ์ระหว่างระดับความรู้และพฤติกรรมการใช้น้ำมันทอดซ้ำในอาหารแปรรูปประเภทลูกชิ้นทอดของผู้ประกอบ     การขายอาหารริมบาทวิถีโรงเรียน กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ประกอบการจำหน่ายอาหารทอดแปรรูปประเภทลูกชิ้นทอดบริเวณริมบาทวิถีโรงเรียน ในเขตอำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา จำนวน 45 ราย โดย  การเลือกแบบเจาะจง เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและสถิติเชิงอนุมาน วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างความรู้และพฤติกรรมการใช้น้ำมันทอดซ้ำของผู้ประกอบ        การด้วยการทดสอบไคสแควร์ กำหนดค่านัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

ผลการวิจัยพบว่า (1) ผู้ประกอบการขายอาหารแปรรูปประเภทลูกชิ้นทอดริมบาทวิถีโรงเรียนในเขตอำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา ส่วนใหญ่มีความรู้ระดับสูง ทั้ง 4 ด้าน ได้แก่ ด้านลักษณะของน้ำมันทอด ด้านอันตรายจากน้ำมันทอดซ้ำ ด้านกฎหมายและข้อกำหนดเกี่ยวกับน้ำมันทอดซ้ำ และด้านการจัดการน้ำมันทอดซ้ำ (2) ระดับความรู้เกี่ยวกับการใช้น้ำมันทอดซ้ำทุกด้านมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้น้ำมันทอดซ้ำของผู้ประกอบการขายอาหารแปรรูปประเภทลูกชิ้นทอดริมบาทวิถีโรงเรียน ในเขตอำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 โดยมีค่าไคสแควร์ ( χ² ) อยู่ระหว่าง 40.39 - 43.62 ค่า p-value เท่ากับ 0.000

เอกสารอ้างอิง

แผนงานคุ้มครองผู้บริโภคด้านสุขภาพ. สถานการณ์การใช้น้ำมันทอดซ้ำในประเทศไทย ความจริงที่คุณต้องรู้. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: แผนงานคุ้มครองผู้บริโภคด้านสุขภาพ คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย; 2555.

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. ประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง คำชี้แจงประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 283) พ.ศ. 2547 เรื่อง กำหนดปริมาณสารโพลาร์ในน้ำมันที่ใช้ทอดหรือประกอบอาหารเพื่อจำหน่าย และประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 347) พ.ศ. 2555 เรื่อง วิธีการผลิตอาหารที่ใช้น้ำมันทอดซ้ำ.[ออนไลน์]. (2556). [เข้าถึงเมื่อ วันที่ 25 ตุลาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก https://food. fda.moph.go.th/food-law/announ-fda-82

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. น้ำมันทอดซ้ำ อันตรายที่ไม่ควรมองข้าม. [ออนไลน์]. (2566). [เข้าถึงเมื่อ วันที่ 5 ตุลาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก https://oryor.com/media /infoGraphic/media_ printing/2087

งานพัฒนาวิชาการและคุ้มครองผู้บริโภคด้านสุขภาพ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. การปฏิวัติน้ำมันทอดซ้ำ จากกระทะสู่วาระแห่งชาติ. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ : แผนงานพัฒนาวิชาการและกลไกคุ้มครองผู้บริโภคด้านสุขภาพ คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2557.

Bloom, B. S., Engelhart, M. D., Furst, E., Hill, W. H., & Krathwohl, D. R. Handbook I : cognitive domain. New York: David McKay; 1956.

Phomjui, S. Techniques for Project Assessment. 7th ed.. Jatuporn Design; 2020.

Pattiyathanee, S. Educational measurement. 13th ed.. Prasankanpim; 2022.

Cronbach, L. J. Essentials of psychological testing. 3rd ed.. New York: Harper & Collins Publishers; 1990.

Best John, W., & James, V. Kahn. Research in education. 10th ed. Pearson India; 2016.

กลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภคด้านอาหาร กองสุขาภิบาลอาหาร สำนักอนามัย. การศึกษาสถานการณ์ของสารโพลาร์ในน้ำมันทอดซ้ำในสถานประกอบการอาหารประเภทจานด่วน. [ออนไลน์]. (2565). [เข้าถึงเมื่อ วันที่ 2 ตุลาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก http://food sanitationbangkok.go.th/assets/uploads/

document/document/20210122_25378.pdf

รจฤดี โชติกาวินทร์ ทิพยาภรณ์ จุลชัยฤกษ์ ปิยธิดา เอ็นดู และคณะ. คุณภาพน้ำมันทอดซ้ำและความรู้ของผู้จำหน่ายอาหารในบริเวณรอบมหาวิทยาลัยบูรพา. [ออนไลน์]. (2566). [เข้าถึงเมื่อ วันที่ 6 พฤศจิกายน 2567]. เข้าถึงได้จาก https://publication.npru.ac.th/ bitstream/123456789/2056/1/182.pdf

นฤมล เทียมสุวรรณ. การศึกษาปริมาณสารโพลาร์ในน้ำมันทอดซ้ำของผู้ประกอบการในเขตสุขภาพที่ 10. [ออนไลน์]. (2564). [เข้าถึงเมื่อ วันที่ 28 พฤศจิกายน 2567]. เข้าถึงได้จาก https://hpc10.anamai.moph.go. = th/th/journal-of-health-center-10download ?id=94446&mid=31616&mkey=m_ document &lang =th&did=30233

วิลาวัลย์ ไตรจิตต์. การหาสภาวะที่เหมาะสมเพื่อทอดแคบหมูด้วยเครื่องทอดแบบของเหลวแยกชั้น. [วิทยานิพนธ์วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต]. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยแม่โจ้; 2563.

ณภัทร ลิ้มพรชัยเจริญ ณัฐรัช พรหมศร เทอดธรรม รัศมีภากร และคณะ. การตรวจสอบปริมาณสารโพลาร์ในน้ำมันทอดซ้ำจากครัวเรือนในเขตกรุงเทพมหานคร: กรณีศึกษา. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน 2566; 9(4): 80 – 7.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-07-08

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ปราชญ์ปรีชา อ, พุฒนา พ, ปราชญ์ปรีชา ท. ความรู้และพฤติกรรมการใช้น้ำมันทอดซ้ำในอาหารแปรรูปประเภทลูกชิ้นทอดของผู้ประกอบการขายอาหารริมบาทวิถีโรงเรียน ในเขตอำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา. journalkorat [อินเทอร์เน็ต]. 8 กรกฎาคม 2025 [อ้างถึง 8 ธันวาคม 2025];11(1):83-99. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/journalkorat/article/view/273406

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย