ผลของโปรแกรมการกำกับตนเองต่อพฤติกรรมการรับประทานอาหารในผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้

Main Article Content

รัตติกาล พรหมพาหกุล
วิราพรรณ วิโรจน์รัตน์
ดวงรัตน์ วัฒนกิจไกรเลิศ
กีรดา ไกรนุวัตร

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการกำกับตนเองต่อพฤติกรรมการรับประทานอาหารในผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ได้


รูปแบบการวิจัย: การวิจัยเชิงทดลองแบบสุ่มมีกลุ่มควบคุม


วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเข้ารับการรักษาที่คลินิกโรคเบาหวาน แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลชุมชนแห่งหนึ่งในจังหวัดตรัง จำนวน 54 คน คัดเลือกตามเกณฑ์คัดเข้าและสุ่มแบ่งกลุ่มโดยใช้แบบบล็อกสุ่มสมบูรณ์เป็นกลุ่มควบคุมกลุ่มละ 27 คน และกลุ่มทดลอง 27 คน โปรแกรมการกำกับตนเองที่ประยุกต์ใช้ทฤษฎีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพแบบผสมผสาน ใช้เวลา 8 สัปดาห์ กลุ่มทดลองได้รับการพยาบาลตามปกติร่วมกับการให้ความรู้และการทำกิจกรรมกลุ่มในสัปดาห์ที่ 1 และ 2 โทรศัพท์ติดตามในสัปดาห์ที่ 3, 5 และ 7 ส่วนในกลุ่มควบคุมได้รับการบริการตามปกติ ประเมินพฤติกรรมการรับประทานอาหารก่อนและหลังสิ้นสุดโปรแกรมในสัปดาห์ที่ 9 วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติพรรณนา ไคสแควร์ และสถิติทดสอบที


ผลการวิจัย: ภายหลังการทดลองในสัปดาห์ที่ 9 กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการรับประทานอาหารเพิ่มขึ้นมากกว่าก่อนได้รับโปรแกรม (p < .001) และเพิ่มขึ้นมากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001)


สรุปและข้อเสนอแนะ: การศึกษาในครั้งนี้แสดงให้เห็นว่า โปรแกรมการกำกับตนเองทำให้ผู้สูงอายุมีพฤติกรรมการรับประทานอาหารดีขึ้นใน 8 สัปดาห์ พยาบาลควรนำโปรแกรมนี้ไปประยุกต์ใช้ในผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการรับประทานอาหารให้ดีขึ้น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พรหมพาหกุล ร., วิโรจน์รัตน์ ว., วัฒนกิจไกรเลิศ ด., & ไกรนุวัตร ก. . (2020). ผลของโปรแกรมการกำกับตนเองต่อพฤติกรรมการรับประทานอาหารในผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้. วารสารพยาบาลศาสตร์, 38(2), 32–45. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ns/article/view/240038
ประเภทบทความ
รายงานการวิจัย

เอกสารอ้างอิง

Aekpalakorn W. Thai national health examination survey, NHES V. Nonthaburi: Health Systems Research Institute; 2014. 277 p. (in Thai).

Bureau of Elderly Health. Report of the 2013 Thai health status survey under the health promotion program for the elderly and the disabled. Nonthaburi: Wacharin PP Printing; 2013. 87 p. (in Thai).

Kirkman MS, Briscoe VJ, Clark N, Florez H, Haas LB, Halter JB, et al. Diabetes in older adults. Diabetes Care. 2012;35(12):2650-64. doi: 10.2337/dc12-1801.

Jiamrungsri W. Epidemiology, prevention and promotion of self-management of type 2 diabetes mellitus. Bangkok: Text and Journal Publication; 2017. 407 p. (in Thai).

Usay P, Muangsom N, Kowit P. Factors associated with glycemic control among type 2 diabetes mellitus patients attending tambon health promotion hospitals within the Banphai hospital’s catchment area, Khon Kaen province. KKU Journal for Public Health Research. 2012;5(3):11-20. (in Thai).

Ziaee A, Afaghi A, Sarreshtehdari M. Effect of low glycemic load diet on glycated hemoglobin (HbA1c) in poorly-controlled diabetes patients. Glob J Health Sci. 2012;4(1):211-6. doi: 10.5539/gjhs.v4n1p211.

Pethchit R. Self-care behaviors and blood sugar control among patients with diabetes mellitus at Khiensa hospital, Suratthani province. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health. 2015;2(2):15-28. (in Thai).

Fuangfung S, Kaveevivitchai C, Piaseu N. Effects of diet control program using food exchange on knowledge, health behaviors, and blood glucose levels among persons with type 2 diabetes in district health promoting hospital. Journal of Public Health Nursing. 2015;29(3):34-49. (in Thai).

Jantraporn R, Pichayapinyo P, Lagampan S, Mayurasakorn K. Effects of carbohydrate reduction program and telemonitoring on glycosylated hemoglobin in patients with poorly controlled type 2 diabetes: a randomized controlled trial. J Med Assoc Thai. 2019;102(5):523-9.

Savoie MR, Mispireta M, Rankin LL, Neill K, LeBlanc H, Christofferson D. Intention to change nutrition-related behaviors in adult participants of a supplemental nutrition assistance program–education. J Nutri Health. 2015;47(1):81-5. doi: 10.1016/j.jneb.2014.08.009.

Wright I, Safaii S, Raidl M, Buck JH, Spencer MR, Sant, LL, et al. Effectiveness of the healthy diabetes plate and social media project. J Nutr Health. 2015;1(2):6. doi: 10.13188/2469-4185.1000007.

Yamauchi K, Katayama T, Yamauchi T, Kotani K, Tsuzaki K, Takahashi K, et al. Efficacy of a 3-month lifestyle intervention program using a Japanese-style healthy plate on body weight in overweight and obese diabetic Japanese subjects: a randomized controlled trial. Nutr J. 2014;13:108. doi: 10.1186/1475-2891-13-108.

Bowen ME, Cavanaugh KL, Wolff K, Davis D, Gregory RP, Shintani A, et al. The diabetes nutrition education study randomized controlled trial: a comparative effectiveness study of approaches to nutrition in diabetes self-management education. Patient Educ Couns. 2016;99(8):1368-76. doi: 10.1016/j.pec.2016.03.017.

Ryan P. Integrated theory of health behavior change: background and intervention development. Clin Nurse Spec. 2009;23(3):161-70; quiz 171-2. doi: 10.1097/NUR.0b013e3181a42373.

Suksan N, Kespichayawattana J. Effects of promotion self-regulation program on eating

behaviors and waist circumference in older patients with Obese Diabetes. Royal Thai Navy Medical Journal. 2017;44(3):85-102. (in Thai).

Glass GV. Primary, secondary and meta-analysis of research. Educ Res. 1976;5(10):3-8. doi: 10.2307/1174772.

Pitisutthitham P, Pichiansunthorn C. Textbook of clinical research. Bangkok: Vaccine Center, Faculty of Tropical Medicine, Mahidol University; 2018. 660 p. (in Thai).

Train the Brain Forum Committee (Thailand). Thai mental state examination. Siriraj Hospital Gazette. 1993;45:359-74.

Chaiarsa P, Sukamwang K, Pramoch A. Effect of self-efficacy and social support enhancement program on food consumption behavior among the elderly with diabetes mellitus. Nursing Journal. 2008;35(3):59-71. (in Thai).

Idaho Plate Method. Booklet-how to use the Idaho Plate Method for diabetes meal planning [Internet]. Rock Springs, WY: Idaho Plate Method; 2019 [cited 2018 Nov 25]. Available form: http://www.platemethod.com/downloads.html.