ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการจัดการตนเองในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองชนิดตีบตัน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอิทธิพลของความหวัง แรงจูงใจในการฟื้นฟูสมรรถภาพ การสนับสนุนจากครอบครัว และความเหนื่อยล้าต่อพฤติกรรมการจัดการตนเองในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองชนิดตีบตัน
รูปแบบการวิจัย: การศึกษาวิเคราะห์ความสัมพันธ์เชิงทำนาย
วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองชนิดตีบตันทั้งเพศหญิงและเพศชายมีอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป ที่มารับการตรวจติดตามการรักษาหลังจำหน่ายออกจากโรงพยาบาล ณ แผนกผู้ป่วยนอก สถาบันประสาทวิทยา ระหว่างเดือนมีนาคมถึงเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2563 จำนวน 128 ราย เก็บข้อมูลโดยใช้แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินความหวัง แบบวัดแรงจูงใจในการฟื้นฟูสมรรถภาพ แบบประเมินการสนับสนุนจากครอบครัว แบบประเมินความเหนื่อยล้า และแบบประเมินพฤติกรรมการจัดการตนเอง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และการวิเคราะห์ถดถอยเชิงพหุคูณ
ผลการวิจัย: การศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีอายุเฉลี่ย 62.58 ปี (SD = 9.14) ร้อยละ 97.7 มีพฤติกรรมการจัดการตนเองอยู่ในระดับสูง ( = 92.77, SD = 6.37) ตัวแปรอิสระทั้งหมดสามารถร่วมกันทำนายความแปรผันของพฤติกรรมการจัดการตนเองในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองชนิดตีบตันได้ร้อยละ 44.4 (R2 = .44) โดยแรงจูงใจในการฟื้นฟูสมรรถภาพ การสนับสนุนจากครอบครัวและความหวังเป็นปัจจัยที่สามารถทำนายพฤติกรรมการจัดการตนเองได้อย่างมีนัยสำคัญ (
= .41, p < .001,
= .24, p < .01,
= .19, p < .05) ตามลำดับ ส่วนความเหนื่อยล้ามีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการจัดการตนเองอย่างมีนัยสำคัญ แต่ไม่สามารถทำนายได้
สรุปและข้อเสนอแนะ: ความหวัง แรงจูงใจในการฟื้นฟูสมรรถภาพ และการสนับสนุนจากครอบครัวมีผลต่อพฤติกรรมการจัดการตนเองในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองชนิดตีบตัน ดังนั้น ทีมสุขภาพควรตระหนักถึงความสำคัญของการสร้างความหวังและแรงจูงใจในการฟื้นฟูสมรรถภาพ ตลอดจนครอบครัวของผู้ป่วยควรมีส่วนร่วมในการพัฒนาโปรแกรม การให้กำลังใจในการดูแลผู้ป่วยเพื่อส่งเสริมพฤติกรรมการจัดการตนเองของผู้ป่วยและนำไปสู่การมีคุณภาพชีวิตที่ดีภายหลังการเจ็บป่วยด้วยโรคหลอดเลือดสมองชนิดตีบตัน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ลิขสิทธิ์: วารสารพยาบาลศาสตร์เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ ห้ามผู้ใดนำบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารพยาบาลศาสตร์ไปเผยแพร่ในลักษณะต่างๆ ดังต่อไปนี้ การส่งบทความไปตีพิมพ์เผยแพร่ที่อื่น การนำบทความเผยแพร่ออนไลน์ การถ่ายเอกสารบทความเพื่อกิจกรรมที่ไม่ใช่การเรียนการสอน ยกเว้นเสียแต่ได้รับอนุญาตจากวารสารพยาบาลศาสตร์
Disclaimer: เนื้อหาบทความหรือข้อคิดเห็นใดๆ ในวารสารพยาบาลศาสตร์ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยและไม่มีส่วนรับผิดชอบแต่อย่างใด
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Global health estimates 2016: disease burden by cause, age, sex, by country and by region, 2006-2016 [Internet]. Geneva, Switzerland; WHO; 2018 [cited 2019 Sep 7]. Available from: http://www.who.int/healthinfo/global_burden_disease/estimates/en/index1.html.
Venketasubramanian N, Yoon BW, Pandian J, Navarro JC. Stroke epidemiology in South, East, and South-East Asia: a review. J Stroke. 2017;19(3):286-94. doi: 10.5853/jos.2017.00234.
Coupland AP, Thapar A, Qureshi MI, Jenkins H, Davies AH. The definition of stroke. J R Soc Med. 2017;110(1):9-12. doi: 10.1177/0141076816680121.
Joice S. Self-management following stroke. Nurs Stand. 2012;26(22):39-46. doi: 10.7748/ns2012.02.26.22.39.c8919.
Sadler E, Wolfe CDA, Jones F, McKevitt C. Exploring stroke survivors' and physiotherapists' views of self-management after stroke: a qualitative study in the UK. BMJ Open. 2017;7(3):e011631. doi: 10.1136/bmjopen-2016-011631.
Guan F-G, Wang M, Lian X-Q. The status quo and influence of self-management behaviors in convalescent stroke patients. Front Nurs. 2018;5(2):119-25. doi: 10.2478/fon-2018-0016.
Nantharaksa C, Phuthikhamin N. Hope in patients with cerebrovascular disease during rehabilitation phase. North-Eastern Thai Journal of Neuroscience. 2013;8(2):35-55. (in Thai).
Kortte KB, Stevenson JE, Hosey MM, Castillo R, Wegener ST. Hope predicts positive functional role outcomes in acute rehabilitation populations. Rehabil Psychol. 2012;57(3):248-55. doi: 10.1037/a0029004.
Chen Y, Fu G, Liang F, Wei J, He J, Bai J. Symptoms, hope, self-management behaviors, and quality of life among Chinese preoperative patient with symptomatic valvular heart diseases. J Transcult Nurs. 2020;31(3):284-93. doi: 10.1177/1043659619864157.
Wang L-Y, Chang P-C, Shih F-J, Sun C-C, Jeng C. Self-care behavior, hope, and social support in Taiwanese patients awaiting heart transplantation. J Psychosom Res. 2006;61(4):485-91. doi: 10.1016/j.jpsychores.2004.11.013.
Maclean N, Pound P, Wolfe C, Rudd A. Qualitative analysis of stroke patients' motivation for rehabilitation. BMJ. 2000;321(7268):1051-4. doi: 10.1136/bmj.321.7268.1051.
Rapoliene J, Endzelyte E, Jaseviciene I, Savickas R. Stroke patients motivation influence on the effectiveness of occupational therapy. Rehabil Res Pract. 2018;2018:9367942. doi: 10.1155/2018/9367942.
Rosland A-M, Heisler M, Choi H-J, Silveira MJ, Piette JD. Family influences on self-management among functionally independent adults with diabetes or heart failure: do family members hinder as much as they help? Chronic Illn. 2010;6(1):22-33. doi: 10.1177/1742395309354608.
Park AS, Ko E, Kang HS. Comparison of motivation for rehabilitation, family support and adherence to rehabilitation between depressive and non-depressive stroke patients. Korean J Rehabil Nurs. 2016;19(2):138-47. doi: 10.7587/kjrehn.2016.138.
Acciarresi M, Bogousslavsky J, Paciaroni M. Post-stroke fatigue: epidemiology, clinical characteristics and treatment. Eur Neurol. 2014;72(5-6):255-61. doi: 10.1159/000363763.
MacIntosh BJ, Edwards JD, Kang M, Cogo-Moreira H, Chen JL, Mochizuki G, et al. Post-stroke fatigue and depressive symptoms are differentially related to mobility and cognitive performance. Front Aging Neurosci. 2017;9:343. doi: 10.3389/fnagi.2017.00343.
Flinn NA, Stube JE. Post-stroke fatigue: qualitative study of three focus groups. Occup Ther Int. 2010;17(2):81-91. doi: 10.1002/oti.286.
Grey M, Schulman-Green D, Knafl K, Reynolds NR. A revised self- and family management framework. Nurs Outlook. 2015;63(2):162-70. doi: 10.1016/j.outlook.2014.10.003.
Jodnok K, Panomai N. Factors affecting self-care behaviors of stroke patients in Bungkan hospital, Bungkan District, Bungkan Province. North-Eastern Thai Journal of Neuroscience. 2018;13(2):38-55. (in Thai).
Herth K. Abbreviated instrument to measure hope: development and psychometric evaluation. J Adv Nurs. 1992;17(10):1251-9. doi: 10.1111/j.1365-2648.1992.tb01843.x.
White GN, Cordato D, O’Rourke F, Mendis RL, Ghia DK, Chan DKY. Validation of the stroke rehabilitation motivation scale: a pilot study. Asian J Gerontol Geriatr. 2012;7(2):80-7.
Krupp LB, LaRocca NG, Muir-Nash J, Steinberg AD. The fatigue severity scale: application to patients with multiple sclerosis and systemic lupus erythematosus. Arch Neurol. 1989;46(10):1121-3. doi: 10.1001/archneur.1989.00520460115022.
Benjamin EJ, Blaha MJ, Chiuve SE, Cushman M, Das SR, Deo R, et al. Heart disease and stroke statistics-2017 update: a report from the American Heart Association. Circulation. 2017;135(10):e146-e603. doi: 10.1161/CIR.0000000000000485.
Yan H, Liu B, Meng G, Shang B, Jie Q, Wei Y, et al. The influence of individual socioeconomic status on the clinical outcomes in ischemic stroke patients with different neighborhood status in Shanghai, China. Int J Med Sci. 2017;14(1):86-96. doi: 10.7150/ijms.17241.
Lei T-T, Han H-M, Liu X-J. Multiple mediation effects of health locus of control and hope on the relationship between stroke patients’ social support and self-management. Front Nurs. 2020;7(1):49-57. doi: 10.2478/fon-2020-0005.
Muina-Lopez R, Guidon M. Impact of post-stroke fatigue on self-efficacy and functional ability. Eur J Physiother. 2013;15(2):86-92. doi: 10.3109/21679169.2013.792868.
