ปัจจัยทำนายการดูแลตนเองของผู้ป่วยภาวะหัวใจห้องบนสั่นพลิ้ว

Main Article Content

พรรณธร โอภาศิริโฆษิต
ศรินรัตน์ ศรีประสงค์
ดวงรัตน์ วัฒนกิจไกรเลิศ
คมสิงห์ เมธาวีกุล

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อหาความสัมพันธ์เชิงทำนายของความรอบรู้สารสนเทศอิเล็กทรอนิกส์ด้านสุขภาพ ความไว้วางใจในบุคลากรสุขภาพ การรับรู้ความสามารถตนเอง การรับรู้ความรุนแรงของอาการ ต่อการดูแลตนเองของผู้ป่วยภาวะหัวใจห้องบนสั่นพลิ้ว


รูปแบบการวิจัย: ความสัมพันธ์เชิงทำนาย


วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยภาวะหัวใจห้องบนสั่นพลิ้ว ที่เข้ารับการตรวจที่โรงพยาบาลตติยภูมิแห่งหนึ่ง ในเขตปริมณฑล จำนวน 108 ราย เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามส่วนบุคคล แบบประเมินการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคเรื้อรัง แบบประเมินความรอบรู้สารสนเทศอิเล็กทรอนิกส์ด้านสุขภาพ แบบประเมินความไว้วางใจในบุคลากรสุขภาพ และแบบประเมินความรุนแรงของอาการและภาระของอาการในผู้ป่วยภาวะหัวใจห้องบนเต้นพลิ้ว วิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติการวิเคราะห์การถดถอยเชิงพหุคูณ


ผลการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างมีภาพรวมการดูแลตนเองระดับดีมาก ร้อยละ 73.2 โดยความรอบรู้สารสนเทศอิเล็กทรอนิกส์ด้านสุขภาพ ความไว้วางใจในบุคลากรสุขภาพ การรับรู้ความสามารถตนเอง การรับรู้ความรุนแรงของอาการ สามารถร่วมกันอธิบายความแปรปรวนของการดูแลตนเองของผู้ป่วยภาวะหัวใจห้องบนสั่นพลิ้ว ได้ร้อยละ 28.7 ปัจจัยที่มีอำนาจทำนายการดูแลตนเองได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ การรับรู้ความสามารถตนเอง (gif.latex?\beta = .46, p < .001) และความไว้วางใจในบุคลากรสุขภาพ (gif.latex?\beta = .21, p = .012)


สรุปและข้อเสนอแนะ: การรับรู้ความสามารถตนเอง และความไว้วางใจในบุคลากรสุขภาพ สามารถทำนายการดูแลตนเองของผู้ป่วยภาวะหัวใจห้องบนสั่นพลิ้วได้ บุคลากรสุขภาพควรส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีการรับรู้ความสามารถตนเอง โดยสะท้อนผลของการดูแลตนเองให้ผู้ป่วยรับทราบ กล่าวชื่นชมพฤติกรรมการดูแลตนเองที่ดีของผู้ป่วย และยกตัวอย่างผู้ป่วยที่มีการดูแลตนเองที่ดี นอกจากนั้น บุคลากรสุขภาพควรสร้างความไว้วางใจ ด้วยการรับฟังปัญหา และให้ผู้ป่วยมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Hindricks G, Potpara T, Dagres N, Arbelo E, Bax JJ, Blomstrom-Lundqvist C, et al. 2020 ESC Guidelines for the diagnosis and management of atrial fibrillation developed in collaboration with the European Association for Cardio-Thoracic Surgery (EACTS): The task force for the diagnosis and management of atrial fibrillation of the European Society of Cardiology (ESC) developed with the special contribution of the European Heart Rhythm Association (EHRA) of the ESC. Eur Heart J. 2020;42(5):373-498. doi: 10.1093/eurheartj/ehaa612.

Virani SS, Alonso A, Aparicio HJ, Benjamin EJ, Bittencourt MS, Callaway CW, et al. Heart disease and stroke statistics-2021 update: a report from the American Heart Association. Circulation. 2021;143(8):e254-e743. doi: 10.1161/CIR.0000000000000950.

Suwanwela NC, Chutinet A, Autjimanon H, Ounahachok T, Decha-Umphai C, Chockchai S, et al. Atrial fibrillation prevalence and risk profile from novel community-based screening in Thailand: A prospective multi-centre study. Int J Cardiol Heart Vasc. 2021;32:100709. doi: 10.1016/j.ijcha.2020.100709.

Andrade JG, Aguilar M, Atzema C, Bell A, Cairns JA, Cheung CC, et al. The 2020 Canadian Cardiovascular Society/Canadian Heart Rhythm Society comprehensive guidelines for the management of atrial fibrillation. Can J Cardiol. 2020;36(12):1847-948. doi: 10.1016/j.cjca.2020.09.001.

Son Y-J, Lee K, Kim B-H. Gender differences in the association between frailty, cognitive impairment, and self-care behaviors among older adults with atrial fibrillation. Int J Environ Res Public Health. 2019;16(13):2387. doi: 10.3390/ijerph16132387.

Vest BM, Quigley BM, Lillvis DF, Horrigan-Maurer C, Firth RS, Curtis AB, et al. Comparing patient and provider experiences with atrial fibrillation to highlight gaps and opportunities for improving care. J Gen Intern Med. 2022;37(12):3105-13. doi: 10.1007/s11606-021-07303-5.

Riegel B, Jaarsma T, Lee CS, Stromberg A. Integrating symptoms into the middle-range theory of self-care of chronic illness. Adv Nurs Sci. 2019;42(3):206-15. doi: 10.1097/ANS.0000000000000237.

Chuang HW, Kao CW, Lin WS, Chang YC. Factors affecting self-care maintenance and management in patients with heart failure: testing a path model. J Cardiovasc Nurs. 2019;34(4):297-305. doi: 10.1097/JCN.0000000000000575.

Lin C-Y, Ganji M, Griffiths MD, Bravell ME, Brostrom A, Pakpour AH. Mediated effects of insomnia, psychological distress and medication adherence in the association of eHealth literacy and cardiac events among Iranian older patients with heart failure: a longitudinal study. Eur J Cardiovasc Nurs. 2020;19(2):155-64. doi: 10.1177/1474515119873648.

Cho GY, Ha MN. Mediating effects of health belief on the correlations among disease-related knowledge, ehealth literacy, and self-care behaviors in outpatients with hypertension. Korean J Adult Nurs. 2019;31(6):638-49. doi: 10.7475/kjan.2019.31.6.638.

Son Y-J, Lee Y-M, Kim EY. How do patients develop self-care behaviors to live well with heart failure?: A focus group interview study. Collegian. 2019;26(4):448-56. doi: 10.1016/j.colegn.2018.12.004.

Zhou C, Chen J, Tan F, Lai S, Li X, Pu K, et al. Relationship between self-care compliance, trust, and satisfaction among hypertensive patients in China. Front Public Health. 2022;10:1085047. doi: 10.3389/fpubh.2022.1085047.

Chen PT, Wang TJ, Hsieh MH, Liu JC, Liu CY, Wang KY, et al. Anticoagulation adherence and its associated factors in patients with atrial fibrillation: a cross-sectional study. BMJ Open. 2019;9(9):e029974. doi: 10.1136/bmjopen-2019-029974.

Chen AMH, Yehle KS, Plake KS, Rathman LD, Heinle JW, Frase RT, et al. The role of health literacy, depression, disease knowledge, and self-efficacy in self-care among adults with heart failure: an updated model. Heart Lung. 2020;49(6):702-8. doi: 10.1016/j.hrtlng.2020.08.004.

Ryou C, Kang S-M, Jang Y. Factors associated with self-care behaviours among Koreans with heart failure. Eur J Cardiovasc Nurs. 2021;20(3):276-84. doi: 10.1177/1474515120934060.

Austin RC, Schoonhoven L, Richardson A, Kalra PR, May CR. Qualitative interviews results from heart failure survey respondents on the interaction between symptoms and burden of self-care work. J Clin Nurs. 2023;32(15-16):4649-62. doi: 10.1111/jocn.16484.

Trongsakul S, Lambert R, Clark A, Wongpakaran N, Cross J. Development of the Thai version of mini-cog, a brief cognitive screening test. Geriatr Gerontol Int. 2015;15(5):594-600. doi: 10.1111/ggi.12318.

Riegel B, Barbaranelli C, Sethares KA, Daus M, Moser DK, Miller JL, et al. Development and initial testing of the self-care of chronic illness inventory. J Adv Nurs. 2018;74(10):2465-76. doi: 10.1111/jan.13775.

Norman CD, Skinner HA. eHEALS: The eHealth literacy scale. J Med Internet Res. 2006;8(4):e27. doi: 10.2196/jmir.8.4.e27.

Buttapim S, Wanitkun N, Sindhu S, Kasemsarn C. Predictive factors of patients’ quality of life three months after post coronary artery bypass graft surgery. Thai Journal of Cardio-Thoracic Nursing. 2018;29(2):127-40. (in Thai).

Yu DS, De Maria M, Barbaranelli C, Vellone E, Matarese M, Ausili D, et al. Cross-cultural applicability of the self-care self-efficacy scale in a multi-national study. J Adv Nurs. 2021;77(2):681-92. doi: 10.1111/jan.14617.

Chaijum N, Sriprasong S, Saneha C, Methavigul K. Factors influencing unpleasant symptoms in patients with atrial fibrillation. Nursing Science Journal of Thailand. 2023;41(2):62-75. (in Thai).

Riegel B, Jaarsma T, Stromberg A. A middle-range theory of self-care of chronic illness. Adv Nurs Sci. 2012;35(3):194-204. doi: 10.1097/ANS.0b013e318261b1ba.

Ghazi SN, Berner J, Anderberg P, Sanmartin Berglund J. The prevalence of eHealth literacy and its relationship with perceived health status and psychological distress during Covid-19: a cross-sectional study of older adults in Blekinge, Sweden. BMC Geriatr. 2023;23(1):5. doi: 10.1186/s12877-022-03723-y.

McCabe PJ, Stuart-Mullen LG, McLeod CJ, T OB, Schmidt MM, Branda ME, et al. Patient activation for self-management is associated with health status in patients with atrial fibrillation. Patient Prefer Adher. 2018;12:1907-16. doi: 10.2147/PPA.S172970.