สถานการณ์ของภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 ในผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง : การวิจัยผสมผสาน

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษากลุ่มอาการสำคัญ ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 และ ประสบการณ์เกี่ยวกับภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 ในผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง

รูปแบบการวิจัย: การวิจัยแบบผสมผสาน โดยวิธีการวิจัยเชิงปริมาณก่อนการวิจัยเชิงคุณภาพ

วิธีดำเนินการวิจัย: การวิจัยเชิงปริมาณคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างจากจังหวัดหนึ่งในภาคเหนือด้วยการคัดเลือกตัวอย่างแบบแบ่งกลุ่มจำนวน 92 ราย ใช้แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล และแบบสอบถามภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนา ไคสแควร์ และการวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติกทวิ ส่วนการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้วิจัยคัดเลือกผู้ให้ข้อมูลแบบเจาะจงจำนวน 30 ราย เพื่อสัมภาษณ์เชิงลึกด้วยแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา

ผลการวิจัย: ภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 พบถึงร้อยละ 70.7 และอาการที่พบได้บ่อย คือ ผมร่วง (ร้อยละ 49.2) ไอเรื้อรัง (ร้อยละ 43.1) และอ่อนเพลีย (ร้อยละ 30.7) เพศหญิงมีโอกาสเกิดภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 มากกว่าเพศชาย 4.9 เท่า (OR = 4.89, 95%CI [1.68, 14.22], p-value = .004) และความรุนแรงของอาการแสดงโรคโควิด-19 ระดับปานกลางมีโอกาสเกิดภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 มากกว่าผู้ที่มีความรุนแรงของการติดเชื้อโควิด-19 ระดับเล็กน้อย 5.3 เท่า (OR = 5.31, 95%CI [1.88, 15.00], p-value = .002) ผลการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพพบประเด็นหลักที่สำคัญ 3 ประเด็นคือ 1) ผลกระทบจากภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 2) การจัดการกับภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 และ 3) ความต้องการการช่วยเหลือ ผลการสัมภาษณ์เชิงลึกช่วยอธิบายข้อมูลเชิงปริมาณว่า ภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 ส่งผลกระทบทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และสังคม ซึ่งผู้สูงอายุโรคเรื้อรังจัดการกับอาการที่เกิดขึ้นโดยการดูแลตนเอง แสวงหาข้อมูล และการยอมรับ สำหรับความต้องการการช่วยเหลือเมื่อเกิดภาวะดังกล่าว คือ ต้องการหน่วยบริการสุขภาพในการให้คำปรึกษาและข้อมูลเกี่ยวกับภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 รวมถึงการติดตามอย่างต่อเนื่อง

สรุปและข้อเสนอแนะ: อาการผมร่วง ไอเรื้อรัง และอ่อนเพลีย เป็นอาการส่วนใหญ่ที่พบในผู้สูงอายุโรคเรื้อรังหลังการติดเชื้อโควิด-19 เพศหญิงและการติดเชื้อระดับปานกลางสามารถทำนายการเกิดภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 ในผู้สูงอายุโรคเรื้อรังได้ จากผลการศึกษาผู้สูงอายุโรคเรื้อรังต้องเผชิญกับภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 เป็นระยะเวลานาน ดังนั้นพยาบาลควรมีการติดตามประเมินอาการและปัจจัยดังกล่าวเพื่อเฝ้าระวัง ให้คำแนะนำเพื่อป้องกันภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 การดูแลตนเองเมื่อมีอาการ และแหล่งสนับสนุนที่เชื่อถือได้