ปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตสตรีที่มีภาวะหมดประจำเดือนในระยะแรกหลังผ่าตัด
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตสตรีที่มีภาวะหมดประจำเดือนในระยะแรกหลังผ่าตัด ได้แก่ ระดับการศึกษา อาชีพ/การมีงานทำ รายได้ การรับรู้ความสามารถของตนเอง การดูแลตนเองในวัยหมดประจำเดือน การสนับสนุนทางสังคม
รูปแบบการวิจัย: รูปแบบการศึกษาความสัมพันธ์เชิงทำนาย
วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างคือ สตรีที่มีภาวะหมดประจำเดือนในระยะแรกหลังผ่าตัด จำนวน 113 คน ที่มารับบริการที่แผนกสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง ในกรุงเทพมหานคร ในช่วงเดือนมีนาคม พ.ศ. 2565 ถึง เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2566 เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยแบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินการรับรู้ความสามารถของตนเอง แบบสอบถามการดูแลตัวเองในวัยหมดประจำเดือน แบบสอบถามการรับรู้การสนับสนุนทางสังคม และแบบสอบถามคุณภาพชีวิตของสตรีที่หมดประจำเดือน วิเคราะห์ข้อมูลส่วนบุคคลโดยใช้สถิติบรรยาย และวิเคราะห์ปัจจัยทำนายโดยใช้สถิติถดถอยเชิงพหุ
ผลการวิจัย: ปัจจัยที่ศึกษาทุกตัวร่วมอธิบายความแปรปรวนของคุณภาพชีวิตโดยรวมได้ร้อยละ 39.2 (R2 = .154) ตัวแปรที่สามารถทำนายได้อย่างมีนัยสำคัญคือ กลุ่มอาการหมดประจำเดือน ( = .275, p < .003) และการสนับสนุนทางสังคม (
= - .256, p < .024)
สรุปและข้อเสนอแนะ: ทีมสุขภาพควรมีการส่งเสริมให้ครอบครัว เพื่อน และบุคคลใกล้ชิด มีส่วนร่วมในการดูแลช่วยเหลือประคับประคองสตรีที่หมดประจำเดือนระยะแรกหลังผ่าตัด รวมทั้งการจัดการลดกลุ่มอาการหมดประจำเดือนจากการผ่าตัด เพื่อส่งเสริมคุณภาพชีวิตของสตรีกลุ่มนี้ให้ดียิ่งขึ้น
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ลิขสิทธิ์: วารสารพยาบาลศาสตร์เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ ห้ามผู้ใดนำบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารพยาบาลศาสตร์ไปเผยแพร่ในลักษณะต่างๆ ดังต่อไปนี้ การส่งบทความไปตีพิมพ์เผยแพร่ที่อื่น การนำบทความเผยแพร่ออนไลน์ การถ่ายเอกสารบทความเพื่อกิจกรรมที่ไม่ใช่การเรียนการสอน ยกเว้นเสียแต่ได้รับอนุญาตจากวารสารพยาบาลศาสตร์
Disclaimer: เนื้อหาบทความหรือข้อคิดเห็นใดๆ ในวารสารพยาบาลศาสตร์ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยและไม่มีส่วนรับผิดชอบแต่อย่างใด
References
World Health Organization. Menopause [Internet]. Geneva: WHO; 2022 [cited 2024 Jan 15]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/menopause.
C Pillay O, Manyonda I. The surgical menopause. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol. 2022;81:111-8. doi: 10.1016/j.bpobgyn.2022.03.001.
Kingsberg SA, Larkin LC, Liu JH. Clinical effects of early or surgical menopause. Obstet Gynecol. 2020;135(4):853-68. doi: 10.1097/AOG.0000000000003729.
Lee J, Han Y, Cho HH, Kim M-R. Sleep Disorders and menopause. J Menopausal Med. 2019;25(2):83-7. doi: 10.6118/jmm.19192.
Cho NY, Kim S, Nowakowski S, Shin C, Suh S. Sleep disturbance in women who undergo surgical menopause compared with women who experience natural menopause. Menopause. 2019;26(4):357-64. doi: 10.1097/GME.0000000000001257.
Stuursma A, Lanjouw L, Idema DL, de Bock GH, Mourits MJE. Surgical menopause and bilateral oophorectomy: effect of estrogen-progesterone and testosterone replacement therapy on psychological well-being and sexual functioning; a systematic literature review. J Sex Med. 2022;19(12):1778-89. doi: 10.1016/j.jsxm.2022.08.191.
Page CE, Soreth B, Metcalf CA, Johnson RL, Duffy KA, Sammel MD, et al. Natural vs. surgical postmenopause and psychological symptoms confound the effect of menopause on executive functioning domains of cognitive experience. Maturitas. 2023;170:64-73. doi: 10.1016/j.maturitas.2023.01.00.
World Health Organization. The World Health Organization Quality of Life (WHOQOL) [Internet]. Geneva: WHO; 1998 [cited 2021 Mar 9]. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-HIS-HSI-Rev.2012.03.
Namazi M, Sadeghi R, Behboodi Moghadam Z. Social Determinants of health in menopause: an integrative review. Int J Womens Health. 2019;11:637-47. doi: 10.2147/IJWH.S228594.
Nazarpour S, Simbar M, Ramezani Tehrani F, Alavi Majd H. Factors associated with quality of life of postmenopausal women living in Iran. BMC Womens Health. 2020;20(1):104. doi: 10.1186/s12905-020-00960-4.
Weidner K, Bittner A, Beutel M, Goeckenjan M, Brähler E, Garthus-Niegel S. The role of stress and self-efficacy in somatic and psychological symptoms during the climacteric period – Is there a specific association? Maturitas. 2020;136:1-6. doi: 10.1016/j.maturitas.2020.03.004.
Karimi L, Mokhtari Seghaleh M, Khalili R, Vahedian-Azimi A. The effect of self-care education program on the severity of menopause symptoms and marital satisfaction in postmenopausal women: a randomized controlled clinical trial. BMC Women Health. 2022;22(1):71. doi: 10.1186/s12905-022-01653-w.
Aloufi B, Hassanien NS. The association of menopausal symptoms and social support among Saudi women at primary health care centers in Taif, Saudi Arabia. Cureus. 2022;14(6):e26122. doi: 10.7759/cureus.26122.
Jalambadani Z, Rezapour Z, Movahedi Zadeh S. Investigating the relationship between menopause specific quality of life and perceived social support among postmenopausal women in Iran. Exp Aging Res. 2020;46(4):359-66. doi: 10.1080/0361073X.2020.1776020.
Nguyen TTP, Phan HT, Vu TMT, Tran PQ, Do HT, Vu LG, et al. Physical activity and social support are associated with quality of life in middle-aged women. PLoS One. 2022;17(5):e0268135.6. doi: 10.1371/journal.pone.0268135.
Jafari Giv S, Peyman N, Esmaeili H, Tajfard M. Prediction of the quality of life of menopausal women based on health literacy and self-efficacy. Journal of Education and Community Health. 2020;7(1):29-36. doi: 10.29252/jech.7.1.29.
Schwarzer R, Jerusalem M. Generalized self-efficacy scale. In: Weinman J, Wright S, Johnston M, editors. Measure in health psychological: a user’s portfolio. Causal and control beliefs. Winsor, UK: NFER-NELSON; 1995. p.35-7.
Sukmak V, Sirisoonthon A, Meena P. Validity of the general perceived self-efficacy scale. J Psychiatr Assoc Thailand. 2001;47(1):31-7.
Zimet GD, Powell SS, Farley GK, Werkman S, Berkoff KA. Psychometric characteristics of the multidimensional scale of perceived social support. J Pers Assess. 1990;55(3-4):610-7. doi: 10.1080/00223891.1990.9674095.
Boonyamalik P. Epidemiology of adolescent suicidal ideation: roles of perceived life stress, depressive symptoms, and substance use [dissertation]. Baltimore, MD: Johns Hopkins University; 2005. 422 p.
Hilditch JR, Lewis J, Peter A, Maris BV, Ross A, Franssen E, et al. A menopause-specific quality of life questionnaire: development and psychometric properties. Maturitas. 1996;24(3):161-75. doi: 10.1016/s0378-5122(96)82006-8.
Phligbua W, Smith EML, Barton DL. Psychometric properties of the Menopause Specific Quality of Life questionnaire among Thai women with a history of breast cancer. Eur J Oncol Nurs. 2018;36:75-81. doi: 10.1016/j.ejon.2018.08.008.
Rathnayake N, Lenora J, Alwis G, Lekamwasam S. Prevalence and severity of menopausal symptoms and the quality of life in middle-aged women: a study from Sri Lanka. Nurs Res Pract. 2019;2019:2081507. doi: 10.1155/2019/2081507.
Office of National Resource and Environment Policy and Planning, Ministry of Natural Resources and Environment. Index report “Income expedition and household debt (2007-2021) [Internet]. Bangkok: National Statistical Office; 2023 [cited 2024 May 18]. Available from: http://env_data.onep.go.th/reports/subject/view/74.